erfgoedobject

Gaarkeuken 110

bouwkundig element
ID
214767
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/214767

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Gaarkeuken 110
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Gaarkeuken 110 is de laatst overblijvende gaarkeuken in de Antwerpse haven. Gaarkeukens werden vanaf de tweede helft van de 19de eeuw tot in de jaren 1920 opgericht om de havenarbeiders de mogelijkheid te bieden zich te verwarmen en er goedkoop te eten. Tot kort voor de Eerste Wereldoorlog waren de gaarkeukens ook de plek waar havenarbeiders aangeworven en uitbetaald werden.

Gaarkeuken 110 werd gebouwd op initiatief van de gebroeders Maes, brouwers uit Waarloos. Brouwerij en mouterij "Sint-Michaël" is de voorloper van het huidige brouwerijconcern Alken-Maes. De gebroeders Maes dienden in 1907 een bouwaanvraag in voor "een garenkeuken met staminet en aanhorigheden". Het ontwerp werd getekend door bouwmeester J.C. Franck uit Kontich. De gaarkeuken is momenteel niet meer aldus in gebruik. Wel is de herberg nog steeds een druk bezocht, volks en zeer authentiek café.

Gaarkeuken 110 is een alleenstaand pand, gelegen op een gekasseid erf, dat nu ingesloten ligt tussen stapels containers. Het hoofdgebouw, waarin de herberg en een woning was gevestigd, telt vier traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak. Rechts, een lage aanbouw van drie traveeën onder plat dak, waarin oorspronkelijk de gaarkeuken was gevestigd. Het pand is volledig onderkelderd. De plattegronden bijgevoegd in het bouwdossier leren ons dat het hoofdgebouw van twee bouwlagen, overeenkomstig de twee oorspronkelijke voordeuren ingedeeld was in twee wooneenheden, met een volle scheidingsmuur in het midden. Op de begane grond, in het rechter gedeelte de herberg, links een woonkamer met keuken. Op de verdieping waren de slaapkamers. Achter de woningen telkens een koer met toilet. Achter het gebouw van de gaarkeuken een koer met vier wc's.

Het gebouw heeft donkere bakstenen gevels op hardstenen plint. Het metselwerk wordt verlevendigd met witte geglazuurde baksteen voor accenten als banden over de gevels en in de rollagen van de segmentbogige muuropeningen. De voorgevel is een puntgevel met centraal twee segmentbogige deuropeningen en verder segmentbogige vensters met houten schrijnwerk. De zolderverdieping wordt verlicht door een rondboogvenster geflankeerd door twee kleine zijvensters. In de woning is de begin-20ste-eeuwse interieurafwerking deels bewaard, met cementtegels met bloemdecor, geschilderde gestucte muren en een stucplafons met geprofileerde lijsten en centraal rozet. Op de wanden van gang en traphal is eenvoudige marmerimitatiebeschildering aangebracht.

  • Stadsarchief Antwerpen, Audiovisueel archief, PB # 4550, PB # 4551.
  • Stadsarchief Antwerpen, Bouwdossiers, 1907 # 1915.
  • Beknopte bespreking Gaarkeuken 110, dienst monumenten- en welstandszorg Stad Antwerpen, 2011.

Auteurs: Hooft, Elise
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gaarkeuken 110 [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/214767 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.