Monument en kruis gelegen bovenaan in de berm van een holle weg in een omhaagd perk met treurwilg te bereiken via een houten trap. Op deze locatie heeft de Duitse cavalerie op 12 augustus 1914 hevige charges uitgevoerd op de nabijgelegen hoeve "IJzerwinning" waar het centrum van de Belgische stelling gelegen was. De cyclisten of Zwarte Duivels namen de Duitsers onder vuur in de holle weg. Zwarte duivels is een naam die door de Duitsers gegeven werd aan de wielrijders die Halen verdedigden "Schwarze Teufel". De Zwarte Duivels hebben hier zware verliezen geleden. Het gedenkteken werd ingehuldigd op 15 mei 1976 en werd opgericht onder impuls van Jozef Stroobants en het 1ste Regiment Cyclisten op een stukje grond van de familie Stroobants, bezielers van het museum "Slag der Zilveren Helmen". Het "Europees kruis" werd tijdens de 75-jarige herdenking in 1989 opgericht als eerbetoon aan alle gesneuvelden samen met de aanplanting van de treurwilg.

Het gaat om een grote rots natuursteen uit Elzenborn waarop een ijzeren plaat bevestigd is met het teken van de Zwarte Duivels. Aan de achterzijde van de steen was oorspronkelijk ook een plaat met de tekst "Zwarte Duivels/ 12-08-1914" bevestigd. Achter het monument staat een houten kruis met opschrift "AAN DE DODEN/ AUX MORTS/ DEN GEFALLENEN". Verder staat er in het perk nog een paneel met informatie over de Slag der Zilveren Helmen.