erfgoedobject

Geheel van gekoppelde burgerhuizen in second-empirestijl

bouwkundig element
ID
304753
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304753

Juridische gevolgen

Beschrijving

Twee gekoppelde burgerhuizen in neoclassicistische stijl, de linker panden van een symmetrisch geheel van oorspronkelijk drie woningen, gebouwd naar een ontwerp door de architect Henri Aerts uit 1870. Opdrachtgever was de familie Ribbens, garen- en bandhandelaars gevestigd in de Hoogstraat. Het vastgoedproject behoort tot het vroege oeuvre van Aerts, van wie in Antwerpen bouwprojecten zijn teruggevonden uit de jaren 1868 tot 1881. De architectuur is representatief voor het neoclassicisme dat hij tijdens zijn vermoedelijk kortstondige loopbaan beoefende. Het rechter pand van het geheel (nummer 98) is eveneens bewaard, maar met een nieuwe gevelbepleistering, aangepaste ordonnantie, en verwijdering van het geveldecor.

Met een gevelbreedte van elk drie traveeën, omvatten de rijwoningen drie bouwlagen onder een zadeldak. Gekoppeld volgens spiegelbeeld- en repeterend schema, kreeg het volkomen symmetrische gevelfront een uniforme behandeling, met de klemtoon op het bredere en rijker uitgewerkte middenpand. De bepleisterde en beschilderde lijstgevel met schijnvoegen op de begane grond, rust op een geprofileerde plint uit blauwe hardsteen. Geleed door de puilijst, is de opstand naar laat-18de-eeuws voorbeeld opgebouwd uit een sokkelvormende pui en een kolossale pilasters geritmeerde bovenbouw. Verder beantwoordt de opstand aan een regelmatig ordonnantieschema, opgebouwd uit rechthoekige deur- en vensteropeningen. Bij het middenpand (nummer 100) ligt de klemtoon op de middenas, die op de eerste verdieping wordt gemarkeerd door een balkon met consoles en een oorspronkelijk over de drie panden doorgetrokken balustrade. Een keperboogvormige vensteromlijsting met rozet, en een Frans balkon met consoles en smeedijzeren borstwering, accentueren de tweede verdieping. De flankerende traveeën onderscheiden zich in pui en bovenbouw door het portaal en rechthoekige spaarvelden met voluutsleutel, geriemde vensteromlijstingen, en entablementen met guirlande. Eenvoudiger van opzet ligt bij het bewaarde zijpand (nummer 102) de klemtoon eveneens op de middenas, slechts gemarkeerd door een voluutsleutel met guirlande op de tweede verdieping; de borstweringen zijn verrijkt met een balustrade op de eerste, en een guirlande op de tweede verdieping. Een klassiek hoofdgestel met houten kroonlijst op klossen, tandlijst en consoles vormt de gevelbeëindiging. Het houten schrijnwerk van de inkomdeuren en vensters is bewaard, evenals de smeedijzeren keldertralies, gietijzeren voetschrapers en parapetten. Opmerkelijk is het gietijzeren, geajoureerde traliewerk met een trofee van muziekinstrumenten in de inkomdeur van nummer 102, waarvan de benedenvensters zijn verbouwd tot winkelraam.

De plattegronden beantwoorden aan de typologie van het burgerhuis dat uit een hoofdvolume en een smalle achterbouw in entresol bestaat. Het zijpand (nummer 102) wordt ontsloten door de zijdelings ingeplante inkom- en traphal. Mogelijk is het middenpand (nummer 100) georganiseerd rond een centraal ingeplante traphal.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossier 1870#596.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Geheel van gekoppelde burgerhuizen in second-empirestijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/304753 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.