erfgoedobject

Appartementsgebouw Debaeke-Wemaere

bouwkundig element
ID
301824
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301824

Juridische gevolgen

Beschrijving

Appartementsgebouw opgericht op de hoek van de Volhardingstraat en de Vlaamsekunstlaan, naar ontwerp uit 1935 van architect Paul Smekens. Het complex is gebouwd in opdracht van Georges Debaeke-Wemaere. Het is een voorbeeld van het gematigd, zakelijk baksteenmodernisme dat Smekens ontwikkelde in de loop van de jaren 1930. In die periode was de architect vooral actief in de Tentoonstellingswijk, waar hij tussen 1932 en 1935 niet minder dan veertien bouwprojecten tot stand bracht, enkele voor eigen rekening. Op twee eengezinswoningen na, betrof het uitsluitend opbrengsteigendommen, van bescheiden meergezinswoningen tot grotere appartementsgebouwen zoals het flatgebouw gelegen aan de Camille Huysmanslaan, waar Smekens van 1936 tot 1980 resideerde. In 1981 wordt weduwe Debaeke-Weemaere toelating verleend voor een winkelverbouwing in functie van een schoonheidssalon met winkel, naar ontwerp van architect Ivan Schraepen.

Dit hoekgebouw van vier bouwlagen onder een plat dak staat tegenover de woning Goemans-Rigole, naar ontwerp van Smekens uit 1935. De verdiepingen bestaan telkens uit twee appartementen met keuken en badkamer. Op de begane grond bevindt zich een winkel met woonst en één appartement. De pui is bekleed met blauwe hardsteen met daarboven een parement van gele bezande steen in halfsteens verband, hoewel oorspronkelijk rode baksteen voorzien was. Het metselwerk is platvol opgevoegd. De lijstgevel is afgewerkt met een houten kroonlijst die vandaag voorzien is van een bekleding. De opstand is ingedeeld met reeksen kleine rechthoekige vensters, uitgewerkt als registers door het bekleden van de tussenliggende muurdammen en het gebruik van doorlopende vensterdorpels in witte hardsteen. Aan de zijde van de Volhardingstraat, zijn de bovenverdiepingen uitkragend, onderaan afgewerkt met edel-bezetting (donkerbruin). Aan deze straat bevindt zich in de linker travee de hoofdtoegang tot de wooneenheden, met beglaasde metalen voordeur, die afgezoomd is met gelede stijlen, bestaande uit gestapelde elementen met hol profiel, uitgevoerd in blauwe hardsteen.

De hoektravee was oorspronkelijk opengewerkt als winkelvitrine met spiegelglas gevat in een stalen geraamte met centrale toegang. De oude winkelpui is vervangen en verschraald door een beglaasd houten geraamte met verplaatsing van de centrale toegang naar de linkerzijde. De vensters op de verdiepingen zijn als risaliet uitgewerkt, bekroond met een blauwe hardstenen bovendorpel, met decoratief kepermotief. De vensters hadden oorspronkelijk eikenhouten schrijnwerk en waren voorzien van een metalen borstwering. Vandaag zijn ze vervangen door pvc. Aan de zijde van de Vlaamsekunstlaan is ter hoogte van de linker travee nog een toegang tot de fietsenstalling. Hier is nog de oude, sober uitgewerkte paneeldeur met verticale lichtstrook behouden, volgens de oude bouwplannen met ijzeren plaat aan de buitenzijde. Oorspronkelijk was een bovenlicht met halfronde bekroning voorzien die evenwel uitgevoerd is als patrijspoort. Het complex is voorzien van individuele kelders en een fietsenstalling in functie van de winkel en appartementen. De plattegrond is georganiseerd rondom een centrale inkom/vestibule en traphal ter bediening van de appartementen. De keuken, badkamer en toiletten zijn gesitueerd aan de binnenkoer, terwijl de suite van woon- en eetkamer- en één van beide slaapkamers aan straatzijde gelegen zijn. Verder waren er schouwmantels voorzien, met faiencetegels en een marmeren kader.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 18#3340 en 18#61528.
  • DINET P. 1979: Paul Smekens opleiding en architectuur tot 1940, onuitgegeven verhandeling, Hoger Instituut Sint-Lukas, Gent, 51-55.
  • SERNEELS H. 1936: Un architecte de qualité Paul Smekens, Bâtir 5.44, 766-767.
  • VANDEKERCKHOVE F. 2002: De tentoonstellingswijk te Antwerpen, onuitgegeven verhandeling, Vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen, Rijksuniversiteit Gent, 161-163.

Auteurs: Van den Borne, Steven
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Appartementsgebouw Debaeke-Wemaere [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301824 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.