erfgoedobject

Portierswoning

bouwkundig element
ID
216028
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/216028

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Portierswoning
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Portierswoning
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Torengebouw afkomstig van het kasteel "Beaulieu" in Machelen gelegen aan de Kerkdries naast het begin van een dreef die ooit de toegang tot het domein van het kasteel Ter Meeren vormde en ten noorden van het park van dit kasteel. Deze dreef vormde de verbinding tussen het kasteel en het kerkplein en is al zichtbaar op een cijnskaart van Stokkel van 1668.

Het kasteel Beaulieu te Machelen werd in 1930 verkocht met de verplichting het te slopen. August Braun de ter Meeren of zijn zoon Maurice-Maria kocht het gebouw (enkel de materialen) en wou het gebouw redden, maar één van de torens werd noodgedwongen afgebroken eind jaren 1920. De toren werd op deze locatie in gewijzigde vorm (één bouwlaag minder) heropgebouwd in 1930 (zie jaarsteen aan de straatzijde) aan de in de jaren 1920-1930 nieuw aangelegde Kloosterstraat, nu J.M. Derscheidlaan. De toren zelf is eveneens gedateerd "1659" (zie jaarsteen). Op het kadaster werd de opbouw kadastraal geregistreerd in 1936 als eigendom van Gustaaf Derscheid – Braun. De wapensteen in de zijgevel zou volgens Vannoppen toebehoren aan Derscheid. Braun schonk in 1930 immers het noordelijke bebost gedeelte van het domein aan zijn dochter die getrouwd was met Gustaaf Derscheid. Volgens de "Armorial Général" behoort het wapen tot de Oostenrijkse familie Dersch. Mogelijk nam de familie Derscheid dit wapen over of stamt deze af uit de Oostenrijkse familie en eigende zich ook het wapen toe.

Het gebouw deed dienst als portiersloge en is opgebouwd uit witte natuursteen onder een leien bedaking. De toren zelf bestaat uit twee bouwlagen onder een gebogen tentdak met oeils-de-boeuf. Aansluitend een lagere vleugel onder een zadeldak. Rechthoekige en korfboogvormige muuropeningen met hardstenen dorpels en borstwering in de toren. Twee jaarstenen in de voorgevel en een wapenschild in de zijgevel.

Rechts naast de toren twee monumentale toegangspijlers (tot de dreef) bekroond met een vaas. IJzeren hekken en een korfboogvormig toegangspoortje. Links naast de toren een natuurstenen muur met korfboogvormig toegangspoortje.

  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, mutatieschetsen Zaventem, afdeling IV (Sterrebeek), 1936/15.
  • DENEEF R. & PAESMANS G. 2008: Historische tuinen en parken van Vlaanderen, Inventaris Vlaams-Brabant, Ten noordoosten van Brussel, Kampenhout, Machelen, Steenokkerzeel, Vilvoorde, Wezembeek-Oppem, Zaventem, Zemst, M&L Cahier 19, Brussel, 171-177.
  • VANNOPPEN H. & SOMMEREYS-PARENT L. 1978: De geschiedenis van Sterrebeek, het kastelendorp, Tielt, 298.
  • VERSTREPEN E. 1996: Le Château de Beaulieu à Machelen, Eindverhandeling ULB, Faculté des Sciences Appliquées, Institut d' Urbanisme et d' Aménagement du Territoir, Brussel, 11.

Auteurs: Verwinnen, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Kasteel Ter Meeren en aanhorigheden

  • Is deel van
    Sterrebeek


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Portierswoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/216028 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.