erfgoedobject

Domein Attenrode

bouwkundig / landschappelijk element
ID
300807
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300807

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Domein Attenrode
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kapel van het kasteel
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kapel van het kasteel
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Eclectisch kasteel uit eind 19de eeuw omgeven door informele aanleg (circa 1,5 hectare); open ruimte met vijver en hoogstammige randbeplanting.

Het hof van Boeslinter of van Grieken – zoals het genoemd werd naar twee eigenaars uit de 15de-16de eeuw, op 'Den Driesch' ten zuiden van de dorpskern van Attenrode, wordt op de 19de-eeuwse kadasterkaarten voorgesteld als een semigesloten hoeve. Het hof kreeg pas kasteelallures in de jaren 1890, onder het eigenaarschap van baron Karel de Turck de Kersbeeck. De vleugel aan de straatzijde werd afgebroken en de noordelijke vleugel werd omgebouwd tot een neogotisch-neorenaissancistisch landhuis in bak- en natuursteen (zandstenen speklagen en lijstwerk). Opvallend zijn het ronde hoektorentje en de sterk vooruitspringende ingang met een overkragende bovenbouw die in een trapgevel uitloopt. Op een ansichtkaart van vóór 1909 wordt het kasteel in onvoltooide vorm getoond; rechts ervan is nog een gedeelte van het oude hoevegebouw zichtbaar.

In datzelfde jaar werd achter de zuidwestelijke vleugel van het oude hofcomplex een nieuwe dienstvleugel opgetrokken en verscheen ook de omschrijving "lusthof" (perceel 61d) in de kadastrale legger – in de plaats van "boomgaard en vijver". Samen met een in 1887 verworven stuk land werd achter (ten noordwesten van) het kasteel een lusttuin gevormd van circa 70 are. Hierbij moet ook nog een groot gedeelte van het huisperceel, de ruimte voor (ten zuidoosten van) het kasteel worden gevoegd, zodat er van een park van circa 1 hectare kon worden gesproken. In 1903 werd ook de zuidwestelijke vleugel van het oude hoevecomplex afgebroken en werd de in 1893 gebouwde dienstvleugel aanzienlijk uitgebreid. Vanaf 1906 wordt het hoofdgebouw door het kadaster ook als "kasteel" omschreven.

In 1910 werd een laatste verbouwing geregistreerd, die tot het huidige uitzicht leidde: een verrijkte versie van het eerste, waarin elke herinnering van het vroegere hoevegebouw verdween; in de plaats daarvan kwam een volume dat volledig aansloot bij de verbouwing van 1890-1892 met, op de begane grond, een galerijachtige uitbouw onder een terras. De meest opvallende toevoeging was de forse toren, vierkant aan de basis, achthoekig bovenaan, bekroond door een lantaarn met een peervormige spits. Aan de tegenoverliggende zijde van het kasteel werd nog anderhalve travee toegevoegd.

In tegenstelling tot het kasteelgebouw getuigt het omgevende parkje van grote eenvoud: een open ruimte met het kasteel en links daarvan de dienstgebouwen, rechts de vijver, ongeveer nog zoals hij wordt afgebeeld op de Primitieve kadasterkaart, maar met afgeronde hoeken. Behalve enkele opmerkelijk zware exemplaren Magnolia x soulangeana in de onmiddellijke omgeving van het kasteel, bevindt de oude beplanting zich in de rand van de noordelijke helft van het domein. De oudste elementen – drie tamme kastanjes (Castanea sativa) met stamomtrekken tot 411 centimeter – dateren waarschijnlijk uit het begin van de 19de eeuw. De merkwaardigste boom, vooral door zijn uitzonderlijk brede kroon (20 meter), is een Amerikaanse tulpenboom (Liriodendron tulipifera) met 381 centimeter stamomtrek. In de jongere beplanting komen ook enkele minder courante soorten voor, met name hemelboom (Ailanthus altissima) en sikkelcipres (Cryptomeria japonica).

Merkwaardige bomen (Opname 31 juli 1998, stamomtrek gemeten op 150 cm hoogte.)

  • 3. Magnolia x soulangeana 164(20)
  • 4. Magnolia x soulangeana 96/95/87(100)
  • 6. tamme kastanje (Castanea sativa) 378
  • 7. tamme kastanje (Castanea sativa) 411
  • 8. tamme kastanje (Castanea sativa) 367
  • 11. Amerikaanse tulpenboom (Liriodendron tulipifera) 381
  • 12. witte paardekastanje (Aesculus hippocastanum) 350
  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Kadastrale opmetingsschets Attenrode-Wever, 1893("ou 1892")/1 en 1910/1.
  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Oudste kadastrale legger Attenrode-Wever, artikel 287, nummers 46 tot en met 48.
  • SCIOT E. 1965: Attenrode-Wever, in: S.N., Oost-Brabant (I) Het mooie Hageland, Heverlee, 64-67.
  • WAUTERS A. 1882: Géographie et histoire des communes belges. Arron­dissement de Louvain – canton de Glabbeek, facsimile (1963), Brussel, 28-31.

Bron: DENEEF R., 2004: Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Vlaams-Brabant. Bierbeek, Boutersem, Glabbeek en Oud-Heverlee, Brussel: Vlaamse Overheid. Onroerend Erfgoed.
Auteurs: Deneef, Roger; Mondelaers, Lydie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Kapel van het kasteel

  • Is deel van
    Attenrode


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Domein Attenrode [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/300807 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.