erfgoedobject

Villa in cottagestijl

bouwkundig element
ID
215103
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215103

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Villa in cottagestijl
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Historiek en context

Bescheiden villa in cottagestijl, voor eigen rekening gebouwd door de aannemer-bouwmeester Gerard Kloppers, naar een ontwerp uit 1922. Kloppers, een lokale bouwondernemer en vastgoedpromotor van Nederlandse origine gevestigd in de Berkenlaan, beschikte over een aaneengesloten reeks bouwpercelen aan de pare zijde van de Acacialaan, die op één na het volledige bouwblok tussen Della Faillelaan en Berkenlaan besloeg. Hierop bouwde hij tussen 1921 en 1924 acht landhuizen van verschillende grootte, en drie gekoppelde meergezinswoningen, vermoedelijk bestemd voor verkoop 'sleutel-op-de-deur'. Van de landhuizen zijn er nog vier andere gaaf bewaard, de nummers 30, 34, 36 en 38, twee werden onherkenbaar verbouwd (nummers 32 en 42) en één is gesloopt (voorheen nummer 40). Ook op andere plaatsen in de Nieuw-Parkwijk "Den Brandt", zoals de Ahornenlaan, de Berkenlaan, de Cederlaan en de Varenlaan, realiseerde Kloppers meerdere landhuizen en meergezinswoningen. In Antwerpen en dan met name Wilrijk, lijkt hij met dit soort vastgoedprojecten actief te zijn geweest van kort na de Eerste Wereldoorlog tot begin jaren 1930.

De woning is een gaaf en representatief voorbeeld van de door Gerard Kloppers geproduceerde architectuur in cottagestijl, die zich onderscheidt door een informeel en pittoresk opzet. Belangrijkste kenmerken zijn de materiaalpolychromie van bak- en natuursteen in combinatie met stijl- en regelwerk, het plastische karakter van de ogenschijnlijk organisch gegroeide volumes met complexe dakconstructies, aangevuld met levendige details als luifels, bow-windows, erkers, loggia's, dakkapellen en schoorstenen. Van de reeks landhuizen in de Acacialaan is deze woning qua type het meest verwant met de cottage op nummer 34, die uit 1923 dateert. Eigenaar Elso Dusseljé-Heinzmann (1881-1964), plaatsvervangend afgevaardigd bestuurder van de Compagnie des Huileries du Congo Belge/Huilever, liet in 1932 de garage verhogen met een zolderverdieping, en in 1936 een extra slaapkamer toevoegen op de verdieping.

Architectuur

Vrijstaand ingeplant, op een quasi vierkante plattegrond van twee bij twee traveeën, omvat het gebouw twee bouwlagen onder een complex, overkragend schilddak. Waar de benedenbouw is uitgevoerd in baksteenmetselwerk - vandaag helaas witgeschilderd, onderscheidt de bovenbouw zich door een vlakke gevelbepleistering, verlevendigd met houten stijl- en regelwerk, en pannen als dakbedekking. De asymmetrische opbouw van de villa beantwoordt aan het pittoreske streven van dit type landhuisbouw, maar weerspiegelt evenzeer de functionele indeling van het interieur. Naast de dominante dakconstructie en de hoog oprijzende schoorsteen, wordt het karakter vooral bepaald door het sterk geprononceerde overhoekse risaliet met een bovenbouw en puntgevel in stijl- en regelwerk. Aan de westzijde leunt een lagere aanbouw tegen het hoofdvolume aan, met een puntgevel in stijl en regelwerk en een mank zadeldak. Deze laatste herbergt onder meer het inkomportaal, dat als open rondboogloggia is uitgewerkt, rustend op een gedrongen houten zuiltje. Informeel van opzet, bestaat de ordonnantie uit uiteenlopende venstervormen, op de begane grond met ontlastingsboog. Het houten schrijnwerk van de inkomdeur met ijzerbeslag, en de vensters met kleine roeden in het bovenlicht, is bewaard, evenals het smeedijzeren voortuinhek. De garage achteraan het perceel, die vermoedelijk tot het oorspronkelijke bouwprogramma behoort, werd in 1932 verhoogd met een verdieping in stijl- en regelwerk onder zadeldak.

De plattegrond is georganiseerd rond de centraal ingeplante traphal, bereikbaar via de kleine inkomhal. De begane grond bestaat uit een suite van salon en fumoir aan de straatzijde, een eetkamer met veranda en de keuken aan de tuinzijde. De bovenverdieping telde oorspronkelijk drie slaapkamers en een badkamer, het dakniveau mansardes of zolders.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 238#771, 238#3674 en 238#4685, 1923#16161 (nummer 32), 238#781 (nummer 40), 238#771 (nummer 42).

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Villa in cottagestijl [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/215103 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.