erfgoedobject

Gekoppelde eclectische burgerhuizen

bouwkundig element
ID
304910
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304910

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gekoppelde half vrijstaande villa’s in een pittoreske eclectische stijl, omstreeks 1910 voor verkoop opgetrokken in opdracht van het echtpaar Alberic Du Chastel de la Howarderie en Maria Catharina Elisabeth de Vinck de Wezel, dochter van baron de Vinck en eigenaars van de gronden waardoor de Du Chastellei en de aanpalende straten getrokken werden. Een oprichtingsplan is niet teruggevonden, waardoor de ontwerper van de villa’s niet gekend is. Ze vormden de eerste woonhuizen in de straat en tonen een sterke verwantschap met de villa’s Rozenhof en Morgenstond die het echtpaar een decennium later liet optrekken verderop in de straat. Ook het belendende nummer 34 werd stilistisch en in volumeopbouw geïnspireerd op deze eenheidsbebouwing. Samen met de nummers 30-32 en 36-44 vormen ze de oudste, vooroorlogse kern van de Du Chastellei, een opvallend en verzorgd ensemble in een eclectische en cottagestijl die ook de gelijktijdig opgetrokken villa’s langsheen de Bredabaan kenmerken. De bebouwing van de verkavelde gronden van de familie De Vinck-de Wesel tussen de Du Chastellei en de Rerum Novarumlaan, zou zich voornamelijk doorzetten na de Eerste Wereldoorlog met rijwoningen in een veelal conventionele art-deco- of gematigde modernistische stijl. De voortuinen hebben een vernieuwde inrij of toegangspad van betontegels en gebakken kleiklinkers, en waren oorspronkelijk van de straat gescheiden door een thans verdwenen metalen hekwerk.

Vier traveeën breed en twee bouwlagen hoog onder een met kunstleien gedekt en sterk uitkragend samengesteld dak, is de deels op een blauwe hardstenen plint rustende gevel opgetrokken uit rode baksteen in kruisverband met knipvoeg, verlevendigd met banden in geel en zwart gekleurde baksteen, om en om ook toegepast in de getoogde steek- en rondbogen, en in de rondboogfries. Zwarte baksteen is gebruikt voor de borstweringen, witte natuursteen voor de consoles van de postamenten en de sluitstenen met diamantkoppen en blauwe hardsteen voor de vensterdorpels, toegangstreden en -trap.

De gekoppelde villa’s hebben een gespiegelde indeling met telkens een risaliterende venstertravee en een terugspringende toegangstravee, die plaats biedt aan een in zowel het nummer 30 als 32 aangepast inkomportaal met verhoogd bordes. Oorspronkelijk bestonden deze wellicht uit een glazen luifel en houten stijl- en regelwerk, later voorzien van bakstenen borstweringen. De venstertravee is geopend met twee getoogde vensters boven de smalle kelderopeningen, en op de verdieping een rondboogvenster gevat tussen bakstenen postamenten op witte natuurstenen, gecanneleerde consoles met guttae, rolwerk en diamantkop. De lijstgevel heeft een rondboogfries en is bekroond met een schilddak. In de dakkapel met drielicht is in het nummer 32 de daklijst nog gedragen door de oorspronkelijke houten geprofileerde consoles. De met een tentdak bekroonde toegangstravee, in het nummer 32 nog met metalen windvaan of topornament, heeft op de begane grond een rechthoekige opening geflankeerd door een klein rondbogig traphallicht, en op de verdieping een centraal rondboogvenster. De pui van nummer 32 is recent grijs geschilderd.

De oorspronkelijke zijgevels, waarover de veelkleurige banden doorlopen, hebben enkel in de licht terugspringende achterbouw getoogde vensteropeningen die de keuken verlichten, in het nummer 30 met de oorspronkelijke diefijzers.

Het deur- en vensterschrijnwerk is voor zover zichtbaar, volledig vernieuwd. Bewaard zijn de metalen diefijzers in de traphallichten.

Over de plattegrond van de villa’s zijn geen archiefbescheiden voorhanden, maar verondersteld kan worden dat de indeling identiek is aan de sterk verwante nummers 53-55. Op de begane grond is in de toegangstravee achter de trapzaal op nagenoeg vierkante plattegrond de keuken gesitueerd, geflankeerd door de salons in de venstertravee. Op de verdieping en zolder zijn rondom de trapzaal telkens twee of drie (slaap)kamers geschikt.

  • Kadasterarchief Antwerpen, Kadastrale leggers Antwerpen, afdeling XL (Merksem), artikel 1020.
  • Kadasterarchief Antwerpen, Mutatieschetsen Antwerpen, afdeling XL (Merksem), 1910/9.
  • HORIONS L., JACOBS E., STEVENS M., VAN LONDERSELE L. e.a. 1992: Merksemse Nostalgie in Prentkaarten, Merksem, 101.

Auteurs: Van Severen, Elke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gekoppelde eclectische burgerhuizen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304910 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.