erfgoedobject

Duinbossen tussen Oostende en Wenduine met Concessie De Haan

landschappelijk geheel
ID
135162
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135162

Juridische gevolgen

Beschrijving

Dit gebied bevat het strand en de duinen van Oostende tot ten westen van Wenduine. Ze wordt in het zuiden begrensd door de N317 en de N34 van Wenduine naar Oostende.

Op het strand tussen Oostende en de Koninklijke golfbaan van De Haan staan talrijke golfbrekers die de openheid van het strand belemmeren en het visueel-ruimtelijk compartimenteren. Tussen De Haan en Wenduine biedt het strand zonder kustverdedigingswerken een veel natuurlijker aanblik wat vergezichten langs het strand mogelijk maakt. Het strand is eerder smal ten gevolge van natuurlijke processen. Aansluitend op het strand heeft men een smalle zeereep die een aaneengesloten zandrug vormt zonder grote windgeulen en met lokaal enkele hoge toppen. De overgang tussen strand en zeereepduinen gebeurt soms door een talud, een zogenaamde duinklif. Achter de zeereep liggen nog resten van paraboolduinen die ontstaan zijn tijdens de 14de-16de eeuw. Door kusterosie zijn deze al gedeeltelijk verdwenen.

Ten oosten van de dorpskern van Bredene ter hoogte van de Onze-Lieve-Vrouw-Ter-Duinen kapel ligt achter huidige zeereep een parallelle duinrug die ofwel een fossiele zeereep ofwel een restant van een paraboolduin is. Dit duinencomplex is ontstaan tegen een stelsel van zeewerende dijken die nauwelijks meer zichtbaar zijn. Door hun recent ontstaan zijn ze nog zeer kalkhoudend wat een specifieke begroeiing met zich meebrengt. De begroeiing van de duinen vertoont een gradueel verschil van west naar oost. Ter hoogte van Oostende en Bredene treft men vooral kalkgraslanden, actieve duinmigratie zonder begroeiing en struweel aan. Op de zeereep is de vegetatie beperkt; meer landinwaarts komt eerst grasland en dan struweel voor.

Vanaf De Haan tot Wenduine zijn grote delen bebost doorspekt met stukken struweel en grasland. Het betreft loof-, naald- en gemengde bossen die aangeplant zijn. Ten westen van De Haan ligt de Royal Ostend Golf Club, in 1903 gesticht als één van de oudste golfbanen van België, in de duinen. Ter hoogte van 'Zandpanne' (ten oosten van De Haan) liggen waarschijnlijk restanten van duinakkerlanden die later ook als weiland werden gebruikt. De rechthoekige percelering en de knotbomenrijen en houtkanten zijn bewaard gebleven; de voormalige akkers zijn niet meer in gebruik en hebben een verruigde vegetatie met struweelbegroeiing. Deze duinengordel biedt een biotoop voor een rijkdom aan fauna, met een groot belang voor de avifauna.

In 1889 werd een toenmalig duinengebied tussen de tramlijn en de zee in concessie gegeven aan de NV Le Coq-sur-mer om er een badplaats uit te bouwen. Via het Concessie-contract legde men een uniforme stijl op aan de bouwheren met inbegrip van een verplichte groenaanleg. In het begin van de 20ste eeuw werd de concessie uitgebreid over een grotere oppervlakte. Uiteindelijk heeft dit geleid tot kleinschalige villabouw met een speels dakenspel. De groter gebouwen (hotels, homes, …) concentreren zich rond de as van het tramstation, de mini-golf en de Leopoldstraat. Ze vertonen stijlkenmerken van de Jugendstill, art-deco, en de Normandische stijl. Sinds 1979 is de concessie afgelopen en dient men erover te waken dat het oorspronkelijk karakter en het volume van de gebouwen behouden blijft. Het is immers de enige badplaats langs de Belgische kust waar hoogbouw nog bijna afwezig is.

Het Fort Napoleon, nabij Oostende, werd tussen 1810 en 1812 gebouwd in opdracht van keizer Napoleon Bonaparte en is één van de weinige die bewaard gebleven zijn. Het is een vijfhoekig bakstenen gebouw rond een binnenkoer, dat volledig omgeven wordt door een parallelle schoormuur. Op de verschillende verdiepingen bevinden zich kazematten en schietgaten. Het fort is bij Oostende gelegen dat gedurende talrijke conflicten een strategische rol speelde. Ten noorden ervan ligt de Spinoladijk. Vlakbij liggen nog twee bunkersites die tijdens de beide wereldoorlogen hebben gediend. Het fort is recent gerestaureerd en kreeg een socio-culturele bestemming.

Ten westen van het fort staat de radartoren waar het gebied eindigt met het Oosterstaketsel ter hoogte van de havengeul van Oostende. Deze toren vormt door zijn hoogte en het opvallende kleur van het dak een blikvanger en oriënteringspunt voor de omgeving.

Het Zeepreventorium ten westen van De Haan werd gebouwd tussen 1923 en 1924 als een verblijfplaats voor kinderen met tuberculose. De zeelucht die zuiverder is dan de stadslucht, was gunstig voor het genezingsproces. Stelselmatig werd het centrum uitgebreid met andere paviljoenen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gebruikt als militair hospitaal en werden in de buurt enkele bunkers gebouwd waarvan nog resten aanwezig zijn.


Bron: Ankerplaats 'Duinbossen tussen Oostende en Wenduine met Concessie De Haan'. Landschapsatlas, A30052, Agentschap Onroerend Erfgoed, Brussel.
Auteurs: Strobbe, Marika; Deventer, Wouter; Lievens, Filip
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duinbossen tussen Oostende en Wenduine met Concessie De Haan [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/135162 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.