erfgoedobject

Oorlogsgedenkteken

bouwkundig element
ID
205049
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205049

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Oorlogsgedenkteken
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Oorlogsgedenkteken voor de militaire en burgerlijke slachtoffers, de politieke gevangenen en de gedeporteerden tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog, in 1921 ontworpen door Arsène Matton (1873-1954) uit Harelbeke en architect Léon Van Maercke uit Kortrijk en vervaardigd door de Fonderie d'Art uit Brussel. Voor de eerste maal onthuld op 6 november 1921 in aanwezigheid van de vertegenwoordigers van de koning en het leger.

Oorspronkelijk gelegen op het voetpad tegenover de Sint-Salvatorskerk, langs de huidige Leiestraat. Na de Tweede Wereldoorlog geplaatst op de locatie van het voormalige kerkhof, op de hoek Gentsestraat/Hospitaalstraat vóór een brede muur uit witte natuursteen. Tweede onthulling op 15 augustus 1947 in aanwezigheid van het hoofdbestuur, andere burgerlijke en geestelijke overheden, de legeraalmoezenier en alle Westvlaamse vaderlandse bonden. Naar aanleiding van rioleringswerken op het Markt- en Paretteplein is het gedenkteken in het najaar van 2008 verplaatst naar de oostkant van de Sint-Salvatorskerk (Paretteplein).

Monument voor de oudstrijders van 1914-1918 gelegen op een aarden verhoog met zes treden uit hardsteen. Hoge geprofileerde en onderaan concaaf gebogen sokkel uit witte natuursteen; daarop het bronzen beeld van een jonge, half geknielde vrouw in een lang en sierlijk gedrapeerd gewaad met in de ene hand een vaandel en in de andere hand een bloemruiker. Op voorzijde de sokkel in brons "1914-1918", op de rechterkant "AAN ONZE HELDEN - A NOS HÉROS" met de namen, op de linkerkant "AAN ONZE SLACHTOFFERS - A NOS VICTIMES" met de namen, rechts en links bronzen reliëfplaten.

Achter het beeld staat een rechte muur uit witte natuursteen bestaande uit een afwisseling van vier tekstplaten en minder hoge panelen die met vierlobben zijn opengewerkt. Op de muur van links naar rechts uitgehouwen en rood beschilderde letters met de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog: "GESNEUVELDEN" met de namen, "POLITIEKE GEVANGENEN" met de namen, "GEDEPORTEERDEN" met de namen en "BURGERLIJKE OORLOGSSLACHTOFFERS" met de namen.

Rechts vooraan een hardstenen bloembak, loodrecht op de linkerkant een muurtje uit witte natuursteen met concave bovenzijde.

  • Provinciale Bibliotheek Tolhuis Brugge: Harelbeke. Iconografie.
  • Beelden uit het verleden, Harelbeke-Bavikhove-Hulste-Stasegem, Harelbeke, 1978, p. 23.
  • CAUWE R., Harelbeke in oude prentkaarten waarin ook enkele afbeeldingen van Stasegem, Zaltbommel, 1972, nr. 12.
  • Historische wandeling in Harelbeke, Harelbeke, s.d.
  • JACOBS M., Zij die vielen als helden... Cultuurhistorische analyse van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, Deel 2, Brugge, 1995, p. 115-116.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2009: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Harelbeke, Deel I: Stad Harelbeke, Deel II: Deelgemeenten Bavikhove en Hulste, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL42, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Oorlogsgedenkteken [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/205049 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.