erfgoedobject

Landhuis Walzeker met tuin

bouwkundig / landschappelijk element
ID
134171
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134171

Juridische gevolgen

Beschrijving

Hoeve met oudere kern, in 1847 deels afgebroken en deels heringericht als koetshuis en stallen, met daarnaast een nieuw landhuis. Tweede dienstvleugel parallel met het huis van rond 1887. Omgeven door een informele tuin van circa 1,5 hectare, bestaande uit een open grasvlakte omringd door een gemengde bomengordel.

Het landgoed Walzeker (ook Walzek, Waalzek, Waelseyck, Waerscher... geschreven. Een verbastering van 'Waelswijc' al vermeld in 1433) wordt op de Ferrariskaart (1771-1778) weergegeven als een bescheiden pachthoeve met een vijvertje en omringd door hooiweiden en boomgaarden, op 70 meter van de Grote Gete. In 1844 werd het aangekocht door een zekere Nicolas Alen uit Herk-de-Stad. Hij liet de noordelijke vleugel van de hoeve afbreken, richtte het overblijvende gedeelte in als koetshuis met stallen en liet ernaast een landhuis optrekken, dat op een paar details na ongewijzigd bleef. Het sobere, witgepleisterde gebouw is typisch voor de landhuizen uit het midden van de 19de eeuw: vijf traveeën met de voordeur in het midden, symmetrisch, met een schilddak (oorspronkelijk pannen, later vervangen door kunstleien). Alleen de mezzanine, waarin bij de meeste villa’s het huispersoneel werd ondergebracht, ontbreekt hier. Rond 1887 werd een tweede dienstvleugel toegevoegd, evenwijdig met de bestaande en symmetrisch ten opzichte van het huis.

De moestuin (14,5 are, perceel 38) lag zoals voorheen naast de zuidelijke dienstvleugel. Op het perceel landbouwgrond dat zich voor het huis uitstrekte (nr. 41) werd in 1847 een lusttuin ("plaisir hof") van 1,5 hectare aangelegd, waarvan de structuur pas doorschemert op de stafkaart van 1932. Op de oudere stafkaarten (1871, 1886 en 1904) wordt alleen een boomgaard getoond. Een 300 m lange oprijlaan doorheen het veld verbindt de Kasteell­aan met het landgoed. Het landhuis ligt aan de noordoostelijke rand van het park, een open grasvlakte omringd door een gordel van hoogstammige bomen, die naar het zuidwesten toe verbreedt en uit verschillende soorten en variëteiten is samen­ gesteld. Bruine beuken (Fagus sylvatica 'Atropunicea'), bontbladige esdoorn (Acer pseudoplatanus 'Leopoldii') en een geelbladige es (Fraxinus excelsior 'Aurea') zorgen voor kleur. De bomengordel was rond 1900 aan de zuidrand onderbroken, zoals blijkt uit een in 1905 afgestempelde ansichtkaart; vanuit het huis kon men over de beemden langs de Gete uitkijken. De meeste bomen dateren van na de Eerste Wereldoorlog, maar twee bruine beuken en een zomereik (Quercus robur) behoren ongetwijfeld tot de oorspronkelijke beplanting. Het park wordt ontsloten door een rondweg, die langs de binnenrand van de bomengordel loopt en er soms in verdwijnt.

Merkwaardige bomen (opname 16 mei 2002)
Het cijfer in vet geeft de stamomtrek in centimeters weer. De omtrek wordt standaard gemeten op 150cm hoogte.

  • 1. oosterse levensboom, geelachtige cultivar(Thuja orientalis 'Elegantissima') 211(50)
  • 5. geelbladige gewone es (Fraxinus excelsior 'Aurea') 262
  • 7. bruine beuk (Fagus sylvatica 'Atropunicea') 388
  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Oudste kadastrale legger 212 Geetbets, art. 117 nrs. 12-19 en art. 503 nrs. 15-21, 41, 43, 55.
  • Kadasterarchief Vlaams-Brabant, Kadastrale opmetingsschetsen Geetbets 1848/6 en 1888/8.
  • RUYTINX L. Geetbets, Rummen, Grazen. Het is niet meer zoals het was, 1995, toelichting bij foto 71.

Bron: DENEEF, R., 2008. Historische tuinen en parken van Vlaanderen - Zuidoostelijk Brabant - Haspengouw: Geetbets, Hoegaarden, Kortenaken, Landen, Linter, Tienen, Zoutleeuw, Brussel: Vlaamse Overheid. Onroerend Erfgoed.
Auteurs: Deneef, Roger; Wijnant, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Landhuis Walzeker met tuin [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/134171 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.