erfgoedobject

Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart

bouwkundig element
ID
27987
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/27987

Juridische gevolgen

Beschrijving

Georiënteerde dorpskerk met ijzeren toegangshek op zuidwestelijke hoek van kerkhofmuur, aan vierkante hardstenen hekpijlers met bolornament.

Historiek

Niettegenstaande haar homogeen voorkomen is de huidige kerk het resultaat van twee bouwcampagnes uitgevoerd met een tussenperiode van meer dan een halve eeuw. Oostelijke helft van driebeukig schip met vier traveeën, koor en sacristie zou dateren van circa 1775-1777, toen de bestaande kerk voor een groot deel werd verbouwd. Inwijding van de kerk op 18.6.1777. In afwachting van de geplande "voltrekking van de onvolbouwde kerk", werd in 1841 de bouwvallige kerktoren gesloopt. Bouwwerken ter vergroting van de kerk met oprichting van een nieuwe kerktoren in 1843-1844 naar ontwerp van architect L. Roelandt (diverse bewaarde voorontwerpen van 1841). De uitbreiding van de kerk bracht voornamelijke een verbreding ten opzichte van van de westelijke travee van de voorgaande kerk tot stand. Binnenafwerking van toren, leggen van nieuwe kerkvloer en plankenvloer in sacristie, levering van nieuw kerkmeubilair duren tot in 1848. Herstellingswerken, voornamelijk van de bedaking in 1952-1953 onder leiding van architect J. Dhaeyer gevolgd door herstel van de kerktoren in 1954 en schilderwerken in 1956.

Beschrijving

De plattegrond ontvouwt een driebeukige kerk van zes traveeën voorafgegaan door een vierkante westtoren ingebouwd tussen een doop- en calvariekapel; middenbeuk uitlopend op een even breed doch ondiep koor van één travee met aansluitende sacristie tegen het rechte koorhoofd. Sobere en streng (neo)classicistische bakstenen plattelandskerk.

Toren met hardstenen afwerking naast omlopende hardstenen plint en hardstenen hoekkettingen onderaan de gevelhoeken. Schip onder één leien zadeldak met aan weerszij centraal een houten dakkapelletje; dakafschuining boven het koor en ook, weinig gebruikelijk, aan weerszij van de westelijke toren. Sacristie onder lessenaarsdak tegen hoge blinde koorhoofd. Eenvormige rondboogvensters. Het baksteenkleurverschil en de bouwnaad op de muurdam tussen het derde en vierde venster van beide langsgevels tonen de aansluiting van de oudere en jongere bouw van de kerk buitenaf. Licht uitspringende kerktoren van drie bouwlagen; ingesnoerde leien torenspits met torenuurwerken en bekronend ijzeren torenkruis. Torengevels verrijkt met geprofileerde hardstenen omlijstingen rond de rondbogige muuropeningen. Halfverheven reliëftafereel in boogveld van kerkpoort met voorstelling van vereerders van Sint-Antonius, tweede kerkpatroon. Rechthoekige torentrapdeur met klink in vuistvorm, evenals de sacristiedeur gevat in een vlakke hardstenen omlijsting. Getraliede sacristievensters onder hardstenen latei en met dito hoekstenen. Vijf rechthoekige ingelijste en beglaasde gepolychromeerde halfverheven reliëftaferelen met Sint-Antonius, aangebracht tegen de gevels rondom de kerk. Christusbeeld aan kruis op calvarieberg in rondboognis onder afdak van monumentale gewitte neoclassicistische omlijsting tegen oostkant van zuidelijke zijbeuk; lage getraliede nis in hardstenen onderbouw, voorheen mogelijk met vagevuur.

Interieur

Interieur met overzichtelijke klare ruimte, egaal licht geschilderde bepleisterde wanden en overwelving met hangkoepels tussen gordel- en scheibogen rustend op acht hardstenen Toscaanse zuilen op vierkante basis; twee zuilen met bepleisterde schacht tussen de eerste en tweede travee van het schip, toegevoegd in 1843-44. Calvariekapel en vroegere doopkapel, respectievelijk ten noorden en ten zuiden naast de toren, beide met ijzeren toegangshek op trede. Kerkvloer van Basècles en witte marmer met ingelegd motief in de doopkapel. Fraai geheel van gepolychromeerde heiligenbeelden op sokkel, uit eind 19de- begin 20ste eeuw, de meeste opgesteld tegen de zijwanden van het schip.

Op het kerkhof nog een decoratief ijzeren grafkruis, enkele monumentale hardstenen grafmonumenten waaronder een paar neogotische en enkele met interbellumvormgeving gesigneerd J. De Neter, Ronse.

Mobilair

Eén 17de-eeuws en vier 18de-eeuwse schilderijen op doek. Drie portiekvormige 18de-eeuwse houten altaren, inscriptie met datum 18.6.1777 in marmeren blad van hoofdaltaar. Smeedijzeren communiebank van circa 1848. Houten preekstoel met smeedijzeren trapleuning van circa 1848 (?). Twee 18de-eeuwse houten biechtstoelen in rococostijl. 18de-eeuws marmeren doopvont; bijbehorend koperen deksel met slang. Gepolychromeerde kruisweg in halfverheven reliëf van circa 1900. Gekleurde glas-in-loodramen van circa 1900 of nog iets jonger, één gedateerd 1903 en een paar gesigneerd Cambier, Ronse. Verder, in de westgevel, twee glasramen van 1956, gesigneerd "Joost Maréchal" en "Eeklo".

  • Maarkedal, Gemeente-archief Nukerke, 861.3:571.3.
  • Nukerke, Pastorie, Archief.
  • Rijksarchief Gent, Scheldedepartement, 3309; Prov. 30/50, 2549B/3.
  • Rijksuniversiteit Gent, Fonds Vliegende Bladen, I, II, Nukerke.
  • DEVOS P., De Onze-Lieve-Vrouwekerk van Nukerke, Monumenten & Landschappen in Oudenaarde en Maarkedal (9), Oudenaarde, 1997, p. 54-58.
  • VANDENBUSSCHE_VAN DE KERCKHOVE C., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen, Provincie-Oost-Vlaanderen, Kanton Oudenaarde, Brussel, 1978, p. 19-21.

     


Bron: VERBEECK M. & TACK A. 1998: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Oudenaarde, Kanton Oudenaarde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Verbeeck, Mieke
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/27987 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.