erfgoedobject

Villa Sursum Corda

bouwkundig element
ID
201184
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/201184

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als beschermd monument Villa Sursum Corda
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Villa Sursum Corda
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

De merkwaardige inplanting van het duinhuis "Mieke Hill" te Sint-Idesbald, daterend van omstreeks 1900 en nu sterk vereenvoudigd, echter met uitzonderlijk behouden zeezicht, op een schaarse rest van klifduinen, heeft een familie aangezet tot het uitzoeken van een analoge locatie voor het bouwen van een vakantiewoning midden de jaren 1930. Uiteindelijk wordt de geschikte bouwgrond gevonden en aangekocht op een verderop gelegen en toen nog geïsoleerde duin richting Koksijde. Van meet af aan wordt geopteerd voor een "moderne" duinhuisversie als alternatief voor de cottage-achtige interpretaties zoals de "Villa Belvédère" te Oostduinkerke. Via kennissen in de bouwwereld komt de bouwlustige familie in contact met de Brusselse architect Charles Van Nueten die deze kleine maar boeiende opdracht aanvaardt.

Bouwprogramma

Het programma voor het duinhuis als familiaal vakantieverblijf is eenvoudig maar de locatie is uitdagend en lijkt de opdracht des te boeiender te hebben gemaakt. Aanvankelijk zouden alle vertrekken zich - in aansluiting bij de "bungalowvorm" - op eenzelfde niveau bevinden. Zowel architect als bouwheer vinden dat hiermee al te veel oppervlakte van het duin wordt opgeofferd; daarom valt men terug op de pure, vierkante basisvorm van circa 10 meter x 10 meter met als resultaat, een kubusvormig hoofdvolume met twee bouwlagen en overstekende dakrand bovenop het duin.

Bewaarde plannen van 1938 tonen een logische, praktische en eenvoudige indeling. In de deels uitstekende kelder in de noordwesthoek zijn bergruimten en een later achterwege gelaten meidenkamer ondergebracht. Op de benedenverdieping komen toegang en multifunctionele hal aan de westkant, vestiaire, sanitair en centrale bordestrap aan de noordkant, de keuken in de noordoosthoek met aanpalende eet- én zitkamer voorzien van halfronde erker ten zuiden. Op de bovenverdieping sluit de trap aan bij een oost-westgang; vier slaapkamers - wit en zandkleurig beschilderd - met lavabo en ingemaakte kasten nemen de hoeken in en middenin de zuidkant is een badkamer met zonneterras ingepast. De badkamer is kleurrijk uitgewerkt met een donkerblauwe en beige kleurige betegeling respectievelijk voor de badranden en rondom de muurkasten, tegen de beschilderde muren van donker oranje.

Bijzondere aandacht is geschonken aan lichtinval en bezonning, wat de plaats van de vensters met eenvoudige raamindeling heeft bepaald. Het binnenhuis moest immers zo hel en klaar mogelijk zijn en een variëteit aan uitzichten bieden op het duin en de zee. De voordeur staat achterin in een uitgespaard portaal met hoekzuil, deurvensters in de eetkamer en keuken verbinden rechtstreeks het binnenhuis met de een klein terras en het omlopende pad met verzorgde aanleg en betegeling.

De sokkel is van gele baksteen; de bovenbouw is bekleed met de typerende lichte beraping in een oorspronkelijk lichtbeige kleur die past bij de witgeschilderde ramen. Binnenin krijgt het trappenhuis een roosachtige kleur die tot op heden is bewaard; de houten trap blijft, op aanraden van de architect, onbehandeld, precies omwille van het verband met de scheepsbouw. Tot op het moment van de eigenlijke bouw wordt ter plaatse gezocht naar de meest geschikte inplanting voor woning en losstaande garage - dé bijkomende functie in het interbellum -. Hierdoor is afgeweken van het plan van 1938; het huis wordt even verdraaid en de garage wordt uiteindelijk naar voor geschoven om in de voet van het duin te worden ondergebracht. De poort is inmiddels vernieuwd; de huisnaam "Sursum Corda" erboven is nog oorspronkelijk en herinnert aan de grootvader leraar klassieke talen die als mede-bouwheer optrad. De gecementeerde hekpijlers van het houten poortje links van de garage, dragen respectievelijk de naam van de Brusselse architect en de aannemer Kamiel Willaert uit De Panne. Van hieruit loopt een eerste trapje van afwisselend baksteen en tegels in een aangepaste bocht tot aan het smalle pad rondom het huis; verderop loopt een tweede trap met een verschillende, aan het reliëf aangepaste bocht, op naar de toegang. Deze eerder organische vormgeving contrasteert met de afgetekende vorm van de kubusvormige woning met uitstekende dakrand die resoluut op de duintop prijkt. Net zoals het reliëf is de typische, fixerende vegetatie als onder meer duinhelm, duindoorn, ... . gerespecteerd en waar nodig bijgeplant; van meet af aan werd immers elke vorm van tuinaanleg geweerd. Aan de oostkant van de woning is in het duin een betegelde terras met zitbank uitgespaard.

Het huis is merkwaardig goed behouden; alleen werd na de Tweede Oorlog het deurportaal beglaasd met vierkante roedeverdeling. De ruimere omgeving is wel gewijzigd, de verhoogde dijk is doorgetrokken en aan de zijstraat staan nieuwe huizen in een nieuwe verkaveling. Het zicht op zee, wat essentieel is voor dit duinhuis, is voor zover verzekerd omdat het terrein precies deel uitmaakt van een kleine non-aedificandi spie (natuurgebied) tussen Koksijde en Sint-Idesbald.

  • VAN AERSCHOT-VAN HAEVERBEECK S., Reihen- und Dünenhäuser. Ferienwohnungen an der Belgische Westküste. Eine typologische Studie (Jahrbuch für Hausforschung, band 44, Hausbau in Belgien, p. 131-156).

Bron: Beschermingsdossier DW002158
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Villa Sursum Corda [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/201184 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.