erfgoedobject

Woning Celis

bouwkundig element
ID
304926
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304926

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Woning Celis
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Eengezinswoning in naoorlogs modernisme, gebouwd naar een ontwerp door architect Hubert Semal uit 1970, in opdracht van het bevriende koppel Celis. Volgens inscriptie in de rechtse dagkant van de toegang zijn de werken uitgevoerd door aannemer Steynen en opgeleverd op 12 april 1971. De woning maakt als gaaf en representatief voorbeeld van de naoorlogse bel-etagewoning deel uit van een bouwweefsel dat gekenmerkt is door doorgedreven gestandaardiseerde, aaneengesloten of vrijstaande appartementsgebouwen van drie tot zeven bouwlagen uit de late jaren 1950 tot 1980, waarin ook Semals ontwerp voor de nabijgelegen meergezinswoning Peersman (Nieuwdreef 114) uit 1964 zich naar kwaliteit van het gevelontwerp duidelijk onderscheidt. De gevelopbouw en verhoudingen van de bel-etagewoning zijn volledig afgestemd op die omliggende bebouwing en enkel het smalle bandraam verraadt dat dit geen aparte wooneenheid kan zijn, maar een intieme nachtverdieping is.

Hubert Semal, zoon van de Opwijkse architect Paul Semal, was gehuwd met Maria Poels, dochter van beeldhouwer Albert Poels met wie Semal regelmatig samenwerkte. Zo ontwierp Semal in 1963 voor Poels een woning met atelier in de Arthur Matthyslaan 63 te Borgerhout. In zijn eigen praktijkwoning, Arthur Matthyslaan 59, integreerde Semal sculpturen van zijn schoonvader. Ook van de woning aan de Nieuwdreef in Merksem decoreerde Albert Poels de gevel. Net als Semal was hij vriend aan huis bij het opdrachtgevende koppel. Andere gezamenlijke realisaties zijn onder meer het monument ‘Leda en de Veerman’ aan de Durme te Hamme en het 'Wittemonument' op het marktplein van Zichem, beide gerealiseerd in opdracht van De Vlaamse Toeristenbond.

De woning Celis behoort tot het oeuvre van privéwoningen dat Hubert Semal tussen de late jaren 1950 en 1970 ontwierp in de Antwerpse rand. Net als de architectuur van zijn vader is de vormgeving overwegend modern. Daarna tekende hij met grote regelmaat voor de sociale huisvestingsmaatschappij De Ideale Woning en voor het Gemeentekrediet van België, later Dexia. Voor het Gemeentekrediet realiseerde Semal in de jaren 1980 en 1990 een vijftiental bankfilialen in een functionele moderne stijl die het midden hield tussen brutalisme en postmodernisme.

De rijwoning heeft een structuur in gewapend beton en telt vier bouwlagen onder plat dak. Door gevelbrede vensteropeningen op de verdiepingen en een variatie in de diepte en hoogte van de bouwlagen creëert Semal een nadrukkelijk horizontaal gelede lijstgevel, bijkomend versterkt door de balkonleuningen op de eerste en derde verdieping. Gevat tussen kopse bakstenen scheimuren en bekleed met witte kunststeenplaten heeft de gevel een gedrukte pui met tussen de garage en verdiepte toegang een muurveld met zwarte granietplaten en een reliëf van de hand van Albert Poels, dat het echtpaar Celis en hun kinderen voorstelt. De met een latei in gewapend beton van de pui gescheiden bel-etage is opengewerkt met een gevelbrede en kamerhoge raampartij en balkon. De lage, gesloten tweede verdieping veruitwendigt de slaapkamerfunctie en heeft een smal bandraam ingevuld met drie kleine vierkante raamvleugels onderbroken door evenveel rechthoekige vaste raamkaders. De terugwijkende derde verdieping met balkon heeft herhaalt de kamerhoge glaspartij, die een ontspanningsruimte verlicht. Een overkragende daklijst in gewapend beton beëindigt de gevel. Behoudens een aangepaste beglazing is het gevelschrijnwerk gaaf bewaard, met vensters en balkonleuningen in bruin aluminium, en een met hout beklede garagepoort. In tegenstelling tot zijn oudere gevelontwerpen, lijkt Semal geen kleuraccenten te hebben aangebracht, maar een sobere kleurstelling te hebben gehanteerd in gebroken wit en grijs (gevelsteen en gewapend beton) en bruin (schrijnwerk).

De plattegrond beantwoordt aan de typologie van de naoorlogse bel-etagewoning, ontsloten door een zijdelings ingeplante trapzaal met spiltrap en lift achter de inkomhal. Volgens het bouwplan wordt de begane grond aan de straatzijde ingenomen door de hal met kleedkast en plantenbak, en is tegen de tuingevel achter de garage een bergplaats ingericht, waarnaast in de licht risaliterende achterbouw een toilet en een wasplaats die uitgeeft op de tuin. Op de bel-etage past de architect een vrij plan toe, met zithoek en bar aan straatzijde en eethoek uitgevend op een balkon aan de tuinzijde, van elkaar gescheiden door een centrale monumentale bakstenen open haard. De in de achterbouw gesitueerde keuken heeft een meer gesloten karakter en is van de eetkamer afgescheiden door een keukenblad met zitkrukken, en kan naar de centrale ruimte toe worden gesloten met een schuifdeur. De tweede verdieping herbergt drie slaapkamers en een linnenkamer, de derde verdieping een ontspanningskamer en aan tuinzijde nog eens twee slaapkamers; beide lagen hebben een badkamer op het middenplan. De kelder herbergt afzonderlijke ruimten voor de verwarming en de gastank, en een ruime berg- en een voorraadkelder.

  • Architectuurarchief Vlaanderen, Archief Hubert Semal, inventaris (1930-2010) & dossier 3.1.36.
  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 103#1023, 1974#4611.
  • Mondelinge inlichtingen An Celis, verkregen op 13 oktober 2017.

Auteurs: Van Severen, Elke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Woning Celis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304926 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.