erfgoedobject

Woning Walgrave-Antonis

bouwkundig element
ID
305083
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305083

Juridische gevolgen

Beschrijving

Half vrijstaand burgerhuis in brutalistische stijl op de hoek van de Eduard van Steenbergenlaan met de Unitaslaan, naar ontwerp van de Genkse ingenieur-architect Guido Walgrave uit 1967. Opdrachtgever was het echtpaar Walgrave-Antonis, wonende in de Kasteelstraat in Antwerpen, en wellicht familie van de architect. Van Guido Walgrave kennen we een aantal realisaties in het kader van religieuze architectuur en zijn bijdrage voor de uitbreiding van een Reumacentrum in Genk.

Deze strakke hoekwoning is een gaaf en representatief voorbeeld van een naoorlogse bel-etagewoning en vormt een geslaagde overgang tussen enerzijds de aaneengesloten en functionele, drie bouwlagen hoge rijwoningen onder plat dak, met voortuin, in de Eduard Van Steenbergenstraat en anderzijds de compacte, expressieve tuinwijkarchitectuur onder traditioneel pannendak in de Unitaslaan. Een harmonische verbinding tussen deze contrasterende straatbeelden komt mede tot stand door de terugwijkende inplanting van de woning aan de zijde Unitaslaan. De sober ontworpen en lage voortuinafsluiting in beton is gewijzigd uitgevoerd of verdwenen en de bijhorende bestrating is aangepast, met behoud van de oude brievenbus.

Bepalend voor het ontwerp is het benadrukte bouwvolume met evenwaardig ontworpen gevels, vormgegeven in een brutalistische stijl: verzorgd baksteenmetselwerk uit rood-paarse handvormsteen in halfsteens verband, in combinatie met een structuur uit zichtbare gladde beton met sporen van de bekisting. Hedendaags geïnterpreteerd, volgt het bouwvolume in de voorgevel de klassieke indeling met smalle inkomtravee (rechts) en een brede zijtravee, waarachter garage, leef- en slaapruimten zijn ingericht. De opdeling in ongelijke traveeën én de tweeledige planopvatting – splitlevel in de onderbouw en één doorlopend niveau op de tweede verdieping - wordt fraai benadrukt door het een in overstek uitgevoerd balkvormig volume van de slaapvertrekken.

De strenge volumewerking krijgt een tegengewicht in de slanke, bijna vrijstaande en gevelhoge kolom centraal in de zijgevel, die de uitkragende balkvorm ondersteunt en die samen met het dragend skelet in zichtbeton het bouwvolume verder indeelt en ritmeert. De architect gebruikt een standaard vensterformaat, dat staand of liggend is toegepast. Regelmatig geordonneerd en karakteristiek asymmetrisch van indeling, geven de vensterpartijen subtiel de inwendige planstructuur weer. Hierbij zijn de voor- en zijgevel meer gesloten opgevat, terwijl achteraan de speel- en leefvertrekken uitdrukkelijk op de tuin gericht zijn. Aan de straatzijden benadrukt een weloverwogen vensterindeling eerder het bouwvolume dan de inwendige functies, met uitzondering van het ruime hoekvenster dat de leefruimte op de straat betrekt. De planstructuur komt het sterkst tot uiting in de op het zuiden gerichte achtergevel, uitgerust met twee buitentrappen en een boven het dak uitstekende behuizing voor de traphal en aansluitend terras. Het bouwvolume is verder verlevendigd door de strakke, horizontaal belijnde schoorstenen.

Het oorspronkelijke gevelkarakter is gaaf bewaard met het oude metalen deur- en vensterschrijnwerk en de aluminium garagedeur, volgens het ontwerp zwart gelakt maar nu afgewerkt in een blauwe kleurstelling. Een fraai contrasterend detail is de horizontale houten greep van de inkomdeur.

Uitdrukkelijk ruimtelijk opgevat, tonen de oorspronkelijke bouwplannen een splitlevelindeling op de begane grond en de eerste verdieping, met een voorbouw en een verspringend achterliggend gedeelte, onderling verbonden door een centrale, zijdelings ingeplante traphal in de inkomtravee. De planindeling volgt de typische bel-etagestructuur met aan straatzijde een garage op de begane grond en op de eerste verdieping een living en salon samengevoegd volgens een L-vormig grondplan. Achteraan voorziet de architect een halfondergrondse speelruimte en CV-lokaal, en op de tussenverdieping een anderhalve bouwlaag hoge living, als vide van het voorsalon en verbonden met de tuin door buitentrappen. De tweede verdieping is afwijkend en tweedelig opgevat: in de oosttravee over één bouwlaag doorlopende slaapkamervertrekken, terwijl in de smalle travee de splitlevel behouden bleef met terras een halve verdieping hoger. Vooraan zijn een grote en kleine slaapkamer ingericht; centraal een badkamer en achteraan nog twee slaapvertrekken, waarvan het grootste samen met het hoger gelegen terras op de tuin uitgeeft.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 627#24437.

Auteurs: Van den Borne, Steven
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Woning Walgrave-Antonis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/305083 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.