erfgoedobject

Burgerhuis in art deco

bouwkundig element
ID
302249
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302249

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Burgerhuis in art deco
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Tot in de details uitgewerkte art-decowoning uit 1932, gebouwd in opdracht van Frans Van de Sande, die al in de buurt woonde, in de Eikblokstraat 26. Het bouwdossier bevat geen gegevens over de ontwerper of aannemer van de woning.

De woning is één van de blikvangers in de zuidelijke helft van de Venneborglaan. Dit gedeelte van de straat werd in het interbellum aangelegd en bebouwd en heeft een homogeen, kwalitatief straatbeeld bestaande uit burgerhuizen met voortuintjes in pittoreske bouwstijlen zoals art deco en cottagestijl. We zien er gevelrijen met bakstenen parementen waarin erkers, uitspringende geveltoppen en glas in lood steeds terugkerende elementen zijn. Bij de woning op nummer 37 zijn al deze details met zorg uitgewerkt en compleet en in goede toestand bewaard.

De voortuin is ontworpen samen met de woning en bevat een betegelde en met hardstenen randen afgeboorde stoep links, en rechts een helling met hardstenen treden naar de kelderdeur. Tussenin een klein vierkant voortuintje dat aan straatkant afgeboord is door een lage bakstenen muur met hardstenen deksteen en eenvoudige smeedijzeren buisleuning tussen bakstenen pijlers.

De onderkelderde eengezinswoning telt drie traveeën en drie bouwlagen onder plat dak, waarvan de bovenverdieping uitgewerkt is als mansardeverdieping, deels met leien bekleed dakschild. De woning kreeg een bruin bakstenen parement met gebruik van blauwe hardsteen voor decoratieve elementen. Opvallende expressiviteit van de gevel, waarin erkers, luifels, balkon en decoratie zorgen voor een geslaagd spel van volumes, geïnspireerd op de Amsterdamse School. Horizontale belijning door de bakstenen banden op de sokkel, de doorlopende hardstenen onderdorpels van de vensters op eerste en tweede bouwlaag en door de uitspringende luifels boven de bovenvensters. Verticale elementen zijn de deur met balkon op de eerste verdieping en het rechts boven de kroonlijst uitstekende muurveld.

De eerste en tweede bouwlaag zijn samen met de kelderverdieping als één geheel uitgewerkt, gekenmerkt door de grote vensterpartijen met verfijnde glas-in-loodinvulling en van de bovenverdieping gescheiden door een luifel. De brede centrale venstertravee springt als één massieve rechthoekige erker naar voor uit de gevel. De smalle zijtraveeën wijken terug; het halfronde balkon met originele art-decobuisleuning boven de voordeur verbindt beide geveldelen en vormt de luifel voor het dieper liggende inkomportaal. De kelderverdieping is rechtstreeks te betreden door een kelderdeur in de smalle rechtertravee en is verlicht door een breed betralied keldervenster net boven het maaiveld.

De bovenverdieping vormt de bekroning van de gevel: twee rechthoekige muurvelden worden gecombineerd tegen het leien dakschild en kregen een verfijnde natuurstenen omlijsting in art deco.

De gevel haalt voor een groot deel haar kracht uit het verfijnde, goed bewaarde houten, rood geschilderde schrijnwerk van deuren en ramen, waarin het art-deco-glas-in-lood de blikvanger is. Massieve voordeur met getand paneel en verticaal venstertje, voorzien van metalen ringen als traliewerk. Verder vermeldenswaard is het afwisselende metselwerk, met horizontale banden en typisch interbellumvoegwerk: de lintvoegen zijn verdiept en de stootvoegen platvol gevoegd. De natuurstenen ornamentiek in de geveltop, naast de erker en in de detaillering van de vensterdorpels, maakt het ontwerp helemaal af.

Voor de indeling van de woning werd gekozen voor de traditionele enkelhuisplattegrond, die de stadswoning in de 19de eeuw domineerde en die heel lang in de 20ste eeuw doorleefde. Rechts in de brede venstertraveeën, de duidelijk herkenbare enfilade van drie kamers, met vooraan in de beglaasde erker een kleine zitruimte en daarachter de "familiekamer" en de "woonkamer", uitgevend op een terras. Links, een kleine inkomhal die uitgeeft op de gang met trappenhuis, waarachter zich op de begane grond de keuken bevindt, en een wc. De woning wijkt een beetje van het vaste schema af, door niet te werken met rechte muren en rechthoekige kamers: de gang versmalt centraal om de woonkamer te verbreden tot een zeshoekige ruimte met schuine wanden naar de gang toe, een idee dat herhaald wordt bij de keuken, die op die manier ingrijpt op het terras.

De kelder bevat voorraadkamers, maar ook een "waschhuis" met aansluitende bijkeuken met fornuis. Op de eerste verdieping twee ruime slaapkamers in de brede venstertravee, een kleine bergruimte boven de hal, en achter de trap de badkamer. De zolderverdieping is op het plan in het bouwdossier niet verder ingedeeld en bestaat uit één grote ruimte.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 329 # 8177.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Burgerhuis in art deco [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302249 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.