De kasseiweg valt samen met de gemeentegrens tussen Retie en Dessel, met uitzondering van de afbuiging naar de Zanddijk toe. De weg werd in 1904 aangelegd met rechthoekige en vierkante porfierkasseien met tonrond profiel in halfsteens verband. Aan de noordzijde wordt de weg begrensd door een verkaveling, aan de zuidzijde door het landschap Het Goor.

Historiek

In het midden van de 19de eeuw was in Dessel de provinciale verbindingsweg van Mol naar Turnhout de enige verharde weg in de gemeente, in noordelijke richting lopende naar Retie, in zuidelijke richting naar Mol. Dit bleef zo tot in 1896, wanneer een oost-westverbinding tot stand kwam. Dit was een gekasseide buurtweg die vanuit het centrum in westelijke richting langs het gehucht Basel naar Geel liep en in zuidoostelijke richting door het gehucht Witgoor en vervolgens over het kanaal Dessel-Turnhout (1844-1846) naar Mol. Enkel het gehucht Heide in het noordoosten van de gemeente bleef van een verharde weg verstoken. Deze uithoek was nochtans interessant omdat men via de heide ook het kanaal kon oversteken via de Brug 1 om zo verder richting Mol-Postel te trekken. De bestaande weg naar Brug 1 liep door het Goor, een gebied dat tot in het begin van de 20ste eeuw behoorde tot de onontgonnen gronden van de gemeente waar iedere bewoner vrij gebruik van kon maken. In de 19de eeuw kwamen er vooral herders om hun kudden schapen te laten grazen en werd er turf gestoken. In het begin van de 20ste eeuw werden de eerste initiatieven genomen om door verkoop de gronden in cultuur te brengen. De ontginning van het Goor kwam pas goed op gang tijdens de Eerste Wereldoorlog waarbij de moerassige gronden op initiatief van de gemeente en van privépersonen werden omgezet in landbouw- en weilanden. Tussen 1934-1938 liet de gemeente er visvijvers graven. Dit gebied, beschermd als landschap bij ministerieel besluit van 6 juli 1993, had een dubbele functie: terwijl de visvijvers ten westen van de Zanddijk sinds 1936 toeristisch uitgebaat werden als zwem- en visvijvers (het Campinastrand) evolueerde het Goor ten oosten van de weg tot een gevarieerd waterrijk gebied, gekenmerkt door een afwisseling van open plassen, graslanden, akkers, Canada- en elzenbossen, elzenbroekbos, eikendreven, beken en paadjes met rietgordels en broekbossen en een broed/overwinterplaats voor heel wat vogelsoorten.

Reeds in 1900 werd door de gemeente een dossier aangevat voor de aanleg van een buurtsteenweg van het Dorp, langs het gehucht de Heide naar de vaart. In 1903 werden de plannen en het bestek goedgekeurd door de gemeenteraad en gebeurde de aanbesteding. In oktober 1904 waren de werken voltooid. De nieuwe steenweg liep in het verlengde van de noordoostelijke verbindingsas tussen het centrum en Mol-Postel (Pastorijstraat-Akkerstraat-Kruisberg-Zanddijk) en eindigde aan Brug 1 over het kanaal. Bij het begin van de Tweede Wereldoorlog werd Brug 1 opgeblazen en nooit meer vervangen, zodat de Zanddijk zijn betekenis als verbindingsweg naar Mol-Postel verloor. In het midden van de jaren 1970 moesten de kasseien van de Zanddijk plaats maken voor een nieuwe verharding en koos men tegelijkertijd voor een nieuwe verbinding met Postel via het grondgebied van de gemeente Retie. Het tracé van deze nieuwe weg liep ter hoogte van het Campinastrand in noordelijke richting voort richting Retie en Zanddijkdreef, een weg die uitkomt op de Postelsebaan die via Brug 2 naar Postel leidt. De resterende strook van 1 kilometer kasseiweg die ter hoogte van het Campinastrand afbuigt richting kanaal werd niet vernieuwd en bleef intact achter. Aan de weg zelf gebeurden geen herstellings- of heraanlegwerken. Enkel het grindpad, dat eertijds (toen het verharde fietspad nog niet was aangelegd) werd gebruikt als fietspad kreeg verschillende onderhouds- en herstellingsbeurten. In 2005 werd een nieuwe fietsers- en voetgangersbrug geplaatst over het kanaal ter hoogte van Zanddijk, ter hoogte van de voormalige Brug 1, zodat de kasseiweg in het zomerseizoen opnieuw intensief wordt gebruikt als fiets- en wandelroute.

Beschrijving

De Zanddijk is een gemeenteweg die deel uitmaakt van de noordoostelijke verbindingsas tussen Dessel-centrum en Mol-Postel. Ter hoogte van de taverne splitst een gekasseid straatsegment zich af in een gebogen tracé en loopt op de grens met Retie min of meer in rechte lijn dood op het kanaal. Dit segment is over een lengte van circa 1075 meter verhard met porfierkasseien. Het verharde gedeelte van de weg haalt een breedte van circa 3 meter en bezit nog de oorspronkelijke verharding in een tonrond profiel met een wegdek van porfierkasseien in een rechthoekig (ongeveer 18 x 15 centimeter) en vierkant (ongeveer 18 x 18 centimeter) formaat, gelegd in een halfsteensverband met een opstop van langwerpige kasseien (kopsteen) en afgeboord door in de lengte geplaatste boordstenen van blauwe hardsteen (met een lengte oplopend tot 50 centimeter). De voegvulling met zand geeft een waterdoorlatende wegverharding.

Aan de noordzijde ligt een verhard fietspad van betontegels, gescheiden van de kasseiweg door betonnen paaltjes. Aan de zuidzijde, een strook die varieert van 0,5 tot 2 meter, liggen op het eerste gedeelte een grazige zijberm en houtkant en een open gracht die achter de grote plas van het Goor afbuigt in zuidelijke richting. Op het volgende gedeelte tot aan het kanaal loopt een pad van grind. In het eerste gedeelte wordt de kasseiweg zowel ten noorden als ten zuiden begeleid door hoogstammige bomen, voornamelijk ruwe berk (Betula pendula) en zwarte els (Alnus glutinosa) (zuiden), aangevuld met grove den (Pinus sylvestris) en wilgen (Salix) (noorden), na de bocht is het hoofdzakelijk zomereik (Quercus robur) en Amerikaanse eik (Quercus rubra). In het laatste gedeelte naar het kanaal toe komen sporadisch bosstroken van grove den en loofhout (singel) voor.