erfgoedobject

Hoeve met tabaksast

bouwkundig element
ID
205365
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205365

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve met tabaksast
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Tabaksast in 1942 gebouwd op de historische hoevesite "'t Hoornehoudt" of "'t Doornhout". De overige landgebouwen dateren van circa 1850 en het woonhuis werd op het einde van de 20ste eeuw herbouwd.

Historiek

16de eeuw. De hoeve behoort tot de rentegronden van Ter Coutere, de belangrijkste hofstede van Bavikhove, en wordt reeds vermeld in 1572 als "een hofstede met een huus, een schuere, een poest en een ovenbuur". De eigenaar in 1572 is Andries Bostoen, later Jan Bostoen. Van 1596 tot 1620 is Ferdinand van Lichtervelde, heer van Velnare, in het bezit van de hoeve.

17de eeuw. De hoeve wordt weergegeven op één van de kaarten uit het landboek van 1639, eigendom van jonkheer Pieter van Lichtervelde, heer van Vellenaere. In 1688 wordt nog steeds de heer van Lichtervelde als eigenaar vermeld (pachter Martin de Clercq). De hoevenaam komt pas voor vanaf de 17de eeuw en verwijst mogelijk naar een voormalige omgevende doornhaag.

18de eeuw. De kaart uit het register van de eigendommen van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal (1752) toont het boerenhuis, de schuur en de stal met een achterliggende boomgaard. In de periode 1752-1766 is de heer Cabilliaud de Triponseau uit Gent eigenaar en in de periode 1766-1850 de familie Piers. Op de Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden, opgenomen op initiatief van Graaf de Ferraris (1770-1778), zijn nog een tweetal gebouwen achter de schuur bijgebouwd.

19de eeuw. Op het primitief kadasterplan (circa 1830) weergave van de hoeve die bestaat uit het boerenhuis met de schuur en de stal in de boomgaard en een bakhuis in de tuin; aan de straatkant ligt een waterplas. Circa 1830 eigendom van Louis Piers uit Gent. In 1834 verpacht aan de familie Vandeputte. Het boerenhuis wordt in 1853 verbouwd/herbouwd, zie een balk op de zolder die de datum 1853 aangaf. Vanaf 1860 eigendom van de familie Dekerchove d'Ousselghem uit Gent en vanaf 1896 van Evrard de 't Serclaes de Wommerson-de Kerchove d'Ousselghem uit Lubbeck.

20ste eeuw. In 1910 wordt aan de straatkant een kapel gebouwd, die echter reeds in 1927 bij de de verbreding van de Vlietestraat terug wordt afgebroken. Met de aanleg van de Vlietestraat verkleint ook de waterplas aan de straatkant. Volgens het kadaster worden de bestaande hoevegebouwen vóór 1932 uitgebreid. In 1942 laat de weduwe van Arthur Poullet de Houtaine-de 't Serclaes de Wommerson uit Schaarbeek de tabaksast aan de straatkant en de hangar achter de bestaande bebouwing optrekken. In 1969 worden de stallingen heropgebouwd na een brand en wordt het pannen dak vervangen door golfplaten.

Beschrijving

Hoeve met losse bestanddelen gelegen rondom een ruim, open begraasd erf, aan straatzijde afgesloten door smeedijzeren hek. Verharde erfoprit. Het oorspronkelijke boerenhuis is vervangen door het recente woonhuis aan de noordzijde van erf. Dwarsschuur aan de westzijde, volgens de literatuur verbreed. Verankerde baksteenbouw op gecementeerde plint onder overkragend, pannen zadeldak; centrale korfboogvormige poort, links rechthoekige kleinere poort en staldeuren onder latei of strek. Stallingen met verhoogd dak (zie sporen van trapgevel in de zijgevel) aan de zuidelijke erfzijde. Verankerde baksteenbouw op gecementeerde plint onder overkragend pannen zadeldak; erfgevel met verscheidene staldeuren, zijgevel met laadluik. Grote koepelvormige aardappelkelder begroeid met struiken. Aan de straatkant gelegen tabaksast.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Bavikhove, 1927/1, 1942/11.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 212: Kadastrale Legger, Bavikhove, artikel 94.
  • OCMW-archief Kortrijk: Caerte figurative van het goedt t'Hospitael gelegen binnen de prochien van Bavichove ende Hulste tusschen beyde de Plaetsen, in Register van alle leenen, heerlycheden, hofsteden, landen, bosschen ende meerschen competerende aen het hospitael van Onse Lieve Vrouwe in Overleye..., F. de Bal, 1752.
  • Rijksarchief Kortrijk, Fonds Plotho, nr. 403: Eene ander splete van zelve thiende, de zuyt zijde van de prochie, In Lantbouck vanden lande ende baronnie van Ingelmunstre, Vijve Sint-Eloy appendentie ende dependentien..., Loys de Bersacque, 1639.
  • BOTTE K., GLORIEUX R., VANDEWALLE (red.), Het hoevenboek van Harelbeke, Deel 1: Bavikhove, Harelbeke, 1985, p. 73-75.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1923, Deel III, kolom 439.
  • MAERTENS-VERKINDEREN M., Uit het verleden van Bavikhove, Handzame, 1974, p. 51.
  • VUYLSTEKE G., Het dorp Bavikhove in 1639, in Tijdingen van de Roede van Harelbeke, jaargang 2, nummer 3, 1999, p. 12.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve met tabaksast [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205365 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.