erfgoedobject

Villa Maria

bouwkundig element
ID
302245
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302245

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Villa Maria
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Villa Maria werd in 1929 ontworpen door architect Alphonse Pauwels voor de op de Sint-Jacobsmarkt 32 wonende Antwerpse eigenaar J. Van den Audenaerde.

De Borgerhoutse architect Alphonse Pauwels was in Antwerpen als architect actief was in de periode van 1895 tot begin jaren 1930. Omstreeks de eeuwwisseling tekende hij een groot aantal burgerhuizen in de heersende neoclassicistische stijl, met name in de wijken Zuid en Stuivenberg. Tijdens het interbellum kiest hij zowel voor art deco als voor de beaux-artsstijl. De belangrijkste realisatie uit zijn latere carrière is de bioscoop "Roma" uit 1927 in zijn woonplaats Borgerhout, een ontwerp in art-decostijl. Deze burgerwoning in de Venneborglaan behoort tot zijn standaardrealisaties voor het interbellum, zoals ook de woning verder in de straat op nummer 49.

De burgerwoning is niet enkel een representatief voorbeeld uit het oeuvre van Pauwels tijdens het interbellum, ze sluit ook perfect aan bij de andere bebouwing in het oudere, zuidelijke deel van de straat, bestaande uit burgerhuizen met verzorgde art-deco-, cottage- of modernistische bakstenen gevels met verzorgde voortuin. De voortuin is omheind met het originele tuinhek, mee ontworpen door Pauwels en uitgevoerd zoals de tekening in het bouwdossier: smeedijzeren hekwerk met een art-decolijnvoering tussen hardstenen pijlers.

De woning telt twee traveeën en twee bouwlagen onder een pannen zadeldak; in het souterrain een garage. De lijstgevel heeft een parement van rode baksteen op hardstenen plint, gecombineerd met gecementeerde muurdelen, namelijk de erker, de geveltop en een aantal brede horizontale banden op de eerste bouwlaag. De brede venstertravee trekt de aandacht naar zich toe met een driezijdige erker en met het grote, als mijtervormige topgevel uitgewerkte zoldervenster. De geveltop is voorzien van pseudovakwerk, een element uit de cottagestijl dat in het art-deco-ontwerp is geïntegreerd. In de smalle deurtravee vinden we op de begane grond een rechthoekige deur met bovenlicht en een eenvoudig rechthoekig bovenvenster. Boven de deur een gecementeerd muurveld met de naam van de woning "VILLA MARIA" in een lettertype typisch voor het interbellum en art-decodecoraties. Andere elementen uit de art deco zijn de glas-in-lood-bovenlichten van de vensters, de garagepoort en de deur en de smeedijzeren balkonleuning bovenop de erker met dezelfde lijnvoering als het tuinhek.

Voor de plattegrond koos architect Alphonse Pauwels de traditionele enkelhuisindeling, die de stadswoning in de 19de eeuw domineerde en die heel lang in de 20ste eeuw doorleefde. In de smalle deurtravee de gang met trappenhuis, links een enfilade van drie kamers die door brede deuropeningen met elkaar verbonden zijn. In de kelder vooraan de garage, daarachter stookkamer en "waschkelder". De gelijkvloerse verdieping kent de vaste indeling van salon aan straatzijde, veranda aan tuinzijde en daartussen de eetkamer. Achter het trappenhuis, en naast de veranda, is de vaste plek van de keuken binnen dit type plattegrond. Op de verdieping twee slaapkamers en een badkamer; op de zolderverdieping drie kamers en een berging.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 329 # 5184.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Villa Maria [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302245 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.