Geografisch thema

Hoonakkerdreef

ID
15583
URI
https://id.erfgoed.net/themas/15583

Beschrijving

Straat in het noorden van Beveren-Leie. De straat vertrekt van de Kleine Heerweg en loopt in noordwestelijke richting naar de Grote Heerweg. De straatnaam verwijst naar "het Hoonackerken", een stuk land te Beveren-Leie dat volgens De Flou voor het eerst wordt vermeld in 1570. "Het Hoonackerken" maakte deel uit van het leen het goed "Te Anzegem" (Kortrijkseweg nummer 220). Het toponiem houdt verband met de familienaam Van Honnacker.

Ter hoogte van de huidige Hoonakkerdreef bevond zich eertijds het moerassige gebied Ter Zompt. Opgravingen op de Tomberg hebben uitgemaakt dat er op de rand van deze voormalige waterplas Gallo-Romeinse bewoning is vanaf circa 100 na Christus. In 1972 ontdekt men aan de huidige Hoonakkerdreef, bij de bouw van een woning tegenover de straat Kleurvinge, Gallo-Romeinse vondsten. Op die plaats hebben één of meerdere gebouwen gestaan uit vakwerk en bedekt met rode pannen, daterend uit de periode eind 2de eeuw en 250-261.

Circa 1260 bevindt zich langs de straat vermoedelijk één hoeve namelijk "Ter Zompt" (nummer 23). Vermoedelijk is de hoeve "De Kleine Zompt" (nummer 33) ontstaan circa 1500. "Den cleenen zondt" wordt voor het eerst vermeld in 1531. In de 16de eeuw wordt een gedeelte van de straat "Stoorems straetkin" genoemd, naar de familie Storme die in de 15de eeuw op de hoeve "Ter Zompt" woont. Op de figuratieve kaart van de parochies Desselgem en Beveren, opgemaakt in 1675 door Gudwalus van der Mariën, wordt de straat aangeduid als "Leen Dreve". Aan de westzijde van de straat worden op de kaart van 1675 de hoeves "Ter Zompt" en "De Kleine Zompt" weergegeven; ter hoogte van de hoeve "Ter Zompt" verspringt het tracé van de straat. De weg loopt door de fonciergronden van het leenheerschap Anzegem en verbindt het goed "Te Anzegem" met belangrijke stukken akkerland die ze bezit in de buurt van de Grote Heerweg. Tot de Franse revolutie blijft men spreken over de "Leendreve" of de "Leendreve van 't Goed t'Anzeghem". Op de figuratieve kaart van de Sint-Pietersheerlijkheid, opgemaakt door Joseph de Coster in 1764, wordt de straat aangeduid als "het tomberg straetjen" en wordt een woning weergegeven tegenover het oude Kerkwegeltje (ter hoogte van het huidige nummer 14). Op de Atlas der Buurtwegen (1844) wordt de straat weergegeven als "Driesstraete" met als aanduiding "Chemin n° 9" en omschrijving "Chemin de Beveren à Deerlyck" (ten noorden van de huidige Deken De Bostraat) en als "Barmstraet" met als aanduiding "Chemin n° 10" en omschrijving "Chemin de celui dit Roestraet à la ferme Vandeputte" (ten zuiden van de huidige Deken De Bostraat). In de 19de eeuw is de woning tegenover het Kerkwegeltje in gebruik als herberg "De Drij Lieve Dochters" of "Den Zoeten Sleer-in" (afgebroken in 1960).

Tot de jaren 1950 blijft het straatbeeld ongewijzigd en bevinden zich aan de westzijde enkel de hoeves "Ter Zompt" en "De Kleine Zompt", terwijl aan de oostzijde van de straat enkel de voormalige herberg ligt. In 1958 krijgt de straat een betondek. De straat hoort tot 1960 deels bij de Driesstraat en deels bij de Barmstraat. Kort vóór 1960 wordt de straat rechtgetrokken, waarbij de scherpe bocht bij het kruispunt met de Deken De Bostraat wordt weggewerkt, reeds weergegeven op de kaart van het Nationaal Geografisch Instituut (1959-1961). In 1960, na de rechttrekking, verkrijgt de straat de naam Leiestraat. De Heemkundige Kring laat in 1971-1972 bij het huidige nummer 54 de Kutskapel herbouwen naar de plannen van architect Etienne Ducatteeuw. In 1972 worden paardenkastanjes en lindebomen aangeplant en wordt de straat een dreef. Vanaf de jaren 1960-1970 worden langs de straat vrijstaande villa's opgetrokken. Bij de algemene herschikking van straatnamen in 1990 wordt de Leiestraat herdoopt in Hoonakkerdreef. Straat met geasfalteerd wegdek. Tussen nummer 28 en nummer 54 bevinden zich de gronden van boomkwekerij Joos (zie Sint-Jansstraat nummer 71). Het straatbeeld wordt hoofdzakelijk gekenmerkt door recente, vrijstaande villabouw en enkele oudere villa's. Tussen de villa's zijn twee hoeves bewaard gebleven, waarvan de 18de- en/of 19de eeuwse gebouwen grotendeels zijn herbouwd in het begin van de 20ste eeuw (nummer 23, nummer 33).

  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nummer 559: Figuratieve kaart van de rentegronden onder Sint-Pieters heerlijkheid van de hand van pastoor Gudwalus van der Mariën, 1675.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plannen, nummer 561: Kaerte figurative van de gelegendheyd der vry-eygen kerke heerlykhede van Ste-Pieters Desselghem, competerende de exemple abdye van Ste-Pieters nevens Gent, bestrekkende binnen de prochien van Desselgem, Beveren, Deerlyk en Waereghem, gemaeckt ten jaere 1764 door Joseph de Coster.
  • Adresboek van Beveren-Leie, s.l., 1978, p. 22.
  • DEBROUWERE M., DUCATTEEUW E., Toponymische wandelingen door Beveren-Leie, in De Gaverstreke, jg. 11, 1983, p. 468-469.
  • DEBROUWERE M., DUCATTEEUW E., Toponymische wandelingen door Beveren-Leie (2), in De Gaverstreke, jg. 12, 1984, p. 463-466.
  • DE FLOU K., Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne, en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, 1926, Deel VI, kolom 537.
  • DESPRIET P., De Romeinse nederzettingen van Beveren-Leie en Deerlijk, in De Gaverstreke, jg. 3, 1975, p. 29-30.
  • Gemeente Waregem, Overeenstemmingslijst, Straatnaamwijziging en nieuwe huisnummering, oktober 1990.

Bron: VANWALLEGHEM A. & CREYF S. 2010: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Waregem, Deel I: Stad Waregem, Deelgemeente Sint-Eloois-Vijve, Deel II: Deelgemeenten Desselgem en Beveren-Leie, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL45, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Vanwalleghem, Aagje; Creyf, Silvie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Hoeve De Kleine Zompt

  • Omvat
    Hofstede Ter Zompt

  • Omvat
    Kutskapel

  • Is deel van
    Beveren-Leie


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hoonakkerdreef [online], https://id.erfgoed.net/themas/15583 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.