erfgoedobject

Naamsteen Eindoffensief Steenbeek

bouwkundig element
ID
213640
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213640

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gelegen langs de Boezingestraat, naast huisnummer 89, vlakbij de Steenbeek, iets ten zuiden van het gedenkteken voor de 20th Light Division, op circa 750m ten zuidwesten van de kerk van Langemark.

Historische Achtergrond

Naar aanleiding van de verjaardag van het overlijden van Koning Albert I en het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog richtte de Provincie West-Vlaanderen tussen 1984 en 1988 - in verschillende reeksen - 25 gedenktekens op, 'Naamstenen' genoemd. Ze werden vooral in de frontstreek geplaatst op die locaties, waar niets meer aanwezig was dat herinnerde aan bepaalde belangrijke gebeurtenissen of installaties uit de Eerste Wereldoorlog.

De naamstenen moeten getuigen over de grootse tragedie die zich in de Westhoek heeft afgespeeld en tegelijk het bewustzijn van een mogelijk drama levendig houden. De dieper gelegen boodschap die de Provincie aan jongeren wil meegeven, is die van “Nooit meer oorlog”. Met het monogram van koning Albert, dat in de meeste naamstenen gebeiteld is, wil de Provincie hulde brengen aan een koning, die vier jaar in moeilijke omstandigheden aan het hoofd van het Belgische leger heeft gestaan.

Deze naamsteen maakt deel uit van de vijfde reeks naamstenen, onthuld in 1988, die herinneren aan plaatsen en gebeurtenissen die plaatsgrepen tijdens de eerste en beslissende fase van het Eindoffensief in het najaar van 1918, namelijk de inname van de Vlaamse heuvelkam van 28 september tot 4 oktober. Hiervoor werd de Legergroep Vlaanderen gevormd. Na een hevig bombardement op 28 september konden de geallieerden de eerste Duitse stellingen veroveren. Doordat ze wachtten vóór de Flandern-II-Stellung konden de Duitsers zich reorganiseren. De eerste fase van het Eindoffensief ging na het initiële succes niet meer zo snel als verwacht. De volgende dagen moest het resultaat in de diepte worden geëxploiteerd. Nergens echter geraakte men door de Flandern-I-Stellung, dat gebeurde pas tijdens de tweede fase, op 14 oktober.

De Groepering Zuid, die stond opgesteld tussen Wieltje en Langemark, moest het gebied rond Passendale heroveren. Passendale werd op 28 september bereikt, maar de Duitsers bezetten nog de dominerende hoogten van het dorp. De volgende dag nam de Groepering Zuid Passendale en Moorslede in en drong plaatselijk door in de Flandern-II-Stellung. Van de Groepering Zuid stond op 28 september het 6de Infanteriedivisie (2de, 3de en 1ste Karabiniers) opgesteld van Sint-Juliaan over Kerselare tot Wallemolen en had als objectief de inname van Westrozebeke. De Duitsers hadden ten westen van de Steenbeek (Peperstraat) weinig versterkingen en ten oosten hadden ze zich uit het moeras dat de Frankenstellung was, teruggetrokken. Tijdens de voorbereidende beschietingen trokken ze nog verder achteruit tot in de Bayernstellung. Dat gaf de Belgische genie de kans om met loopbruggen aan te rukken en de Karabiniers staken de Steenbeek over, die te midden van het drassige landschap moeilijk te situeren was. Dan werd het ook voor hen moeilijker: de weerstand groeide bij het naderen van de Flandern-II-Stellung, het aantal doden en gewonden groeide aan, de artillerie en de bevoorradingsdiensten konden niet meer volgen. De opmars werd die dag gestuit ter hoogte van de Flandern-II-Stellung en Westrozebeke.

Kenmerken

Vrijstaande gedenksteen, bestaande uit een rechthoekige sokkel uit gewapend beton, die vooraan driehoekig uitloopt. Een grote ruitvormige gedenksteen (80 op 80 op 10 centimeter) uit witte natuursteen is schuin tegen de sokkel bevestigd. Bovenaan het gekleurde wapenschild van West-Vlaanderen in geanodiseerd aluminium. Daaronder de tekst "Eindoffensief Steenbeek 28 september 1918". De letters zijn diep V-vormig in de steen gekapt en lichtgrijs gepatineerd. Onderaan het officieel monogram van Koning Albert I.

Hoogte 140 centimeter, breedte 50 centimeter, diepte 20 centimeter. Uitvoering: J. Vansteenkiste, provinciale Dienst voor Cultuur Brugge (ontwerper gedenksteen) - P.H. Boudens, Brugge (ontwerper en uitvoerder opschriften) - J. Hollevoet (spanbeton sokkel).

  • BACCARNE R. & STEEN J. 2002: Van het Vrijbos tot Roeselare. Eindoffensief 1918, s.l.
  • JACOBS M. 1996: Zij die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.
  • JACOBS M. 1988: Naamstenen 1914-1918. 25 gedenkstenen opgericht tussen 1984 en 1988 ter herinnering aan het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en aan het overlijden van Koning Albert, Brugge, Provincie West-Vlaanderen.

Bron: WOI Relict (677): Naamsteen Eindoffensief Steenbeek (Langemark - WOI)
Auteurs: Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Naamsteen Eindoffensief Steenbeek [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/213640 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.