erfgoedobject

Standbeeld Joséphine-Charlotte met plantsoen

bouwkundig element
ID
302062
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302062

Juridische gevolgen

Beschrijving

In het centrum van de Prinses Josephine-Charlottewijk, op de splitsing van de Vinkenlaan en Zwaluwenlaan werd een plantsoentje aangelegd met daarin een buste van de prinses door Raymond Van Ormelingen.

Historiek

De Prinses Josephine-Charlottewijk werd aangelegd in de jaren 1950. De eerste 60 sociale woningen werden opgetrokken door de Maatschappij voor Goedkope Woningen van Kraainem (Eigen Haard) in de Vinkenlaan, rond 1950. In opdracht van de Nationale Maatschappij voor de Kleine Landeigendom werd aansluitend een grotere wijk, die plechtig ingehuldigd werd in 1958, gerealiseerd. De verkavelingen werden de Josephine-Charlottewijk genoemd. De wijk werd door Pierre Nassaux uitgewerkt en omvatte de Vinkenlaan, de Stokkelstraat, de Zwaluwenlaan, de Nachtegalenlaan, het Josephine-Charlotteplein, de Sijsjeslaan, de Leeuwerikenlaan en de Grasmussenlaan.

Centraal werd een plein met handelszaken voorzien. In het centrum van de wijk, op de splitsing van de Vinkenlaan en Zwaluwenlaan werd een plantsoentje met buste van Josephine-Charlotte aangelegd.

De Nationale Maatschappij voor de Kleine Landeigendom (NMKL) werd opgericht in 1935. Haar doel was de aankoop van een individuele woningen, gelegen buiten de stad, toegankelijk maken voor een grotere sociale groep. De Joséphine-Charlottewijk is een typische verkaveling volgens de principes en opzet van de NMKL.

Joséphine-Charlotte werd te Brussel (paleis Bellevue) geboren op 11 oktober 1927 als oudste kind van kroonprins Leopold en prinses Astrid van Zweden. Als meter werd Groothertogin Charlotte van Luxemburg gevraagd, haar peter was Prins Karel.

Ze geniet zowel privéonderwijs als internaatsonderwijs. De zomers brengt ze vaak door in Zweden bij haar grootouders prins Carl en prinses Ingeborg van Zweden. Ze verblijft ook vaak bij haar gouvernante in het Nederlandse Noordwijk om het Nederlands machtig te worden. Op 23 februari 1934 betreedt haar vader de troon. Ze is zeven jaar als ze haar moeder, koningin Astrid verliest. Nadien vergezelt ze vaak haar vader op officiële bezoeken, manifestaties, enzovoort.

Samen met haar vader, koning Leopold III wordt prinses Joséphine-Charlotte op 7 juni 1944 overgebracht naar Duitsland. De familie wordt opgesloten in het kasteel van Hirschstein-an-der-Elbe en Strobl aan de Sankt-Wolfgangsee. De koninklijke familie wordt op 7 mei 1945 bevrijd door de Amerikaanse 7de legerdivisie van generaal Patch. Omwille van politieke redenen vestigt de familie zich vervolgens in Prégny, nabij Genève, waar prinses Joséphine-Charlotte haar opleiding voortzet aan de Ecole supérieure. Daarna volgt ze aan de universiteit van Genève lessen kinderpsychologie bij de wereldberoemde professor Piaget. Haar vrije tijd brengt ze vaak door in Luxemburg of in Pianore (Italië) waar de Luxemburgse Groothertogelijke familie een buitenverblijf heeft.

Terug in België (1949) heeft de prinses, naast haar officiële verplichtingen, een uitgesproken interesse voor sociale problemen en voor kunst.

Ze verlooft zich op 17 november 1952 met prins Jean, de latere Groothertog van Luxemburg. Op 9 april 1953 volgt het huwelijk. Vanaf dan draagt ze de titel ‘Hare Koninklijke Hoogheid, prinses Joséphine-Charlotte van België, Erfgroothertogin van Luxemburg. Het paar krijgt vijf kinderen. Als groothertogin heeft Joséphine-Charlotte een voorbeeldfunctie. Zo is zij voorzitter van het Jeugd Rode Kruis en het Luxemburgse Rode Kruis. Ze stierf te Luxemburg op kasteel Fischbach op 10 januari 2005.

Beschrijving

Het betreft een borstbeeld uit composietsteen voorstellende prinses Joséphine-Charlotte, op een natuurstenen sokkel, opgesteld te midden van een klein pleintje gevormd door de Vinkenlaan en de Zwaluwenlaan.

Aan de voorzijde op de sokkel staat het opschrift "Josephine-Charlotte/ Prinsess van België/ Princesse de Belgique" gebeiteld in blauwe hardsteen. Aan de achterzijde twee naamplaten; één in keramiek "P. Nassaux/ architecte/ Kraainem" en één in blauwe hardsteen “R. Van Ormelingen Sculpsit".

Het pleintje is voorzien van geschoren beplanting met een taxushaag, een haag in haagbeuk en twee lindes.

  • Gemeente Kraainem, bouwarchief, Vinkenlaan.
  • PETIT J. 1953: Le mariage de leurs altesses royales le Grand-Duc Héritier Jean de Luxembourg avec La Princesse Joséphine-Charlotte de Belgique, Luxemburg.
  • VAN LOO A. (red.) 2003: Repertorium van de architectuur in België van 1830 tot heden, Antwerpen: Mercatorfonds.

Bron: Onroerend Erfgoed, digitaal beschermingsdossier 4.001/23099/105.1, Standbeeld Joséphine-Charlotte met omgevend plantsoen.
Auteurs: Mertens, Joeri
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Standbeeld Joséphine-Charlotte met plantsoen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/302062 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.