erfgoedobject

Oorlogsmonument Den Engel

bouwkundig element
ID
212480
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/212480

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Oorlogsmonument Den Engel
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Oorlogsmonument Den Engel
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Dorpskern Stekene
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Oorlogsmonument Den Engel
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Oorlogsmonument Eerste en Tweede Wereldoorlog, genaamd "den Engel", voor de gesneuvelden en burgerlijke slachtoffers van Stekene.

Het onderzoek van de heemkundige kring d' Euzie wees uit dat de oprichting van het herdenkingsmonument 'Den Engel', te Stekene een privé-initiatief was. In de notulen of verslagen van het schepencollege en de gemeenteraad van 1918 tot 1922 kon immers geen enkel spoor van financiële steun worden teruggevonden; er zou ook geen andere overheidsinstantie tussenbeide gekomen zijn. De Vlaamsche Oud-strijdersbond (V.O.S) financierde een deel en de rest werd bijgedragen door de inwoners van Stekene zelf. Het V.O.S had een comité opgericht dat allerlei activiteiten organiseerde om de nodige fondsen te verwerven. Op zondag 19 september 1920 vond de grote inhuldiging plaats, die gepaard ging met allerhande feest- en plechtigheden, zoals een speciale mis, toespraken, een optocht met allerlei muziekmaatschappijen, vaderlandse liederen die gezongen werden door schoolkinderen, vuurwerk en sportevenementen.

Een paar jaar later, eind 1924 of begin 1925, werd er een hek rondom het gedenkteken geplaatst. In 1937 verhuisde het monument van zijn plaats op de markt naar zijn huidige plaats, het parkje voor het gemeentehuis. Men wilde immers de oppervlakte van de markt maximaal gebruiken om de wekelijkse markt te stimuleren. Steenhouwer Emiel Faresyn uit Sint-Niklaas nam deze taak op zich, de totale kosten bedroegen meer dan 10.000 frank.

Na de Tweede Wereldoorlog werden er nieuwe namen op het monument geplaatst. In 1972 werd het beeld gezandstraald en in 1981 werden de namen van de gesneuvelden ingekapt. Men maakte van de gelegenheid gebruik om vier namen van slachtoffers bij te plaatsen, die men voordien vergeten was. Elk werd op een andere hoek van het basement ingekapt en hun namen werden met bladgoud ingelegd.

Het blijft voorlopig nog een raadsel wie het standbeeld ontworpen heeft. Een zekere Pieter (Peer) De Wilde zou het gedenkteken hebben gerealiseerd, maar dit is niet met zekerheid te zeggen.

Gekasseide straat met pleinvormige aanzet waarop oorlogsgedenkteken staat. Dit gedenkteken bestaat uit een zeer hoge zuil, waarop een 'Engel' staat. De ene arm is gestrekt en in de andere hand houdt hij bloemen vast. Het gedenkteken bestaat uit de volgende onderdelen: het basement, het postament, de schacht of zuil en de bekroning. Het basement bestaat uit een vierkante arduinen sokkel en een afschuining.

Op de afschuining bevindt zich een gedenkplaat voor een Stekense onderofficier die in de tweede helft van de 19de eeuw werkzaam was in Afrika; deze plaat werd er in 1956 bijgeplaatst door de 'Kongolese Herdenkingsbond'.

De tekst luidt als volgt: HULDE AAN DE PIONIER VAN HET AFRIKAANSE BESCHAVINGSWERK DE BLOCK TH. ONDER-OFFICIER. GEBOREN TE STEKENE 26-1-1866. OVERLEDEN TE LEOPOLDSTAD 10-4-1892. KONGOLESE HERDENKINGSBOND 1956

Zuil voorzijde: AAN ONZE GESNEUVELDE SOLDATEN

Op het bovenste gedeelte van de zuil staat een gedrapeerde vlag gebeeldhouwd, in het midden van de vlag staat het motto: VRIJ OF DOOD

Linksonder de vlag prijkt het wapenschild van de gemeente Stekene, voorstellende drie vissen.

Rechts onder een paar lauwertakken: 1914-1918/ 1940 GESNEUVELDE SOLDATEN 1945/ (Opsomming namen)

Achterkant: VADERLAND/ Bas-reliëf van een palmblad/ (onleesbare tekst)/ AAN ONZE GEMARTELDE OPGEËISCHTEN/ (opsomming van namen)

Op de linker- en rechterzijde van het postament hangt een lintvormige arduinen band, waaronder een opsomming wordt gegeven van namen van burgerlijke slachtoffers.

  • http://www.waaserfgoed.be/erfgoed/5660-oorlogsmonument-den-engel (laatst geraadpleegd op 28 april 2016).
  • http://www.waaserfgoed.be/erfgoed/28843-oorlogsmonument-eerste-wereldoorlog-in-stekene (laatst geraadpleegd op 28 april 2016).
  • DEMEY A., Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Sint-Niklaas, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 7N2 (S-T), 1981, Brussel - Gent.

Bron: Beschermingsdossier DO002348 (2010)
Auteurs: Van Branden, Gudrun
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Oorlogsmonument Den Engel [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/212480 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.