erfgoedobject

Linde met boomkapel

landschappelijk element
ID
130923
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/130923

Juridische gevolgen

Beschrijving

Solitaire winterlinde met een boomkapel gelegen op een kruispunt van wegen ten noordwesten van het gehucht Ossenweg.

Ten noordwesten van het Zoutleeuwse gehucht Ossenweg staat een eeuwenoude winterlinde (Tilia cordata) met een boomkapel op een kruispunt van vier wegen. Vroeger stond de linde in een open akkercomplex, maar vandaag is de omgeving grotendeels bebouwd. Deze solitaire boom heeft een stamomtrek van 4,52 meter (gemeten op 1,50 meter hoogte). De grootste kroondiameter bedraagt 15 meter (opname in 2008). De zware gesteltakken doen vermoeden dat de boom in het verleden als knotboom beheerd werd.

De oude lindeboom vormt een beeldbepalend object. Als hoekboom markeert de linde een kadastrale grens. Hij vormt een historische eenheid met de boomkapel die is toegewijd aan de heilige Maria. Volgens een legende zou het Mariabeeldje afkomstig zijn van de Castelbergkapel. Het beeldje werd in de 16de eeuw in een nabijgelegen veld gevonden en naar de kerk van Zoutleeuw gebracht. De volgende dag stond het beeldje echter terug op zijn oorspronkelijke plaats. Het miraculeuze beeld werd opgehangen aan een boom die uitgroeide tot een centrum van verering. Door de toenemende volkstoeloop werd in 1536-1538 een kapelletje verderop de straat gebouwd. Zowel de boomkapel als het verderop gelegen stenen exemplaar maken deel uit van een lokale verering. Jaarlijks houdt de processie even stil op beide plaatsen. In de regio komen meerdere kruisbeelden en kapellen voor. Zij zijn getuigen van een diepgewortelde volksdevotie en een lange bedevaarttraditie.

Op 1 april 2015 werd de boom gekortwiekt. Door de voorjaarsstormen, en de schade die de boom ten gevolge hiervan opliep, werd er immers gevreesd voor de openbare veiligheid. Ondanks deze voorzorgsmaatregelen verzakte de linde nog verder bij een zware storm begin juni 2019. Het stadsbestuur besloot daarom om de linde gecontroleerd te laten vallen.

 

  • Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DB00023606, Houtig erfgoed Vlaams-Brabant, fase A.1, nr. 25 (VAN ORMELINGEN J., 2010)
  • V.R.S., 2015: Oudste lindeboom Zoutleeuw gehalveerd, verschenen in het Nieuwsblad van 02/04/2015 [online] http://www.nieuwsblad.be/cnt/dmf20150401_01611209
  • Bollen K., 2019: Eeuwenoude linde aan Ossenweg overleeft storm niet, verschenen in het Laatste Nieuws van 09/06/2019 [online]

Auteurs: Van Ormelingen, Jan; Kinnaer, Anse
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

De oude linde is vervangen door een nieuwe jonge linde. De boomkapel hangt in de nieuwe linde.

Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Linde met boomkapel [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/130923 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.