erfgoedobject

Rijwoningen met winkelpui

bouwkundig element
ID
305730
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305730

Juridische gevolgen

Beschrijving

De gekoppelde stadswoningen in baksteenstijl werden opgetrokken tussen 1927 en 1929, voor verschillende eigenaars, maar gezien hun gelijkenissen wellicht allebei naar ontwerp van Paul Van Dormael. In 1937 laat schilder Emiel “Juul” Van Herck een winkelpui in art deco aanbrengen bij de woning op nummer 94.

Historiek

De woning op het nummer 92 werd gebouwd in opdracht van weduwe H. Knops naar een ontwerp van Paul Van Dormael in een dossier van 1927. Twee jaar later wordt een bouwaanvraag ingediend voor de links aansluitende woning met magazijn in opdracht van Arthur Azijn, ondernemer uit Heverlee. De architect wordt niet vermeld in dit bouwdossier. De gelijkenissen in ontwerp tussen beide woningen alsook in de opmaak van het plan doen vermoeden dat de hand van Paul Van Dormael ook achter het ontwerp van de woning nummer 94 schuilt.

Paul Van Dormael is de zoon van architect Theo Van Dormael. Vader en zoon werkten meerdere malen samen en realiseerden een aanzienlijk oeuvre in het Leuvense. Voorbeelden zijn verschillende gehelen van eclectische burgerhuizen, enkele universiteitsgebouwen alsook arbeiderswoningen in het centrum van Leuven. Waar Theo Van Dormael zeer actief was in de wederopbouwarchitectuur, soms in samenwerking met Paul, liet Paul zich meermaals inspireren door het opkomende modernisme.

In 1937 werd door de heer Emiel Van Herck (“Juul”), nieuwe eigenaar van nummer 94, de toestemming gevraagd voor het wijzigen van de gevel en het inrichten van de gelijkvloerse verdieping tot winkel, met een opvallende winkelpui in art deco. Een architect wordt niet vermeld op de plannen. Dat Juul Van Herck schilder was, blijkt uit het opschrift op het kleurrijke glas-in-loodraam in art-decostijl dat deel uitmaakt van de winkelpui. Het magazijn op de gelijkvloerse verdieping werd hierbij omgevormd tot winkel. Vandaag fungeert de woning opnieuw als gezinswoning, met behoud van de winkelpui, maar vermoedelijk met verlies van de oorspronkelijke winkelinrichting.

Beschrijving

De twee rijwoningen zijn opgebouwd uit tweeënhalve bouwlaag en twee gelijke traveeën onder een zadeldak met rode pannen. De voorgevels zijn opgevat als lijstgevels en worden afgelijnd door een houten kroonlijst op consoles. Beide gevels in rood baksteenmetselwerk in kruisverband worden gesierd door muurbanden in verticaal baksteenmetselwerk ter hoogte van de vensterlateien en eerder vlak gemetselde sierbanden ter hoogte van de lekdrempels alsook door witstenen aanzetstenen en hoekstenen voor de muuropeningen. De venster- en deuropeningen werden bij nummer 92 korfbogig en bij nummer 94 rechthoekig uitgewerkt. Elk van deze openingen werd voorzien van een bakstenen rollaag, de witstenen hoekstenen ter hoogte van de muuropeningen zijn afgewerkt met een knoopversiering. De mezzaninovensters ter hoogte van de derde (halve) bouwlaag zijn steeds rechthoekig en voorzien van een eenvoudige witstenen latei en eveneens hardstenen lekdrempel.

De begane grond van het pand nummer 94 wordt getypeerd door een opvallende gevelbrede winkelpui uit 1937. Deze pui in art-decostijl heeft een vlakke omlijsting in gele geglazuurde tegels met zwarte voeg en een kroonlijst in zwarte tegels. Het gevelbrede bovenlicht heeft glas in lood in art-decostijl met ovale onderverdelingen in diverse kleuren melkglas met reliëf en centraal het opschrift “J.E. Van Herck Schilder”. De gevelpui wordt rechts verlevendigd door een zware blauwe liseen met gebombeerd bovenstuk. De etalage op een plint van hardsteen en zwarte tegels bevindt zich rechts. Links is er een sterk verdiepte poort. Het schrijnwerk werd vervangen.

De woning nummer 92 behield het originele houten schrijnwerk. De voordeur met bovenlicht met roeden verloor echter het sierlijke ijzersmeedwerk. Een guillotineraam met roeden in het bovenlicht kenmerkt de begane grond. De tweede en derde bouwlaag worden geopend door respectievelijk rechthoekige T-ramen. Het schrijnwerk van nummer 94 werd vernieuwd.

Beide rijwoningen werden aanvankelijk gekenmerkt door een klassieke enkelhuisindeling. Hierbij werd de deurtravee ingericht met gang en trappenhuis. De venstertravee werd voorzien van een zitplaats langs de straatzijde en een eetplaats langs de tuinzijde, met elkaar in verbinding volgens enfilade. Nummer 94 werd van bij de bouw voorzien van een eenlaagse aanbouw met de keuken en achterkeuken. Bij nummer 92 bleef dit beperkt tot een externe toiletruimte. Deze plattegrond werd aangehouden op de verdieping waarbij de trapkoker twee slaapkamers in de venstertravee bedient. Ook de zolder omvat twee kamers volgens dit patroon. Nummer 94 kende een wijziging in de plattegrond vanwege de commerciële functie die de begane grond kenmerkte. De dubbele deur ter hoogte van de deurtravee vormt een inrijpoort. De voorste kamer in de venstertravee vormde het magazijn en vanaf 1937 de winkelruimte. De circulatie werd ondergebracht in de achterste kamer, ter hoogte van deze travee.

  • Stadsarchief Leuven, Modern Archief, dossier 1927/102 (bouwvergunning 14.09.1927), dossier 1929/221 (bouwvergunning 25.11.1929), dossier 1937/398 (bouwvergunning 21.12.1937).

Auteurs: Elsen, Liedewij; Peers, Sarah
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Rijwoningen met winkelpui [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305730 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.