is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Duitse bunker Schiervelde
Deze vaststelling is geldig sinds
is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Boerenwoning en kapel
Deze vaststelling is geldig sinds
Vrijstaande betonnen militaire constructie langs een zijweg (ten zuiden van) van de Diksmuidsesteenweg, ten westen van de R32. De bunker ligt meer bepaald net ten zuiden van de Mandel, op het gehucht Schiervelde. De constructie ligt tussen Diksmuidsesteenweg 353 en Diksmuidsesteenweg 351.
Historiek
Duitse bunker, opgetrokken op het gehucht Schiervelde bij een hoeve, die op Britse stafkaarten 'Mandel Farm' werd genoemd, maar niet benoemd werd op Duitse stafkaarten. De bunker is opgetrokken ter hoogte van de kruising van de Mandel en de baan Staden-Roeselare, waarlangs een spoor lag. Deze bunker lag achter (ten oosten van) de 'Flandern I Stellung', ten westen van de 'Artillerie-Schutz-Stellung', ten zuiden van de 'Roeselare Riegel'.
De verovering van deze regio tijdens het geallieerde Bevrijdingsoffensief in het najaar van 1918 verliep uiterst moeizaam. Nadat tijdens de eerste twee dagen vooruitgang kon worden geboekt (28 en 29 september 1918) was de geallieerde opmars in West-Vlaanderen vertraagd, om op 4 oktober helemaal stil te vallen. Dit was onder meer te wijten aan de 'Flandern I Stellung', de laatste echte linie die de Duitsers met een samenraapsel van fel uitgedunde eenheden hardnekkig trachtte te verdedigen.
Deze stelling was vooral opgevat als een stelling om Roeselare te verdedigen, het zenuwknooppunt van het Duitse Vierde Leger in Vlaanderen. Roeselare vormde het knooppunt waar belangrijke aanvoerlijnen van het hinterland bijeenkwamen, waaronder de baan Roeselare-Menen, de spoorlijnen Roeselare-Kortrijk en Roeselare-Menen en het kanaal Roeselare-Leie. De aanleg van de nieuwe 'Flandern I Stellung' was gestart in de winter van 1917/1918, na de Derde Slag bij Ieper. Door het Duitse Lente-Offensief (voorjaar 1918) zou deze 'Flandern I Stellung' nog maar weinig versterkt zijn (deze stelling zou geen nut meer hebben, mocht dit Duits voorjaarsoffensief geslaagd zijn). In september 1918 was de stelling helemaal niet voltooid. Toch blijkt deze stelling goed verdedigd te zijn tijdens het Bevrijdingsoffensief. Vele bunkers bleken goed gecamoufleerd te zijn, zodat de geallieerde observatievliegtuigen ze maar moeilijk konden detecteren. De geallieerde legers bleken niet zo goed op de hoogte van de sterkte van deze stelling. Vooral ter hoogte van Roeselare bleek het moeilijk om de 'Flandern I Stellung' te doorbreken, door hevige Duitse tegenstand met mitrailleurvuur.
Het deel van de 'Flandern I Stellung' tussen Vergelderhoek, Gemeenhof en de Most, net ten westen van deze bunker, vormde wellicht de sterkste strook van deze beruchte linie. Herhaaldelijke aanvallen op de Most en Gemeenhof werden gestuit door moordend artillerie- en mitrailleursvuur. Maar ook tegenstrijdige en te late bevelen en een slechte coördinatie verhinderden een geallieerd succes. Pas op 3 oktober slaagden Belgische en Franse eenheden er in het gehucht De Most met de bunkers in de omgeving en het Gemeenhof te veroveren. Op 4 oktober werd een adempauze in het offensief ingelast. De Vlaamse heuvelrug was veroverd, maar de 'Flandern I' en het Duitse Vierde Leger waren niet ingestort. Het oorspronkelijke doel om de lijn Brugge-Torhout-Tielt en Roeselare te bemachtigen, was niet verwezenlijkt. Toen het offensief op 14 oktober opnieuw van start ging, slaagden Franse eenheden er wel in de vlakte van Schiervelde te veroveren en verder door te stoten. Die dag zou Roeselare bevrijd worden.
Beschrijving
Halfondergrondse betonnen militaire constructie met min of meer rechthoekig grondplan. Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. Het dak, ongeveer twee meter dik, heeft afgeschuinde randen. Aan zuidoostelijke zijde zitten twee toegangen tot één gang, die op zijn beurt toegang verschaft tot twee ruimtes. In de oostelijke buitenmuur is nog een kleine, vierkante opening te zien. De bunker is overgroeid met klimplanten en kon bij bezoek niet betreden worden.
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Is deel van
Boerenwoning en kapel
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse bunker Schiervelde [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215873 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.