Geografisch thema

Torhoutbaan

ID
15984
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15984

Beschrijving

Drukke verkeersweg vanaf het kruispunt Oostendesteenweg/ Engelstraat/ Zuidstraat tot op grondgebied Torhout. Vormt samen met de Oostendesteenweg een onderdeel van de in 1764-1775 aangelegde Theresiaanse weg Oostende-Wijnendaele. Het initiatief voor deze "nouvelle chaussée de Wynendael" ging uit van de stad Oostende, om een verbinding met het hinterland tot stand te brengen voor de vishandel. Een tolbareel om de weg te financieren bevond zich onder meer op het gehucht "Den Engel" (kruispunt Torhoutbaan/ Oostendesteenweg/ Engelstraat/ Zuidstraat). Op de Atlas der Buurtwegen (circa 1841) samen met de Oostendesteenweg aangeduid als de "Route d'Ostende à Thourout" (zie illustratie, het gehucht "Engel"). Oorspronkelijk bevond zich op elke hoek van het kruispunt "De Engel" een herberg. Op vandaag zijn er twee bewaard aan de westzijde: de beschermde herberg "Den Engel" met jaarankers "1776" (nr. 2) en de huidige herberg "den Engel" die van 1784 zou dateren en de huidige benaming pas in 1956 krijgt (zie Oostendesteenweg nummer 1). Later komt aan het begin van de Engelstraat (vanaf het kruispunt) café "De Nieuwen Engel". De oudste vermelding van de "herberge genaemt den Ingel" komt voor in de 'Ommeloper' van 1699. Op het kruispunt van "De Engel" stond de "Ingelmeulen", een houten staakmolen die vernield werd einde 18de eeuw. Achter de herberg-boerderij "Den boerenwinkel" (op de plaats van een huidige tapijtenzaak) werd later de stenen "Engelmolen" gebouwd ter vervanging.

Vooral het begin van de straat (ter hoogte van kruispunt met de Engelstraat/ Oostendesteenweg/ Zuidstraat) is druk bebouwd. Bebouwing vanaf de tweede helft van de 18de eeuw (zie"(Herberg)Den Engel" met jaarankers "1766", nummer 2), tot en met het eerste kwart van de 20ste eeuw. Tevens recente appartementsbouw. Het kruispunt met de Oostendesteenweg, Engelstraat en Zuidstraat is drukker bebouwd, onder meer met voormalige herbergen. Nummer 5: mogelijk voormalige herberg, plattegrond als dusdanig reeds aangeduid op de Atlas der Buurtwegen (circa 1841), bakstenen volume van anderhalve bouwlaag onder zadeldak (blauwe mechanische pannen), beschilderde gecementeerde straatgevel, oorspronkelijk getoogde muuropeningen, op de begane grond gewijzigd (vernieuwd houtwerk). Nummers 11-13-15: samenstel van arbeidershuizen uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, op vandaag deels met verbouwd karakter, gele baksteenbouw onder doorgetrokken zadeldak (blauwe Vlaamse pannen, blauwe en rode mechanische pannen), oorspronkelijk getoogde muuropeningen onder strek, gewijzigd op de begane grond (grotendeels vernieuwd houtwerk). Nr. 66: vrijstaand diephuisje uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, voortuintje, gecementeerde tuitgevel, rechthoekige muuropeningen in een geriemde omlijsting (vernieuwd houtwerk). Nummers 90, 92: naast elkaar gelegen, vrijstaande en sterk gelijkende huizen uit de jaren 1920-1930, enkelhuizen van twee bouwlagen onder zadeldak, rechthoekige muuropeningen onder gecementeerde lateien deels met afgeschuinde bovenhoeken, deels bewaard witgeschilderd houtwerk onder meer paneeldeur. Nummer 126 a: lage woning uit het einde van de 19de eeuw of het eerste kwart van de 20ste eeuw, haaks op de weg ingeplant, gele baksteenbouw onder pannen zadeldak, smalle straatgevel opgevat als puntgevel, hier getoogde muuropeningen met gaaf bewaard houtwerk met kruisindeling en grote roedeverdeling.

Verder naar het zuiden heeft de weg een meer landelijk karakter, de weg is hier afgezoomd met essen.

  • DE FLOU K., Woordenboek der Toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het Land van den Hoek, de graafschappen Guînes en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, deel 3, Brugge, 1923, kolom 1061.
  • HOSTEN W., Ichtegem, dorp van Fransmans en Flandriens: Deel 1, Aartrijke, 1993, p. 71-77.
  • NAERT U., De Oostenrijkse weg Wijnendale-Oostende te Ichtegem, in Noortover: driemaandelijks tijdschrift met archeologie, geschiedenis, heemkunde, folklore, genealogie, heraldiek, letterkunde, kunst over Aartrijke, Bekegem, Eernegem, Ichtegem, Loppem, Veldegem, Zedelgem, jg. 1, nr. 2, 1988/89, p. 39-43.

Bron: GILTÉ S. & VANNESTE P. met medewerking van BAERT S., BOONE B. & VRANCKX M. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ichtegem, Deelgemeenten Bekegem en Eernegem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL48, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanneste, Pol; Gilté, Stefanie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Boerenarbeiderswoning

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Burgerhuis

  • Omvat
    Café De Kerselaar

  • Omvat
    Café met schuren

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Dorpswoning

  • Omvat
    Herberg Den Engel

  • Omvat
    Hoekpand

  • Omvat
    Hoeve in L-vorm

  • Is deel van
    Ichtegem


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Torhoutbaan [online], https://id.erfgoed.net/themas/15984 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.