Gemeenteschool annex onderwijzerswoning uit 1854-1859 in neoclassicistische baksteenarchitectuur. Uitbreidingen tot in de 20ste eeuw.

Historiek

Tot het midden van de 19de eeuw werd te Dworp lesgegeven in één van de lokalen van de pastorie. De eerste stappen tot het oprichten van een gemeentelijke school en onderwijzerswoning dateren uit 1852. In het gemeentearchief bleef uit dat jaar een kaart bewaard met aanduiding van de grond die de gemeente Dworp van weduwe Winderickx wou kopen. In 1854 kocht het gemeentebestuur de grond effectief aan. De werken werden in 1954-1955 uitgevoerd door aannemer S. Hellinckx. Het klassengebouw met twee lokalen en de onderwijzerswoning met een lokaal voor het gemeentebestuur werd in gebruik genomen in 1856 (kadastrale registratie 1855). De ontwerper is onbekend. In 1889 maakte architect Henri Jacobs een dossier op voor de uitbreiding en herstelling van de jongens- en meisjesschool. De uitbreiding werd al in 1890 kadastraal geregistreerd. Een overdekte galerij werd opgetrokken door aannemer Firmin Theys uit Waterloo in 1904. In 1921-1928 werd een ontwerp getekend door architect Henri Van Hall voor de bouw van vier extra klassen en een nieuwe luifel boven de ingang (kadastrale registratie 1936). Ferdinand en J.B. Vastiau uit Ukkel voeren de werken uit. Een renovatie van de onderwijzerswoning volgde in 1971.

Beschrijving

De school ligt centraal in de dorpskern, en grenst ten oosten aan het plein voor de parochiekerk Sint-Gorik. Zoals typisch in de 19de-eeuwse scholenbouw, bestaat de school uit een onderwijzerswoning aan de straatkant, met achterliggende klassengebouwen rond een rechthoekige speelplaats.

Onderkelderd bakstenen dubbelhuis uit 1854-1855 van vijf traveeën en twee en een halve bouwlaag onder een pannen schilddak. De sobere neoklassieke lijstgevel wordt horizontaal belijnd door een kordonlijst in blauwe hardsteen en tot kordonlijsten doorgetrokken lekdrempels van de bovenvensters. Rechthoekige muuropeningen, regelmatig in de traveeën geplaatst. De centraal geplaatste voordeur heeft een blauwe hardstenen omlijsting met een architraaf en twee hardstenen treden. De symmetrisch ingeplante vensteropeningen hebben de voor de streek typerende afwerking met een hardstenen bovendorpel onder een bakstenen ontlastingsboog. De vensters en de blinde vensters op de zolderverdieping zijn segmentboogvormig.

Plannen uit 1971 tonen de dubbelhuisindeling van de woning met een centrale gang met trappenhuis. Rechts daarvan een grote woonplaats, links van de gang een eetplaats aan straatzijde en een keuken aan achterzijde. Op de verdieping slaap- en badkamers. De kelder met tongewelf herbergde een stook- en een provisieruimte. In een ondertussen afgebroken lagere aanbouw links was een wasplaats voorzien.

Achter de woning liggen de oude bakstenen klassengebouwen uit 1859, vergroot in 1890. Het is een lang en smal éénlaags bakstenen gebouw onder zadeldak dat volgens de bouwplannen oorspronkelijk twee klassen telde en uitgebreid werd met nogmaals twee klassen. De toegang gebeurde conform de plannen uit 1921-28 steeds via een dwarsgang die twee klassen bediende. In 1921 waren er vijf klassen achter vijftien traveeën die via twee dwarsgangen in de zesde en de twaalfde travee werden bediend. Alle muuropeningen zijn rechthoekig.

Op de hoek van de Alsembergsesteenweg en Snelborre staat het éénlaagse bakstenen schoolgebouw onder een pannen schilddak dat gebouwd werd naar een ontwerp van architect Henri Van Hall uit 1921-1928. Het hoekgebouw telt zes bij vier ongelijke traveeën en een afgeschuinde hoektravee. De lijstgevel op een breukstenen plint wordt horizontaal belijn door muurbanden in witte natuursteen en lateien uit sierbeton. De hoek met Snelborre wordt geaccentueerd door een kleine houten luifel die drie traveeën overspant. In Snelborre werden twee keer vier ramen gekoppeld en voorzien van een tussendorpel.