erfgoedobject

Modernistisch burgerhuis

bouwkundig element
ID
305683
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305683

Juridische gevolgen

Beschrijving

Dit uitzonderlijk brede, modernistische burgerhuis werd opgetrokken naar een ontwerp van architect Victor Broos uit 1938 in opdracht van Werner Janssen. De smalle, zeer ondiepe woning, kent een atypische indeling: op de begane grond bevinden zich vier garages; op de verdiepingen is een eengezinswoning ingericht.

Historiek

De meest rechtse garage was volgens de plattegrond in het bouwdossier bedoeld voor Mr. Broos, die ook de wasruimte in de kelder blijkt te gebruiken. Wellicht gaat het om de architect, die op dat moment talrijke werven opvolgt in deze straat en zijn domicilie en kantoor had in het overliggende pand, Sint-Lambertusstraat 7. Uit een bouwaanvraag van Janssen uit hetzelfde jaar blijkt dat de drie andere garages op de begane grond bedoeld waren voor de drie achterliggende woningen die Janssen in 1934 liet bouwen op het Lodewijk Engelbertus van Arenbergplein 11-12-13.

Broos kiest voor de ontwerpen in deze straat telkens voor een modernistisch palet, dat evenwel niet overal even puur is uitgewerkt. Typerend voor dit ontwerp van Broos zijn de sterke horizontale lijnvoering in de gevelgeleding, het baksteenmetselwerk met kenmerkende Dudokvoeg, een soberheid in de decoratieve uitwerking van de gevel, grote vensteropeningen, alsook de patrijspoortramen in de garagepoorten op de gelijkvloerse verdieping.

Beschrijving

Het burgerhuis is door zijn langgerekte plattegrond en opvallende gevelbreedte een beeldbepalende woning in de Sint-Lambertusstraat. De bel-etagewoning telt twee bouwlagen en vijf traveeën onder een gemansardeerd zadeldak. De opstaande dakrand met achterliggende bouwlaag is bedekt met grijze kunstleien, het zadeldak met rode pannen. Het parement werd opgetrokken in een smalle, donkerbruine baksteen, gemetseld in halfsteens verband en met een Dudokvoeg. Een lage plint in blauwe hardsteen vormt de aanzet van dit sterk horizontaliserend vormgegeven parement; een witgeschilderde, houten kroonlijst sluit de gevel af. Grote, rechthoekige muuropeningen met licht verdiepte, bakstenen omlijstingen werken de gevel per travee en per bouwlaag op regelmatige wijze open. Lateien in similisteen kenmerken de venster-, deur-, en poortopeningen, en worden ter hoogte van de verschillende bouwlagen doorgetrokken als horizontale sierlijsten.

De nadruk komt in het ontwerp van Broos op de drie centrale traveeën te liggen. Het bakstenen parement wordt hier doorgetrokken ter hoogte van de opstaande rand van het mansardedak en wordt per travee geopend door een groot venster. Een witgeschilderde, houten kroonlijst sluit de drie traveeën af. Een erker ter hoogte van de bel-etage met de dagvertrekken vormt de basis voor een balkon met sobere, smeedijzeren balustrade ter hoogte van de mansardeverdieping met de slaapvertrekken, en accentueert eveneens drie centrale traveeën. De erker met overhoeks venster alsook het balkon hebben een afgeronde hoek, een kenmerk van de modernistische pakketbootstijl.

De gelijkvloerse verdieping wordt gekenmerkt door vier grote garagepoorten in de eerste drie en in de vijfde travee. De originele ijzeren garagepoorten, drieledig en voorzien van patrijspoorten, bleven bewaard in de derde en de vijfde travee. De andere poorten werden door deurvensters vervangen. Drie van deze garagepoorten stonden oorspronkelijk via de tuin in verbinding met de drie achterliggende woningen op het Lodewijk Engelbertus Van Arenbergplein 11-12-13.

In de vierde travee zit het inkomportaal met een zijlicht ter verlichting van de achterliggende hal. De originele voordeur met glas-en-smeedwerk bleef bewaard. De smalle deurtravee wordt ingenomen door een inkomhal en achterliggende traphal. De trap leidt naar de kelder enerzijds en naar de bel-etage anderzijds. Op de twee verdiepingen zijn de kamers naast elkaar geschikt, in elke travee één. Een smalle gang tegen de achtergevel verbindt de woonvertrekken met elkaar. Op de bel-etage vinden we van links naar rechts de eetkamer, het salon, een kamer, een kleine badkamer voor de traphal en een keuken met achterkeuken en wc in de meest rechtse travee. De woonkamer, de extra kamer en de badkamer liggen vervat in de drie centrale traveeën met de erker. Deze plattegrond herhaalt zich op de derde bouwlaag, waarbij de drie centrale traveeën, uitgevend op het balkon, volwaardige vertrekken zijn, namelijk twee slaapkamers en een bergruimte. De uiterste traveeën onder het pseudomansardedak fungeren als zolderruimtes. De woning is volledig onderkelderd. Centraal bevindt zich de verwarmingsruimte, links de voorraadkelder, en rechts de wasruimte, volgens de plannen bedoeld voor Mr. Broos.

  • Stadsarchief Leuven, Modern Archief, dossier 1938/224 (bouwvergunning 05.10.1938), dossier 1938/240 (bouwvergunning 16.11.1938).
  • AMELYNCK J. 1988: De moderne woning in Groot-Leuven van 1928 tot 1940: een aanzet tot inventarisatie en analyse, onuitgegeven thesis, Katholieke Universiteit Leuven, Faculteit letteren en wijsbegeerte, Departement archeologie en kunstwetenschappen.

 

 


Auteurs: Elsen, Liedewij
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Modernistisch burgerhuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305683 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.