erfgoedobject

Oud gemeentehuis van Kontich

bouwkundig element
ID
13441
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/13441

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalig gemeentehuis. Alleenstaand rechthoekig gebouw van 1859-1860 gelegen aan noordzijde van de kerk.

Historiek

Op deze plaats werd circa 1650 een eerste schepenhuis opgericht, dat reeds in 1653-1654 grondig verbouwd werd. Naar ontwerp van P.F. de Noter in 1812-1817 vervangen door een nieuw gemeentehuis met school en vredegerecht. Men wou dit reeds in 1835 uitbreiden met woningen voor de onderwijzer en veldwachter, een gevangens en magazijnen voor brandweer en vredegerecht. Daarvoor maakte Ferdinand Berckmans de plannen, doch bij gebrek aan financiële middelen ging deze vergroting niet door.

In 1858-1859 werd het gebouw van 1812-1817 afgebroken om plaats te ruimen voor het huidige gebouw naar ontwerp van Eugeen Gife, waarin lokalen voor gemeentebestuur, vredegerecht, gevangenis, gendarmerie en magazijn voor de brandweerspuit. Een eerste ontwerp van Eugeen Gife dateerde van 1856 en het definitieve van 9 april 1858. Openbare aanbesteding in januari 1859 en opbouw gestart op 22 maart 1859, voltooid in 1860. Op hoek van Magdalenastraat en Antwerpsesteenweg werd in 1980-1982 een nieuw gemeentehuis opgebouwd naar ontwerp van gemeentearchitect M. Cornelis. Het oude gebouw werd door de gemeentediensten verlaten eind 1982 en doet nu dienst als tentoonstellings- en vergaderruimte.

Beschrijving

Rechthoekig gebouw in eclectische stijl van drie traveeën en twee bouwlagen, met verhoogde begane grond, onder licht hellend zadeldak (leien), gedateerd 1860 en naar ontwerp van Eugeen Gife (gedenksteen noordgevel).

Bakstenen gebouw op arduinen plint, verhoogde begane grond met arduinen afzaat. Bakstenen hoeklisenen en rondboogfries onder kroonlijst. Geaccentueerde middentravee. Westelijke voorgevel: bakstenen lisenen en verhoogd met puntgevel. Rondboogvensters op lekdrempels met hardstenen tracering bestaande uit tweelicht en rond venster; originele metalen roedeverdeling; zijpuntgevels met radvernster in top. Rechthoekige deur met halfrond bovenlicht, in verdiept gevelvlak met archivolten op zuilen met teerlingkapitelen en impost; geflankeerd door gesmeed ijzeren lantaarns. Perron met vernieuwde hardstenen leuning. Verdiept rondboogvormig deurvenster met rechthoekig balkon van hardsteen. Bekroond door wapenschild.

Interieur

Symmetrich opgebouwd met centrale gang en trap. Trappenhuis met bepleisterde kruisgewelfjes. Raadzaal op de eerste verdieping met vernieuwd plafond voorzien van moer- en kinderbalken. Neo-Vlaamserenaissance-schouw van zwart geschilderd hout; schouwmantel met schilderij voorstellend Sint-Martinus, kopie naar A. Van Dijck door A. Van Holsbeeck (1877-1948) in 1902 geschonken aan het gemeentebestuur. Muren met beschilderde panelen door J.B. Huysmans van 1905: zichten van Kontich namelijk baronie Altena, kasteel Boutersem, kerk en gemeentehuis, kasteel Groeningen en burchtslot Pluysegem, verder een zicht op Antwerpen en een historieschildering namelijk eenmaking van de jurisdicties Mechelen en Rijen onder Karel de Stoute. Hierboven geschilderde cartouches met opsomming van de burgemeesters, schepenen en secretarissen. Bustes van koning Leopold II en koningin Maria Hendrika, op consoles. Overige lokalen met verlaagde plafonds.

  • Provinciaal Archief Antwerpen, Gemeentehuizen, Kontich, dossiers 1, 2,3, 5.
  • VAN PASSEN R., Geschiedenis van Kontich, uitgave gemeentebestuur Kontich, 1964, p. 828-832, 836.
  • VAN PASSEN R., Heemkundige sprokkelingen. Van Dyck-kopie in raadzaal geïdentificeerd, in Contactblad van de gemeente Kontich, driemaandelijks tijdschrift, jaargang X, nummer 3. juli 1980, p. 3-4.

Bron: PLOMTEUX G., STEYAERT R. & WYLLEMAN L. 1985: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 10n2 (Ho-Ra), Brussel - Gent.
Auteurs: Wylleman, Linda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Oud gemeentehuis van Kontich [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/13441 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.