erfgoedobject

Gemeentelijke begraafplaats

bouwkundig element
ID
207965
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/207965

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gemeentelijke begraafplaats, aangelegd in 1806, verruimd tijdens de tweede helft van de 20ste eeuw.

Historiek

In 1806 wordt in de Pittemsestraat op een stuk grond van de armendis een nieuwe begraafplaats aangelegd, waardoor stilaan de graven aan de kerk worden onttrokken. In 1807 wordt er voor de eerste maal begraven. Volgens oorspronkelijk plan wordt een muur voorzien die het kerkhof volledig zou omsluiten, met toegang langs de Pittemsestraat (noord). Wegens geldgebrek wordt het kerkhof niet ommuurd, maar wordt een gracht gegraven, die het kerkhof van de straat scheidde (verdwenen). In 1816 schenkt burggraaf de Jonghe een Spaanse haag. In 1845 wordt deze gedeeltelijk vernieuwd en aangevuld met een ijzeren toegangspoort. In 1910 koopt het klooster van de Heilige Kindsheid een stuk grond op het kerkhof waar de algemene begraafplaats van de zusters wordt geïnstalleerd. In de jaren 1970 wordt een nieuw stuk aangekocht tot inrichting van het zustergraf.

Beschrijving

Omhaagd driehoekig perceel, omsloten door de Pittemsestraat (noord), de Doelstokstraat (oost), de Oostlaan (zuid) en de Brugstraat (west). Hoofdtoegang in de westelijke hoek via ijzeren hek tussen vernieuwde overhoekse baksteenpijlers en twee treurwilgen, zijingangen met ijzeren hekken langs Pittemsestraat. Oudste westelijke gedeelte met 'patte-d'oie' vanaf de hoofdtoegang, met als centraal punt de grafkapel de Jonghe d' Ardoye en de tumulus met priestergraven, van waaruit een dwarsverbinding en een waaiervormig padenpatroon vertrekt. Centraal betonpad van ingang tot de grafkapel, overige paden in grind. Priestergraven in tumulus begroeid met gras en bekroond door natuurstenen kruis.

Onder meer gietijzeren kruisen. Nog talrijke arduinen grafmonumenten, voornamelijk geconcentreerd rond de centrale paden van het oudste westelijke deel. Onder meer grafkelder familie Vanden Bussche, 1885; grafkelder familie Verschaeve-Delforge, 1905-1906. Aan de noordzijde priestergraven en graven van de zusters van Liefde en de zusters van de Heilige Kindsheid, aan weerszijden van de centrale noord-zuid as. Ten oosten de nieuwere uitbreiding met recht evenwijdig padenpatroon. Aan de zuidzijde daarvan de nieuwe zustergraven (jaren 1970) voor de zusters van Liefde en de zusters van de Heilige Kindsheid. In de zuidoostelijke hoek liggen columbaria, strooiweide en urnenveld.

Grafkapel van de familie de Jonghe d'Ardoye, opgetrokken in een late empirestijl, vermoedelijk kort na het overlijden van het echtpaar Théodore de Jonghe d'Ardoye (†1828) en Isabelle Vilain XIIII (†1827), die er als oudste familieleden begraven liggen. Opgetrokken in rode baksteen onder halfronde bedaking, met rijkelijk gebruik van arduin voor pilasters, kroonlijsten, plint, deuromlijsting en fronton. Brede rechthoekige ijzeren toegangsdeur waarboven halfrond bovenlicht met waaiervormige roedeverdeling, bekroond met arduinen kruis. Fronton met alliantieschild. Empire-ornamentiek, onder meer bronzen figuratieve hoofdjes op de hoeken en laurieren. Halfronde sluiting. Halfronde ramen in de zijgevel, met waaiervormige roedeverdeling en verweerd natuurstenen bas-reliëf. Achter de kapel een verhevenheid begroeid met gras en omheind met hekwerk, zwartmarmeren luik die toegang geeft tot de grafkelder. Interieur. Witgeschilderd bepleisterd tongewelf; nieuwe tegelvloer, Christusfiguur op nieuw witgeschilderd bakstenen altaar.

Grafkapel Vanden Bussche, volledig in arduin opgebouwd onder zadeldakje bekroond met kruis. Houten beglaasde deur met hekwerk. Lodewijk XVI-ornamentiek met gecanneleerde pilasters, loverwerk; witmarmeren krans en draperie op het fronton. Zijgevels met drie rondbogige raampjes. Interieur met tongewelf, volledig uitgewerkt in arduin, onder meer met altaar en rondboognis met Onze-Lieve-Vrouwebeeld.

  • Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium, Fototheek, opnames M45187-M45188.
  • Rijksarchief Brugge, Hedendaags archief Ardooie, nummer 741: Plan van het nieuwe kerkhof, 1807.
  • PYNNAERT M., Het kerkelijk en godsdienstig leven in Ardooie. 1830-1914, Onuitgegeven Verhandeling KU Leuven, Ardooie, 1990.

Bron: SANTY P. & BOONE B., met medewerking van CALLAERT G. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ardooie, deelgemeente Koolskamp, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL44, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Boone, Benjamin
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Gemeentelijke begraafplaats [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/207965 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.