erfgoedobject

Bedevaartsite Gapaard

bouwkundig element
ID
207518
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/207518

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Bedevaartsite Gapaard
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Bedevaartsite met Lourdesgrot, ommegang en kapel.

Historiek

De Lourdesgrot aan de Gapaard wordt opgericht circa 1925, in opdracht van Marie-Eulalie van Coquelaere, echtgenote van notaris Gustave Dupont, als dankbaarheid voor behouden van leven en gezondheid tijdens de oorlog. Zij richtte in de jaren 1930 ook nog een grot op te Koolskamp (verdwenen). Bij de grot worden ook een ommegang van de Zeven Weeën en een Heilig Hartkapel opgetrokken (reeds geregistreerd bij kadaster in 1931). Voor de aanleg van de grotsite wordt een stuk van het hoeveperceel van nummer 5, eveneens in eigendom van de familie Dupont-van Coquelaere, afgesplitst en worden een bestaande broeikas en bakhuis afgebroken. De site maakt deel uit van de Rozenkransbedevaart die jaarlijks plaatsvindt in oktober.

Beschrijving

Toegankelijk vanaf de straat door een blauwgeschilderd ijzeren hek met betonpijlers (met Mariamonogram) tussen een witgekalkte bakstenen muur. Binnenplein in losse verharding (grind), omzoomd door platanen en plantenperkjes, begrensd door betonpanelen, waarrond de grot, de kapel en de ommegang zijn geplaatst. Aan de noordzijde vlakbij de ingang de grot, gebouwd tegen de zijgevel van de schuur van nummer 5. Opgebouwd uit veldsteen en natuursteenblokken, deels gecementeerd. Rechthoekige deuropening met witgeschilderd traliehek en bovenlicht. Rechtsboven een mijtervormige beeldnis met beeld Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes, omgeven met de tekst "IK BEN DE ONBEVLEKTE ONTVANGENIS". Tegenoverliggende sokkel van verdwenen Bernadette. Flankerende ambo aan de oostzijde, met betonnen trede en bekleed met metaalslakken. In de voorgevel ingewerkte houten platen, onder meer met toelating jaarlijks drie missen op te dragen in de bedevaartsplaats van de Gapaard (30/10/1924) en met verklaring van echtheid van een stuk rots van de grot van Lourdes, gegeven aan Mevrouw Dupont-Van Coquelaere (27/09/1922).

Interieur. Gebogen betongewelf, wanden in zwarte steentjes, ingebouwd ijzeren offerblokje, lichtbruine tegelvloer. Gemetseld rotsaltaar met tabernakel en centraal beeld Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes met gekroond Mariamonogram en stralenkrans, geflankeerd door twee lelies. Voorts beelden Bernadette, Heilige Jozef en Kind, Heilige Antonius van Padua in muurnissen; ex voto's.

Tegenover de kapel betonnen zitbanken onder golfplaten afdak.

Aan de noord- en zuidzijde telkens drie staties van de ommegang "7 Weeën", opgebouwd uit deels gecementeerde natuursteenblokken met vierkante nis met figuratief bas-reliëf.

Ten westen de Heilig Hartkapel, als vierde statie van de ommegang, opgetrokken in assestenen onder zadeldak in grijze eterniet golfplaten (nok haaks op straat). Open voorzijde met gekartelde houten dakbebording en steunberen. Rechthoekige vensteropeningen met rondbogige zijvensters met gekleurde beglazing in kleine roedeverdeling. Gecementeerde wanden met voegwerkimitatie. Geelbetegeld trappenpodium dat leidt tot een gemetseld altaar met houten tabernakel waarboven een beeld Heilig Hart van Jezus op fraai uitgewerkte console, geflankeerd door godvruchtige leuzen op houten banderol. Op het altaar zit het vierde paneel van de ommegang ingewerkt: "ONTMOETING", met daarnaast de opschriften: "DAT / PELGRIMS / HIER KOMEN" en "BIDT / VOOR DE / ZONDAARS".

  • Kadasterachief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Ardooie, 1931/92.
  • DEBYSER J., VAN ACKER L. en CALLEWAERT A., De notarissen van Ardooie en Koolskamp, in Jaarboek van de heemkundige kring Ardooie-Koolskamp, jg. 3, 2007, p. 106-134.
  • DEGRANDE V., Inventaris van de kapellen in West-Vlaanderen. Gemeente Ardooie, s.l., s.d., nrs. 9, 10, 11.

Bron: SANTY P. & BOONE B., met medewerking van CALLAERT G. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ardooie, deelgemeente Koolskamp, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL44, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Santy, Pieter; Boone, Benjamin
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Bedevaartsite Gapaard [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/207518 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.