erfgoedobject

Site Bontinkmolen en maalderij

bouwkundig element
ID
200944
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200944

Juridische gevolgen

Beschrijving

Oude windmolensite die minstens opklimt tot de 17de eeuw. In 1665 is er immers volgens een archiefvermelding sprake van een hofstede met bijgaande molen waarvan de woning binnen de parochie Kalken was gelegen en de molen op grondgebied Lokeren stond. Het betrof een houten staakmolen met hoge gemetste teerlingen op een molenberg; zijn benaming Bontinkmolen werd ontleend aan de locatie. Volgens een archiefbron van 1783 was de korenwindmolen vergezeld van een rosmolen.

Molenaar Jean Buydens, die in 1857 door aankoop de Bontinkmolen verwierf, verving in 1868 de ronde rosmolen naast de houten windmolen door een groter bedrijfsgebouw met bloemmolen aangedreven door stoomkracht; de korenstoommolen werd met een kleine aanbouw tegen de achterzijde vergroot in 1877.

Nog volgens het kadasterarchief liet dezelfde molenaar vooraan op het molenaarshof tegenover de windmolen een nieuw en groter huis bouwen in 1865; het vroegere huis werd daarbij wellicht omgevormd/aangepast tot landgebouw. De houten windmolen werd volgens de laatste molenaar in 1935 afgebroken (afbraak in 1937 gekadastreerd). In de bijhorende maalderij werd van stoomkracht overgeschakeld op een motor aangedreven met "gaz pauvre", later vervangen door een motor op benzine en laatst op diesel. Op de site van de houten windmolen werd in 1955 een vierkante veldschuur opgericht. De maalderij bleef in bedrijf tot 1993 en wordt door de laatste molenaar nog enkele keren per jaar in werking gesteld.

Bescheiden landelijk maalderijgebouw als verankerde eenvoudige baksteenbouw van één bouwlaag met pannen zadeldaken. Bestaand uit een rechthoekige constructie van vier traveeën lang met een deels tegen de achterpuntgevel aansluitend kleiner en lager volume. Toegangspoort in de voorpuntgevel. Vensters met houten luiken. De bakstenen schouw boven de linkerzijgevel behoort bij de bakoven ingericht in de afzonderlijke smalle zijruimte van de maalderij; deze bakoven die naar verluidt ook door de omwonende boeren als broodbakoven werd benut is toegankelijk vanuit de maalderij en door een buitendeur opzij. In de achterste ruimte met gekante bakstenen vloer, is de hardstenen sokkel behouden waarop vroeger de stoomketel rustte; nu met dieselmotor.

De behouden technische installatie van de mechanische maalderij omvat: houten maalstoel met gietijzeren onderaandrijving (traditionele opstelling); houten constructie met telmerken op de frontzijde links met inscriptie 1868 verwijzend naar het bouwjaar.

Voorheen twee, heden één steenkoppel met volledige uitrusting: steenkist, kaar, schuddebak en korte meelgoot; kunststenen van Nederlandse herkomst naar verluidt; bewaarde houten steenkist van het tweede steenkoppel; Volledig behouden luiwerk ingewerkt in de houten dakkap met lui-as, luitafel en luitouw houten en gietijzeren haverbreker op de maalstoel Dieselmotor "Lister Dursley England" naar verluidt uit begin jaren 1960 Gietijzeren overbrenging met drijfriemen In de vloer verzonken baskuul Op hetzelfde perceel, ter hoogte van de afgevoerde molenberg ten westen van de maalderij, werd in 1955 een veldschuur opgericht. Het betreft een open skeletbouw met betonnen steunen en houten dakgebint, afgedekt door een mank golfplaten zadeldak.

  • Afdeling Ruimtelijke Ordening, Huisvesting en Monumentenzorg Oost-Vlaanderen, cel Monumenten en Landschappen, niet-gepubliceerde inventaris van kasseiwegen in het Waasland door Regi De Meirsman en Geert Van Der Linden.
  • Gent, Kadasterarchief, Kalken mutaties 1865; Lokeren mutaties 1868, 1872, 1877, 1937, 1955; register 223.
  • Van De Sompel A., Molenaars op de molensite Bontingmolen, (Castellum XVII, 3, 2000, p. 35-41).

Bron: Beschermingsdossier DO002262
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Kasseiweg Vogelzangstraat

  • Is deel van
    Lokeren


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Site Bontinkmolen en maalderij [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200944 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.