erfgoedobject

Hoeve met losse bestanddelen

bouwkundig element
ID
205277
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205277

Juridische gevolgen

Beschrijving

Dieper gelegen hoeve bestaande uit losse bestanddelen, in kern opklimmend tot de 17de eeuw en waarvan de hoevegebouwen volgens het kadaster werden gereconstrueerd in het derde kwart van de 19de eeuw. Gelegen in een bocht van de Asselstraat. Aan het begin van de erfoprit bevindt zich een Mariakapel.

Opgenomen in de niet-limitatieve lijst van merkwaardige gebouwen in het open landschap van Harelbeke, definitief vastgesteld in de gemeenteraad van 11.02.2008 (categorie 1).

Historiek

De hoeve zou de belangrijkste hoeve van de heerlijkheid Ten Heede zijn geweest. Deze heerlijkheid strekte zich uit tussen de Asselstraat en de Vondelstraat.

17de eeuw. Reeds in 1639 zouden het opperhof en het neerhof een verschillende eigenaar hebben.

18de eeuw. De site staat afgebeeld op de kaart uit het register van de eigendommen van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal (1752); op het deels omwalde opperhof (motte) en neerhof bevinden zich telkens twee gebouwen (vermoedelijk woonhuis en schuur op het neerhof).

19de eeuw. De woning op het opperhof is circa 1830 eigendom van landbouwer Pieter Masureel uit Hulste; het primitief kadasterplan (circa 1830) geeft er nog een derde gebouw weer. De hoeve op het neerhof is in het bezit van landbouwer Pieter Vansteenkiste uit Bavikhove; naast het woonhuis en de schuur wordt ook een bakhuis weergegeven. De kadasterkaart getekend door P.C. Popp (1856) toont nog steeds de tweeledige structuur van de hoeve, bestaande uit de motte en het neerhof. In 1862 verkopen de kinderen van Franciscus Masureel uit Menen de hoeve op het opperhof aan de bankier Antoon Goethals uit Kortrijk. De heer Goethals laat de gebouwen op het opperhof afbreken; de motte en de circulaire gracht blijven bewaard. In diezelfde periode wordt de hoeve op het neerhof volgens het kadaster gereconstrueerd en uitgebreid; de hoeve krijgt zijn huidige configuratie met boerenhuis, schuur, stal en bakhuis. In 1876 erven Maria en Edouard Goethals de hoeve en in 1897 komt de hoeve in handen van Joris en Edmond Goethals.

20ste eeuw. In de 19de eeuw tot 1919 wordt de hoeve uitgebaat door de familie D'Hooghe. Vóór 1915 wordt het volume met bijkeuken tegen de achtergevel van het boerenhuis aangebouwd. In 1933 verkoopt Jean Goethals de hoeve aan handelaar Joseph Lambrecht uit Sint-Baafs Vijve; bouw van een varkensstal tussen de bestaande stal en het bakhuis en verhoging van het dak van de stallingen. In diezelfde periode wordt er ook een uitbreiding tegen de achtergevel van de schuur voorzien. De overdekte mestvaalt tegen de achtergevel van de stal dateert van 1955. Het bedrijf legt zich thans toe op akkerbouw.

Beschrijving

Lange onverharde toegangsdreef; voorheen langs één kant omgeven door populieren. De bewaarde hoevegebouwen zijn gelegen op het voormalige neerhof; erf afgesloten door een ijzeren hekken. Van het opperhof is nog een gedeelte van de omwalling rond de motte bewaard. De motte van circa 72 op 55 meter en circa één meter hoog zou nog restanten van een oudere constructie te bevatten. Van de cirkelvormige omwalling is enkel een waterplas langs de huidige hoeve bewaard gebleven.

19de-eeuws boerenhuis van het langgeveltype met geïntegreerde stallingen aan de noordzijde van het erf. Eénlaagse baksteenbouw onder zadeldak met blauwgrijze pannen. Woongedeelte van zeven traveeën met gecementeerde plint; rechthoekige vensters met diefijzers. Dwars volume met bijkeuken uit eerste kwart van de 20ste eeuw tegen achtergevel. Geïntegreerd stalgedeelte (varkens- en koestal) met staldeuren en schuifpoort.

Grote dwarsschuur aan de oostzijde van het erf, daterend van 1863 cf. bouwdatum aangebracht op de zijgevel. Monumentale bakstenen schuur met centrale korfboogvormige doorrit; links koestal cf. staldeuren. Volgens de literatuur is de schuur binnenin grondig verbouwd en wordt het gebouw deels gebruikt als koestal en voor het opbergen van hooi en stro.

19de-eeuwse stal aan de westzijde van het erf; verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldak. Aanpalende mestvaalt van 1955 tegen de achtergevel.

19de-eeuws bakhuis, thans gebruikt als bergplaats. Verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldak.

Bakstenen aardappelkelder bedekt met struiken en gelegen naast de stal; naar verluidt verleent een rondbogige constructie toegang tot een koepelgewelf.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Bavikhove, 1862/3, 1865/13, 1917/31, 1943/29.
  • Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 212: Kadastrale Legger, Bavikhove, artikels 150, 255 en 523.
  • OCMW-archief Kortrijk: Caerte figurative van het goedt t'Hospitael gelegen binnen de prochien van Bavichove ende Hulste tusschen beyde de Plaetsen, in Register van alle leenen, heerlycheden, hofsteden, landen, bosschen ende meerschen competerende aen het hospitael van Onse Lieve Vrouwe in Overleye..., F. de Bal, 1752.
  • BOTTE K., GLORIEUX R., VANDEWALLE (red.), Het hoevenboek van Harelbeke, Deel 1: Bavikhove, Harelbeke, 1985, p. 9-11.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Kapel Onze-Lieve-Vrouw Troost in Nood

  • Is deel van
    Asselstraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoeve met losse bestanddelen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205277 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.