erfgoedobject

Vierendeelbruggen

bouwkundig element
ID
215618
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215618

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Vierendeelbruggen
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

De oevers van de Leuvensevaart zijn op grondgebied Mechelen door talrijke bruggen verbonden. De indrukwekkende spoorbruggen ter hoogte van de Geerdegemvaart, type Vierendeel gecombineerd met "bowstring"-brugtype, dateren van 1935 en 1957. De drie parallelle, naast elkaar liggende bruggen van 63 meter elk, gemaakt van geklonken stalen platen en rustend op bakstenen bruggenhoofden, overspannen én het kanaal én de twee rijbanen aan weerszijden van het kanaal.

De zuidelijke vierendeelbrug werd geconstrueerd tussen 1933 en 1935 en werd op 5 mei 1935 ingereden door de eerste trein met elektrische tractie in België. De onderrand is gemaakt van een vierendeelligger met verticale profielen die vakken vormen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de brug ernstig beschadigd: ze brak doormidden ter hoogte van de eerste en zevende travee. In juli 1940 herstelden Duitse genietroepen de brug. Op de plaats van een oudere, in 1954 afgebroken ijzeren hefbrug, werden in 1958 twee bijkomende vierendeelbruggen gebouwd, ten noorden van de brug van 1935. Ze zijn even lang en op dezelfde manier samengesteld. Ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling die in 1958 zou doorgaan in Brussel, werden in Mechelen plannen gemaakt voor een nieuw station, een ontwerp van Jan Van Meerbeeck. In het complexe bouwprogramma was onder meer de bouw van de twee nieuwe vierendeelbruggen opgenomen.

Er bestaan anno 2013 nog zestien bruggen van het vierendeeltype in het Vlaamse gewest. Zes hiervan zorgen voor een verbinding van de oevers van het Albertkanaal. Vier zorgen voor overbruggingen in het spoorwegknooppunt van Mechelen, waarvan deze drie ter hoogte de Eerdegemvaart en een vierde, beschermd als monument, ter hoogte van de Leuvensesteenweg. De overige bruggen liggen verspreid over de provincies Oost- en West-Vlaanderen. Van de nog bestaande bruggen zijn er slechts enkele die gebouwd werden tijdens het leven van Vierendeel zelf, die overleed in 1940; de zuidelijke van de drie bruggen aan de Geerdegemvaart is daar een voorbeeld van. Het feit dat de drie bruggen naast elkaar liggen, verhoogt de zichtbaarbeid van de vierendeelconstructie. Enkel in Grammene is een andere dubbele vierendeelbrug bewaard in Vlaanderen.

  • VAN DIJCK MAARTEN 2012: Vierendeelbruggen - Visienota Onroerend erfgoed, onuitgegeven nota Agentschap Onroerend Erfgoed.
  • Erfgoedcentrum Lamot (Malines, Belgique), Mechelen bouwt: architectuur en stedenbouw in de "fifties : [tentoonstelling] : in het kader van Anno Expo, Mechenlen, Congres - en Erfgoedcentrum Lamot, 21 juni - 14 september 2008. Stedelijke Musea, 2008.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Kanaal Leuven-Dijle

  • Is deel van
    Geerdegemvaart


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Vierendeelbruggen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215618 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.