erfgoedobject

Kloostermuur

bouwkundig element
ID
215644
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215644

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kloostermuur
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Bakstenen muur en een stuk muur met poortdoorgang aan de Kloosterwal en het Jazz-Bilzenplein als enige (bovengronds) overblijfsel van het voormalige klooster van Onze-Lieve-Vrouw ter Engelen. Dit klooster, gesticht in 1472, bevond zich op de terreinen aan de huidige Kloosterstraat sinds 1477 tot aan de Franse Revolutie (zie gemeente-inleiding). In de 19de eeuw werden de resten van het voormalige klooster opgekocht door de kanunnikessen van het Heilig Graf die op deze locatie een pensionaat oprichtten (zie klooster en school van het Heilig Graf).

De muur gaf de grenzen van het domein van het voormalige klooster weer, maar is eveneens een overblijfsel van de middeleeuwse begrenzing van de stad Bilzen.

Het is niet bekend hoe oud de huidige muren zijn. Op de Ferrariskaart (1771-1778) is er al een ommuring zichtbaar. In de zuidelijke hoek van het Jazz-Bilzenplein, tegen de Demer, is nog een stuk muur bewaard met een segmentboogvormige poortdoorgang en mergelstenen jaarsteen "1782" op de steunbeer. Deze jaarsteen zou wijzen op een herstelling nadat de muur was ingestort met een dodelijk ongeluk tot gevolg. Volgens de literatuur zouden de steunberen aan de zijde van de Kloosterwal ook opgericht zijn tijdens deze herstellingen. Rond 1900 was een groot deel van de muur al afgebroken, zoals te zien is op een oude postkaart.

De poortdoorgang aan het Jazz-Bilzenplein gaf het klooster toegang tot de stadswal en de Borreberg. Dit stuk muur sloot de voormalige boomgaard van het klooster af (op de locatie van het huidige Jazz-Bilzenplein) en werd gerestaureerd bij de heraanleg van de Demer enkele jaren geleden.

De lange bakstenen muur loopt aan de achterzijde van de huidige basisschool en middelbare school van het Heilig Graf. Het gaat om een verspringende bakstenen muur van ongeveer drie meter hoog en afgedekt met een rollaag en betonnen dekplaat. Aan de oostzijde, zijde Kloosterwal, bevinden zich twee steunberen en resten van mergelstenen. Aan de westzijde eveneens een aantal steunberen.

  • MAURISSEN F. 2008: Het achterpoortje van het klooster, Bilisium 33. 1, 4826-4827.

Auteurs: Verwinnen, Katrien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Klooster en school van het Heilig Graf

  • Is deel van
    Bilzen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kloostermuur [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215644 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.