De dorpskom van Steenhuize-Wijnhuize is gelegen op een heuvel in de Denderstreek. Het centrum van het dorp wordt gevormd door de vierkante Kloosterberg. Op dit centrale plein is de parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart en Heilige Catharina gelegen, met kerkhof, het monument der gesneuvelden en een monument Heilig Hart van Jezus (opgesteld in juni 1931). Ten zuiden hiervan bevindt zich het kasteeldomein van Steenhuize-Wijnhuize. De bebouwing van de dorpskern is veelal kleinschalig, met gebouwen van overwegend twee bouwlagen. Tegenover de kerk ligt een school met 19de-eeuws kloostergebouw. Aansluitende straten zijn de Bergestraat, Holmanstraat en Korrestraat ten noorden van de Kloosterberg en de Tolstraat en Krommestraat ten zuiden ervan.

Bergestraat

In de Bergestraat is onder meer de 18de-eeuwse pastorie van de Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaartparochie gelegen. Enkele gesloten hoeven vormen belangrijke volumes in het straatbeeld. De Sint-Catharinazaal, Bergestraat 7, is een diep langwerpig gebouw van drie traveeën en twee bouwlagen afgedekt door een wolfsdak met cementleien, dat vermoedelijk gebouwd werd in het begin van de 20ste eeuw. Bovenaan werd een raamindeling gevormd door twee doorsnijdingen van een halve cirkelboog.

Holmanstraat

Op de hoek met de Bergestraat bevindt zich een burgerhuis van vijf en vier traveeën en twee bouwlagen, opgetrokken in baksteen en voorzien van een mansardedak met cementleien. De segmentboogvormige vensteropeningen vertonen een sluitsteen in cement. Onder de kroonlijst is een getande bakstenen fries uitgewerkt.

Verder in de Holmanstraat is de villa uit het begin van de 20ste eeuw, nummer 33, uit baksteen met gevelbanden en hoekblokken in geëmailleerde steen, een opmerkelijk gebouw. De voorgevel van de villa omvat enerzijds een terugwijkend gedeelte van twee bouwlagen met segmentboogvormige deuren en ramen aan de linkerzijde en een vooruitspringend risaliet van twee en drie traveeën met rondboogvensters en een smeedijzeren balkon. Het gebouw met art-nouveau-inslag wordt afgedekt met een leien schilddak. Naast het hoofdgebouw is een bijgebouwtje van één bouwlaag met een dakkapel opgetrokken. De tuin wordt afgesloten door een omheiningsmuur met smeedijzeren hek voor het woonhuis.

Schuin tegenover deze villa, op nummer 44, bevindt zich een burgerwoning van vijf traveeën en twee bouwlagen, afgedekt met een pannen schilddak. Het gebouw dateert vermoedelijk van circa 1850. Op het gelijkvloers werd een similibossagewerk in cement aangebracht; boven de twee cordonlijsten loopt een cementering door tot aan de houten kroonlijst. De travee-indeling van de achtergevel is niet regelmatig.

Tolstraat

De hoek van de Kloosterberg met de Tolstraat wordt gevormd door een burgerhuis met aansluitend een hoge omheiningsmuur en achterbouw. Ook in deze straat tellen de gebouwen veelal twee bouwlagen. Verder in de straat, op nummer 26, bevindt zich de voormalige gemeenteschool uit het einde van de 19de eeuw met drie traveeën en twee bouwlagen en afgedekt met een zadeldak. De bakstenen voorgevel eindigt in een fronton met oculus en wordt gekenmerkt door gestileerde pilasters die tot de kroonlijst lopen.