erfgoedobject

Grafteken Nicaise De Keyser

bouwkundig element
ID
301803
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301803

Juridische gevolgen

Beschrijving

Het familiegraf van de Antwerpse historieschilder Nicaise De Keyser (1813-1887) bevindt zich aan de oostelijke zijde van de kooromsluiting, tegenover de Calvarie.

Zijn geboortehuis, gekend als de Nicaise De Keyserhoeve, was gesitueerd aan de Zuidhavendijk in Zandvliet. Het is later door zijn dochter Maria omgevormd tot tehuis voor 'zwakke' kinderen en vakantieoord, waarna het gesloopt is in het monumentenjaar 1975.

Als Grootofficier in de Leopoldsorde kreeg De Keyser een officiële begrafenis, die voorafging door een plechtige begroeting in zijn atelier te Antwerpen in de tuin van zijn woning, het voormalige Kasteel Fester, waarna het stoffelijk overschot naar Zandvliet is overgebracht. Henri Hymans verwoordt deze laatste reis treffend in 1889: "Au moins vingt mille personnes, appartenant à toutes les classes de la société, défilèrent devant le cercueil déposé dans l’atelier du défunt, ... il fut à une heure seulement que le cortège put prendre le chemin du lieu du repos, Santvliet."

In het Collegebesluit van 31 oktober 1879 was Nicaise De Keyser een stuk grond op het kerkhof naar zijn keuze toegewezen en was hem een kosteloze eeuwige concessie verleend voor de bouw van een grafkelder voor zijn familie, "... aengezien Mr De Keyser aan deze gemeente geboortig is, dat hij reeds aan de Kerk alhier, een schilderij van groote waarde tot geschenk heeft gegeven." Op 29 december 1880 wordt toelating verleend voor de bouw van de grafkelder (7 x 4,8 meter) aan de oostelijke zijde van de kerk, naar ontwerp van Van Opstal, bouwmeester te Antwerpen.

Hier liggen begraven: Nicaise De Keyser (1813-1887) peintre d'histoire (historieschilder), zijn broer Pierre (1811-1841), zijn zoon Raymond (1846-1880), zijn echtgenote Bella Telghuys (1815-1879) en zijn dochter Marie (1847-1924). Tegen de kerkmuur staat de grafsteen van zijn ouders: Henricus De Keyser, echtgenoot van Maria Delie, (1769-1848) en Maria Catharina Delie (1780-1863).

Het omheinde grafteken bestaat uit een basement met schuin oplopende zesdelige deksteen waarop opschriften met de namen van de overleden familieleden. Bovenaan ligt de met koperen ringen gedecoreerde deksteen van Nicaise De Keyser met volgend opschrift: "NICAISE DE KEYSER/ PEINTRE D'HISTOIRE/ 1813-1887". Hieronder is een reliëf met het wapenschild van De Violieren, een gekende Antwerpse Rederijkerskamer die wellicht reeds rond 1400 is opgericht én zeer populair was bij Antwerpse kunstenaars in de 19de eeuw. Onder het wapenschild is een banderol uitgewerkt met het opschrift: "WT JONSTEN VERSAEMT", wat zoveel betekent als Uit genegenheid bijeengekomen.

  • Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders, Dia’s, Zandvliet, 1.
  • Documentatiecentrum Antwerpse Noorderpolders, Postkaarten, Zandvliet, C3, C8.
  • Provinciearchief Antwerpen, Begraafplaatsen, 37, nummer 3.
  • DE MEYER S. 1978: Nicaise de Keyser, Zandvliets beroemdste zoon, in Geerts G. 1978: De Stadt Santvliet, s.l., 68-73.
  • HYMANS H. 1889: Notice sur la vie et les travaux de Nicaise De Keyser, Brussel, 4, 95-97.
  • PERSOONS G. 1987: Nicaise De Keyser, zijn portretkunst (OF 'Antwerps portret), Nationaal Hoger Instituut en Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, Antwerpen, 5.
  • STINISSEN J. & WAELBERS L. 1909: Een Vlaemsch Scheldedorp met een topographische kaart en het Dorp in vogelvlucht gezien, Brasschaat, 19-20.
  • VAN BRUAENE A.-L. 2004: Repertorium van rederijkerskamers in de Zuidelijke Nederlanden en luik 1400-1650, s.l.
  • Informatie verkregen van Lode De Clercq (29 augustus 2015).

Auteurs: Van den Borne, Steven; Van Severen, Elke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Parochiekerk Sint-Gertrudis met kerkhof


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Grafteken Nicaise De Keyser [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301803 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.