erfgoedobject

Brouwerij De Swerte Arend

bouwkundig element
ID
14556
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/14556

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Brouwerij De Swerte Arend
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • omvat de aanduiding als beschermd monument Dorpswoning De Swerte Arend
    Deze bescherming is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Dorpskern Pulderbos
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is deel van de aanduiding als beschermd cultuurhistorisch landschap Dorpskern Pulderbos
    Deze bescherming is geldig sinds

Beschrijving

Brouwerij gelegen binnen zelfde omgrachting als De Hemel; geheel van gebouwen rondom een gekasseid erf (zie Ferrariskaart).

Het woonhuis dateert mogelijk van 1648 (volgens bewoners in gesinterde steen op heden beschilderde zuidelijke zijgevel); volgens architect R. De Bruyn klimt alleen de noordvleugel op tot de 17de eeuw en dateert de zuidwestvleugel uit de 18de eeuw (zie stijlkenmerken). Latere brouwerij en bijgebouwen ten noorden en ten westen; nieuwe drankopslagplaats ten noordoosten.

Ten oosten: het 17de- tot 18de-eeuws woonhuis dat eerlang zal gerestaureerd worden naar ontwerp van architect R. De Bruyn (1983-84). Oorspronkelijk rechthoekig(17de eeuw), later (18de eeuw) L-vormig gebouw onder haakse zadeldaken, nadien opnieuw rechthoekig grondplan door het bijbouwen van de zuidoostvleugel onder plat dak. Zuidwestvleugel onder leien zadeldak (nok loodrecht op de straat) met ten zuiden aandak. Noordvleugel onder twee zadeldaken (leien en pannen, nok parallel aan de straat) waarvan het westelijk dak hoger opgaat, aandaken. Ten oosten aansluitend later aanbouwsel (wasplaats en bergplaats) dat bij de restauratie zal verdwijnen.

Verankerde en deels beschilderde (west- en zuidgevels) baksteenbouw van één à twee bouwlagen. Lijst-, schouder en trapgevels met beluikte rechthoekige vensters onder houten latei. Onderkelderde noordoostelijke en zuidwestelijke hoektravee met telkens twee opkamers.

Beschilderde westelijke voorgevel van zeven traveeën: noordelijke schoudergevel met overhoeks topstuk en aansluitende lijstgevel met aflijnende baksteenfries. Segmentboogvormig laadluik met imposten en sluitsteen. Boven de rechthoekige deur met bovenlicht (vierde travee) onder houten latei, een gevelsteen in vorm van een vrouwenhoofd.

Beschilderde zuidelijke straatgevel van vier traveeën: schoudergevel van drie traveeën, laatste travee onder plat dak. Opkamer- en getraliede keldervensters. In de top twee rechthoekige en twee radvenstertjes.

Oostelijke achtergevel: bakstenen lijst- en trapgevel (vijf treden + topstuk), laatstgenoemde met zandstenen hoekstenen, getraliede keldervensters, opkamervensters en rechthoekige luiken (duiventil) in de top. Hoger opgaande verankerde schoudergevel met muurvlechtingen (noordwestelijk zadeldak). Heden blinde noordgevel van vijf traveeën waartegen in de 19de eeuw een drankopslagplaats was gebouwd, vrijgemaakt circa 1978. Verankerde bakstenen lijstgevel met verspringende daklijst; sporen van gedichte vensters en verbouwingen, onder meer hoekstenen, negblokken, dorpels, ontlastingsbogen en steigergaten.

Aan noord- en westzijde van het erf 19de-eeuwse gebouwen van de voormalige brouwerij. Bakstenen gebouwen met rechthoekige muuropeningen onder pannen zadeldaken (nok parallel aan of nok loodrecht op de straat). Aan westzijde voormalig brouwerijgebouw met hoge schouw bestaande uit vierkante onder- en ronde bovenbouw.

  • DE BRUYN R., Restauratiedossier (1983-84).

Bron: PLOMTEUX G., STEYAERT R. & WYLLEMAN L. 1985: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 10n3 (Ru-Z), Brussel - Gent.
Auteurs: Steyaert, Rita
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Dorp

  • Is deel van
    Dorpskern Pulderbos


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Brouwerij De Swerte Arend [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/14556 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.