erfgoedobject

Mergelwoning

bouwkundig element
ID
200435
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200435

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Mergelwoning
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als beschermd monument Mergelwoning
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Deze woning is opgetrokken uit mergel en bepaalt daarmee het karakteristieke uitzicht van 'het witte dorp' Kanne.

Historiek

Deze mergelwoning situeert zich in de kern van het dorp Kanne. Kanne wordt ook ‘het witte dorp’ genoemd, een naam die het te danken heeft aan de aanwezigheid van Maastrichtse tufsteen of mergel die reeds sinds de Romeinse tijd in Kanne en omgeving ontgonnen werd en het ontstaan heeft gegeven aan kilometerslange gangenstelsels. De inwoners van Kanne gebruikten de mergel als bouwmateriaal. Zo is mergelsteen de typische bouwsteen uit zuidoost-Limburg, die omwille van zijn goede eigenschappen, een karakteristiek element is in de bouwkunst in de streek.

Mergel is een marinaal, sedimentair gesteente, ontstaan uit samengekitte kalkresten van zeediertjes, afgezet in een ondiep gedeelte van de zee tijdens de jongste formatie van het Mesozoïcum. Deze steen is een poreuze, zachte, doch homogene kalksteen van witgeelachtige kleur, patinerend tot lichtgrijs. De ontgonnen steen werd geëxporteerd tot ver buiten de onmiddellijke omgeving voor de bouw van kerken, kastelen, kloosters en bij de constructie van architecturaal kwaliteitsvolle panden.

Het gebruik is voor wat Vlaanderen betreft, uitsluitend beperkt tot Limburg. In de Riemsterse deelgemeenten Kanne, Vroenhoven, Zichen-Zussen-Bolder, Heukelom (gehucht) en Val-Meer is deze bouwsteen ook veelvuldig gebruikt voor eenvoudige kleine woningen en voor boerderijen omwille van zijn ontginbaarheid ter plekke. Om het steenoppervlak te beschermen tegen verwering, doch ook om esthetische redenen (mergelsteen verweert van geelachtig tot lichtgrijs) werden de gevels regelmatig gewit of gekaleid met kalkmelk waardoor deze eenvoudige bouwwerken een wit uitzicht kregen.

Beschrijving

Het betreft een éénlagig breedhuis van drie traveeën onder een zadeldak. De nok van het dak staat haaks op de weg. De woning heeft rechthoekige ramen met steekbogen en lekdrempels in kalksteen. Centraal bevindt zich de deur met een vlakke, kalkstenen omlijsting. In de kopgevel zit een raam met vlakke, kalkstenen omlijsting. De woning is gebouwd uit mergel en is geel gekaleid.


Bron: Beschermingdossier DL002460
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Mergelwoning [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/200435 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.