erfgoedobject

Gevarieerde huizenrij

bouwkundig element
ID
217190
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/217190

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Gevarieerde huizenrij
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Zurenborg: deel Berchem
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Bouwmeester Jan Kockerols ontwierp in 1897 deze gevarieerde rij van vier burgerhuizen in opdracht van de Naamlooze Maatschappij voor het Bouwen van Burgershuizen in het Oostkwartier. Deze maatschappij was opgericht in 1886 voor de ontwikkeling van de wijk Zurenborg. Ze realiseerde voor eigen rekening tientallen huizenreeksen in de wijk, in samenwerking met verschillende architecten. Hun realisaties zijn heel verscheiden in omvang, typologie van de woningen en bouwstijl. De maatschappij werkte samen met verschillende architecten, onder meer met Jan Kockerols voor dit ensemble in de Pretoriastraat, dat de neo-Vlaamserenaissance-stijl afwisselt met neoclassicisme.

De woning op nummer 4 trekt de aandacht binnen het ensemble, zowel door de omvang als de bouwstijl. Het pand telt twee bouwlagen en zes traveeën, gevat onder een zadeldak. De woning is uitgewerkt in neo-Vlaamserenaissance-stijl, gekenmerkt door de rode bakstenen gevel waarin natuursteen gebruikt wordt voor plint, speklagen, vensterkozijnen en decoratie, en door de twee bekronende geveltoppen in venstertravee en als dakvenster. Tweeledige gevel, met de drie venstertraveeën links onder een topgevel, gekenmerkt door de gekoppelde rechthoekige vensters op de eerste en tweede bouwlaag en de rijke versiering in neo-Vlaamserenaissance-stijl, met onder meer de boogfries met invulling met gele tegels, de noppen, sluitstenen en het natuurstenen balkon. De rechter drie traveeën, onder lijstgevel die doorbroken wordt door een getrapt dakvenster, bevat op de begane grond een deur en twee vensters, en op de verdieping één centraal venster met natuurstenen kozijn. Elke bouwlaag wordt beëindigd met een kleurrijke tegelfries. Het schrijnwerk is deels bewaard; deur en ramen op de bovenverdieping zijn vernieuwd.

De drie huizen op nummers 6 tot 10 kregen een minder in het oog springende, neoclassicistische bepleisterde lijstgevel en tellen drie traveeën en twee tot twee en een halve bouwlaag. Nummers 6 en 10 zijn identiek, met hardstenen plint, kroonlijst op klossen, imitatievoegen op de begane grond. De begane grond heeft een klassieke indeling met een deur en twee vensters. Nadruk op de verdieping, met een centraal venster dat door een groot driehoekig fronton is bekroond en met versierde pilasters die de bouwlaag markeren. De twee woningen kregen een oneffen nieuwe bepleistering; het schrijnwerk is grotendeels vervangen. De tussenliggende woning op nummer 8 steekt een halve bouwlaag boven de belendende panden uit. Klassieke indeling van de begane grond met hardstenen plint, rechthoekige deur en twee vensters, imitatievoegen. Eerste verdieping met rechthoekige vensters onder een boogveld en met balustrade in de borstwering. Mezzanino met drie rechthoekige vensters met doorlopende onderdorpels. De decoratie is uit de boogvelden van de vensters verdwenen; schrijnwerk is bewaard bij deze woning.

  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1897 # 475.
  • S.N. 2013: Herwaarderingsplan Zurenborg, deel II: Inventaris, 99-102.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gevarieerde huizenrij [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/217190 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.