erfgoedobject

Meergezinswoning in art-decostijl

bouwkundig element
ID
305165
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305165

Juridische gevolgen

Beschrijving

Meergezinswoning in art deco, gebouwd in opdracht van J. Jallet naar een ontwerp van Pierre Backer-Overbeek uit 1927.

Context

De woning sluit aan bij de omgevende bebouwing in de straat, grotendeels bestaande uit burgerhuizen met verzorgde art-deco-, cottage- of modernistische bakstenen gevels. Het pand maakt deel uit van een homogene reeks van zes panden (nummers 7-17), ontworpen in 1927 of 1928 en telkens opgevat volgens een klassieke enkelhuisopdeling: smalle inkomtravee en brede venstertravee. Het geheel kenmerkt zich door een strakke art-decostijl, voorzien van ritmerende erkerpartijen en een afwisselend spel van baksteenparement en simili of witte natuursteen, en met in het bouwdossier mee ontworpen voortuin met lage afsluiting. Van de woning is het toegangspoortje verdwenen en de bestrating vervangen.

De Brasschaatse architect Backer-Overbeek was de huisarchitect van de bouw- en verzekeringsmaatschappij Antverpia die achter de ontwikkeling van de wijk Sint-Mariaburg zit. Binnen deze wijk bouwde hij voornamelijk burgerhuizen in een eenvoudige, vrij conventionele art deco, een stijl die hij ook toepast voor een ensemble van twee woningen aan de Turnhoutsebaan 305-307 te Deurne en waartoe ook de woning in de Hersbekelei, kan gerekend worden, als een vroege realisatie van de architect.

Exterieur

De meergezinswoning telt twee ongelijke traveeën en drie bouwlagen onder plat dak. De lijstgevel met eenvoudige houten kroonlijst kreeg een parement in rode baksteen op een plint in blauwe hardsteen. Simili is aangewend voor de bow-window, het lijstwerk, vensterposten en -dorpels, borstweringen, eventueel met bijkomend gebruik van beton voor constructieve details.

In de brede venstertravee, uitgewerkt als risaliet, domineert een twee bouwlagen tellende bow-window, met op elk niveau een drielicht. De regelmatige gevelindeling met eenvoudige rechthoekige vensters is doorgezet in de smalle deurtravee.

Het sobere baksteenfront krijgt een weloverwogen contrasterende similibekleding met reliëfs in een uitgesproken art-decostijl op de met panelen ingedeelde borstwering van de bow-window en verfraaid met kraal-, bloemenvaas en spiraalmotief. Daarnaast is de deurtravee subtiel benadrukt: beneden door een gecementeerd veld met spiraalmotief in drie stroken boven de inkomdeur, en hogerop tussen de vensters door decoratief metselwerk van verticaal geplaatste bakstenen. De gevel is bijkomend verlevendigd door een typische gebogen profilering, aangewend bij de bovendorpel van de inkomdeur en het drielicht op de eerste verdieping. Een breed gecanneleerd fries vormt de gevelbeëindiging.

Volgens de oorspronkelijke bouwplannen is de woning verder opgesmukt met sober maar sierlijk smeedwerk (spiralen) in het erkerbalkon en in het bovenlicht van de toegangsdeur, met radiaal art-decopatroon. De smeedijzeren voortuinafsluiting tussen betonnen pilasters kreeg een strakkere, geometrische vormgeving. Het schrijnwerk van de ramen is overal vervangen, waarbij de oude indeling slechts benaderend gerespecteerd lijkt. De beglaasde voordeur met bovenlicht is behouden. Het bijhorend smeedwerk is nog aanwezig, evenals dat van de balustrade en voortuinafsluiting.

Interieur

De plattegronden in het bouwdossier tonen een opdeling in drie wooneenheden, één per bouwlaag telkens ingericht volgens een standaardplan. De architect koos voor de enkelhuisindeling, een klassiek patroon dat sinds de 19de eeuw standaard is bij de stedelijke burgerwoning. In de smalle travee de hal met trappenhuis, die de achterbouw met keuken en een badkamer ontsluit; in de brede travee een enfilade van twee kamers, met aansluitend een veranda onder daklantaarn verbonden met de keuken wellicht middels een schuifwand. Badkamer en veranda geven uit op een koer aan de tuin. De bovenliggende appartementen hebben dezelfde indeling met een gevelbrede kamer aan de straatzijde. Op de eerste verdieping is in de achterbouw een decoratief belijnde terrazzovloer vastgesteld.

De woning is wellicht na 1950 omgevormd tot eengezinswoning, waarbij de achtergevel op de begane grond is rechtgetrokken en de oude compartimentering in de annexen is opgeofferd voor een opengewerkte ruimte met salon en keuken.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 329#2552.
  • Mondelinge informatie verkregen van de eigenaar (december 2017).

Auteurs: Van den Borne, Steven
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Meergezinswoning in art-decostijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305165 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.