erfgoedobject

Duitse commandopost

bouwkundig element
ID
305318
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305318

Juridische gevolgen

Beschrijving

Halfondergrondse betonnen militaire constructie, gelegen op een akker ten noorden van de Stuurstraat, ten westen van de Zandstraat. De bunker maakt deel uit van een cluster bunkers, die min of meer op één lijn liggen. De bunker is aan de oostelijke zijde van deze bunkerlijn te situeren.

Historisch overzicht

Duitse bunker uit de Eerste Wereldoorlog, opgetrokken als onderdeel van de 'Westabschnitt'. Dit is een Duitse bunkerlinie uit de Eerste Wereldoorlog, die is aangelegd als onderdeel van de 'Stellung Antwerpen'. De bunkerlinie is ongeveer twaalf kilometer lang en situeert zich tussen de Schelde stroomopwaarts, ter hoogte van Fort Steendorp (Temse) tot de polders van Beveren. De meeste bunkers van de 'Westabschnitt' waren opgetrokken volgens gestandaardiseerde ontwerpen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden deur- en andere muuropeningen op bevel van de Duitse bezetter dichtgemaakt, opdat de bunkers niet door het verzet of parachutisten zouden gebruikt worden.

De bunker wordt op Duitse plannen aangeduid met 'Zf'wat volgens de legende van een kaart van de 'Nordabschnitt' staat voor 'Zugführerunterstand', een commandopost voor een bevelhebber van een peloton. In de Belgische inventarisaties wordt dit type aangeduid met type XVII. Het betreft een relatief klein type bunker, met een asymmetrische vorm en een binnenruimte van 2,5 op 2 meter. Dit type bunker werd enkele meters achter de voorste lijn ingeplant.

Beschrijving

Halfondergrondse betonnen militaire constructie van grosso modo 6,2 x 3,5m. De constructie is opgetrokken uit gewapend beton waarop een bijkomende afwerkingslaag is aangebracht. Het dak van de bunker is achteraan in de vorm van een licht zadeldak uitgewerkt, terwijl de bovenste rand van de achtergevel vlak is. De hoeken en randen aan westelijke zijde zijn afgerond, terwijl de hoeken van de achtergevel (oostelijke zijde) uitsteken. In de achtergevel zit één toegang, die is dichtgemetseld. In de achtergevel is ook nog een ronde opening zichtbaar.

Bronnen

  • Brussel, Koninklijk Legermuseum, Fonds 185, doos 952: Nord I, 1. Regimentabschnitt, Bataillonsabschnitt I & II, 1:2500; doos 573: Kaiserliche Fortifikation Antwerpen. West-Abschnitt. Bataillonsabschnitten (kopieën geraadpleegd in het documentatiecentrum Simon Stevinstichting, Edingen).
  • GILS R. s.d.: Typeplans Duitse bunkers uit 1917 te Antwerpen, Vesting, Antwerpen.
  • GILS R. 2001: Vesting Antwerpen. Deel IV. Bunkers en bunkerstellingen (1914-1945), België onder de wapens 19, Erpe.
  • VAN HOLLEBEEKE Y., BOURGEOIS J. & STICHELBAUT B. 2013: Inventarisatie van bovengronds bewaarde WO I – relicten van de Antwerpse Südabschnitt (Klein-Brabant tot kanaal Schoten-Turnhout), onuitgegeven studie Universiteit Gent, vakgroep Archeologie in opdracht van Provincie Antwerpen, Dienst Erfgoed.
  • VAN MEIRVENNE R. 2001: Duitse verdedigingslijn van 1917 op de Linkerscheldeoever, s.l.
  • VAN MEIRVENNE R. & DEVOS P. 2002: De Duitse bunkerlinie van Steendorp-Vrasene 1917, Kleine Cultuurgids Provincie Oost-Vlaanderen, Gent.

Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Duitse bunkerlinie Westabschnitt


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse commandopost [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305318 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.