erfgoedobject

Kasteel Terblock

bouwkundig / landschappelijk element
ID
301250
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301250

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kasteel Terblock
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Beboomd park met neotraditioneel landhuis uit eind 19de eeuw, gelegen op het meest westelijke punt van het gehucht Jezus-Eik. Zowel toegankelijk vanop de Sint-Jangsbergdreef, de Koedalstraat, als de Terblokstraat.

De voormalige eind 19de-eeuwse bijgebouwen van het kasteel situeren zich aan de Welriekendedreef, ten noorden van het kasteel.

Historiek

Het park behoorde in de 18de eeuw nog tot het Zoniënwoud (zie Ferrariskaart 1770-1778). Na de oprichting van België waren deze bosgronden eigendom van de nieuwe Société Générale de Belgique, die de perifeer gelegen gronden van het Zoniënwoud zal beginnen verkopen. Midden 19de eeuw werd de Brusselse handelaar Louis Bauwens-Deheyn eigenaar van grote stukken grond in sectie M. Op de topografische kaart van 1867 is zichtbaar dat het domein, aansluitend op het Zoniënwoud, volledig ontbost was. Via erfopvolging en verkoop kwamen de gronden van het latere domein Terblock in eigendom van industrieel Paul Hye (zie ook oude postkaart) en zijn vrouw, Brabandt.

Het landhuis Terblock werd kadastraal geregistreerd in 1903 in eigendom van advocaat Paul Marie Augustin Hye – Brabandt. In 1916 werden er wijzigingen geregistreerd aan de 19de-eeuwse bijgebouwen van het landhuis (Welriekendedreef 153-155A) en werd er ten zuiden ook een nu verdwenen paviljoen geregistreerd (zichtbaar op oude postkaarten). De bijgebouwen aan de Welriekendedreef waren waarschijnlijk oorspronkelijk het pachthof.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was er op het domein een opleidingscentrum voor onderofficieren van het Duitse leger. Het Duitse leger had in de ruime omgeving ook zijn munitiedepots aangelegd in het Zoniënwoud.

Beschrijving

Het domein kon niet bezocht worden en wordt beschreven aan de hand van oude postkaarten, topografische kaarten en online informatie.

Neotraditioneel landhuis van twee bouwlagen met souterrain onder een leien bedaking. De lijstgevels worden doorbroken door gedecoreerde halsgevels. Er wordt gebruik gemaakt van decoratief verwerkte witte natuurstenen voor de omlopende banden en omlijstingen. Aan de oostelijke gevel achtzijdig torenvolume onder ingesnoerde leien spits en een bordes met steektrap. Westgevel met toegangsportaal op oude postkaarten (nu afgebroken). Boven dit toegangsportaal was er ook een opschrift op de gevel (nu niet meer aanwezig).

Volgens online foto’s bestaat het neorenaissance interieur nog uit parketvloeren, lambriseringen, schouwmantels en een zware houten trap uit de bouwperiode. Volgens de literatuur was er ook een rijk gedecoreerd jachtsalon.

Aan de Welriekendedreef (nummers 153-155A) voormalige bijgebouwen van het landhuis, uit einde 19de eeuw met wijzigingen in de 20ste eeuw, schuin ingeplant ten opzichte van de straat. Twee evenwijdige witgeschilderde bakstenen vleugels van twee bouwlagen onder pannen zadeldak met zijtrapgevels. Vandaag opgedeeld in woningen (?).

Deels bebost park met landschappelijke aanleg (slingerende paden). Aan de westzijde van het kasteel met ereplein en aan de oostzijde ovaalvormig pad uitlopend op een rond vijvertje in de as van het landhuis. Een deel van de padenstructuur op de topografische kaart van 1924 is nog vandaag zichtbaar. Op de inventaris van Belgische Dendrologie 'Beltrees' werden vier bomen geregistreerd in 1988: Pinus peuce, Prunus avium, Styphnolobium japonicum en Tilia tomentosa.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, mutatieschetsen en bijhorende mutatiestaten Overijse (afdeling I), 1903/112 en 1916/138.
  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
  • Topografische kaarten van België, Eerste editie, Krijgsdepot, uitgegeven in 1865-1880, schaal 1:20.000.
  • Topografische kaarten van België, Herziening derde editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1900-1930, schaal 1:20.000.
  • SCHEYS D. 2011: Militaire aanwezigheid in het Zoniënwoud tijdens de 20e eeuw, Zoniën 35.3: 121-184.
  • WILLAERT C. 1999: Lanck sieck en sibilijck genesen, Bijdragen tot de geschiedenis van IJse-, Lane- en Dijleland XVII, Overijse.

Auteurs: Verwinnen, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteel Terblock [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/301250 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.