erfgoedobject

Prelaatsdreef

landschappelijk element
ID
306449
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/306449

Beschrijving

De Prelaatsdreef wordt op historische kaarten vermeld vanaf de Atlas der Buurtwegen (1841), als toegangsdreef tot het kasteel van Zwijnaarde. De oorspronkelijke toegangsdreef naar het kasteel was echter noordwest georiënteerd (zie Ferrariskaart en Villaretkaart). De Prelaatsdreef was toen nog onbestaande en is pas later aangelegd.

De benaming "Prelaatsdreef" verwijst wellicht naar de prelaat van Sint-Pieters, die er het patronaat bezat sedert de achttiende eeuw. De prelaat benoemde de pastoor van Zwijnaarde en zond er, te rekenen van 1736, ingevolge een overeenkomst met de bisschop van Gent, een van zijn monniken heen om dit ambt uit te oefenen.

Gezien de locatie van deze halfverharde dreef, in de dorpskern van Zwijnaarde, maakt deze deel uit van het kleinschalig dorpsweefsel. Door de uitdeinende bebouwing is de dreef bijna volledig omgeven door woonkavels. Verscheidene halfverharde paadjes en achtertuinen geven toegang tot de dreef. Tussen de woningen heeft men ook zicht op de pastorie, de kerk en het kerkhof.

De Prelaatsdreef is een dubbele dreef in driehoeksverband, met langs weerszijden een langsgracht. Het centrale pad is 9m breed en de tussenafstanden tussen de dreefbomen onderling bedraagt 8m in de langsrichting en 5m in de breedte.

Het bomenbestand bestaat voornamelijk uit beuk, maar ook paardekastanje en linde komen voor. Aan de kant van het kasteel staan twee hakhoutstoven van linde, die nu de toegang tot de huidige dreef vormen. Mogelijks zijn deze lindes ouder dan de oudste beuken uit de dreef. Deze staan ook niet in dezelfde lijn als van de beuken (iets dichter naar het pad toe). Aan het andere uiteinde van de dreef staan er twee paardekastanjes. Zowel de verschillende boomsoorten, als de beuken onderling, zijn aangeplant op verschillende tijdstippen. Op een aantal plaatsen zijn er ook dreefbomen gerooid en niet vervangen. Overal in de dreef is er spontane onderbegroeiing ontstaan.

In het zuidelijk gedeelte van de dreef, naast het kerkhof, staat een bakstenen kapel toegewijd aan de H. Theresia van het kind Jezus. De kapel is gebouwd in 1924 (heropgericht in 1970).

Verder zijn er in 2011 buisleidingen aangebracht in de dreef. Over de volledige dreef staan ook verlichtingsarmaturen. Aan de toegang (ter hoogte van de Heerweg) staat een houten ‘chalet’, dat trouwens toegankelijk wordt gemaakt voor auto’s.

Aan de toegang ter hoogte van het kasteel, eindigt de dreef op een onderdoorgang onder de E17, die dan verder toegang geeft tot het kasteel. De Prelaatsdreef vormde destijds een zichtas en rechtstreekse verbinding tussen het kasteel van Zwijnaarde en het dorp (ter hoogte van het oud gemeentehuis). Door de aanleg van de autosnelweg is deze verbinding verstoord. Er is nog steeds een onderdoorgang maar de aanleg van de E17 heeft in belangrijke mate de relatie tussen de dreef en het kasteel doorbroken.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, schaal 1:2.500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000).
  • Atlas Cadastral parcellaire de la Belgique, Philippe-Christian Popp, uitgegeven in 1842-1879, schaal 1:5000.
  • Topografische kaart van België, Philippe Vandermaelen, uitgegeven in 1846-1854, schaal 1:20.000.
  • Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DO002318, Pastorieën (S.N., 2008).

Auteurs: Schepens, Annelies
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Kasteeldomein van Zwijnaarde

  • Is deel van
    Zwijnaarde

  • Is gerelateerd aan
    Pastorie Sint-Niklaasparochie met tuin


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Prelaatsdreef [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/306449 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.