erfgoedobject

Duitse commandopost Stützpunkt Puma

bouwkundig element
ID
216668
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/216668

Juridische gevolgen

Beschrijving

Duitse commandopost uit de Tweede Wereldoorlog, gelegen aan het kruispunt van de Heirweg met de Westendelaan.

Historiek

De uitbouw van 'Stützpunkt Puma' of steunpunt 'Ost-W 011' werd gestart op 4 februari 1941. Op 5 september 1941 werd het steunpunt in gebruik genomen. Het bestond uit een bunker en het daar tegenover gelegen Eymard-instituut. Het steunpunt werd omringd door een loopgraaf met mitrailleursposten. Op de zuidoostelijke en zuidwestelijke hoek stond een 5cm antitankkanon, gericht naar het binnenland.

De bunker, met volgnummer 217, zou vanaf oktober 1941 als commandopost dienen voor verschillende eenheden. In het Eymard-instituut waren 400 militairen gehuisvest.

De bunker betreft een 'Regelbau', wat betekent dat hij volgens een standaardplan is opgetrokken. Het betreft meer bepaald 'Regelbau 117', dat is een 'Bataillons- oder Regimentsgefechtsstand'. De bunker is opgetrokken met muren van twee meter dik uit gewapend beton. Vanaf twee meter dikte is er sprake van 'Ständige Ausbau', waarbij de manschappen in de bunker beschermd waren tegen bombardementen.

De bunker werd goed gecamoufleerd als een gebouw met bakstenen buitenmuren. Op het dak van de bunker is een bijkomende verdieping gebouwd.

Beschrijving

De bunker heeft twee ingangen, die verdedigd werden door een flankerende geschutskamer. Elke ingang wordt bijkomend verdedigd door een schietgat voor lichte wapens. Het grootste lokaal is het bemanningsverblijf en werkruimte. Aanpalend aan deze ruimte is het lokaal voor de inlichtingenofficier en de telefooncentrale. De linkerkant van de bunker omvat het observatielokaal, de kamers van de commandant, artillerieofficier, ordonnans en de transmissielokalen.

In de bunker zijn veel elementen bewaard gebleven, zoals pantserdeuren, gasdeuren, schuifdeuren, buizen en verluchtingsventielen en een telefoonschakelkastje. Ook enkele technische teksten zijn mooi bewaard, evenals het bunkernummer 'Ost-W 011 217'. Op een muur in de flankerende geschutskamer staat een potloodtekening van een naakte vrouw. In een klein opberglokaal staat een kort gedicht en de opvallende zinsnede: "Niemals mehr Krieg bitte". Deze slogan is ondertekend door een zekere Oberleutnant Schneider. Vermoedelijk is ze aangebracht tijdens de laatste dagen van de Duitse bezetting in september-oktober 1944.

  • PHILIPPART F.: Dossier Middelkerke: Commandobunker Regelbau 117, onuitgegeven dossier Simon Stevinstichting, Werkgroep Moderne Fortificatie, versie 1/11/2011.
  • PHILIPPART F. 2014: Atlantikwall. Bunkers van de Tweede Wereldoorlog in België, Antwerpen.

Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse commandopost Stützpunkt Puma [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/216668 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.