erfgoedobject

Arbeiderswoningen Overpelt-Fabriek

bouwkundig element
ID
122207
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/122207

Juridische gevolgen

Beschrijving

De typologie van de verankerde bakstenen arbeiderswoningen van één bouwlaag met muizentand onder zadeldak varieert naargelang van hun oppervlakte, hun aaneenschakeling, eventuele gevelversiering en mogelijke aan- of bijbouwen. Sinds de privatisering van de jaren 1970 zijn een aantal verbouwingen en aanpassingen gebeurd: gevelordonnanties, parement, muuropeningen, schrijnwerk, bijkomende dakkapellen en –luiken, uitbreidingen zoals onder meer keukens, sanitair, garages enz. Sommige types komen verspreid voor, andere zijn voornamelijk geconcentreerd in bepaalde straten. De omheiningen van de overal voorziene voortuintjes verschillen van geval tot geval.

Type I : In spiegelbeeld gekoppelde enkelhuizen van twee traveeën met gemeenschappelijke centrale haakse aanbouw tegen de achtergevel, waarvan Kanaalstraat nummer 18-20, uit eind 19de- eerste helft 20ste eeuw een veelal gaaf voorbeeld is met zijn bakstenen parement, rechte muizentand, getoogde muuropeningen en behouden ramen met grote roedeverdeling. Analoge, soms minder gave voorbeelden komen voornamelijk voor aan de Hotelstraat (nummers 14-32) en de Kanaalstraat (nummers 14-32 en 19-29). Analoge huizen aan de Voetbalstraat (nummers 2-16 en 9-23) met hun gecementeerde muurbanden en boogruggen bieden hiervan een variante qua gevelbehandeling.

Type II : Iets ruimer opgevatte enkelhuizen van drie traveeën, opgesteld naar spiegelbeeldschema, met haakse aanbouwsels onder lessenaarsdak tegen de uiterste zijden van de achtergevel. Voorts sluiten oorspronkelijk de afwerking van de gevel en muuropeningen aan bij die van type I. Dit type, eveneens met rechte muizentand, waarvan Kanaalstraat nummers 2-4 een goed voorbeeld is, komt gegroepeerd of afzonderlijk voor in de Berkenlaan (nummers 17-39), de Fabrieksstraat (nummers 125-143), de Hotelstraat (nummers 1-11 en 2-12) en de Kanaalstraat (nummers 2-12). Een variante op dit type vertoont muurbanden en boogruggen van alternerende witte baksteen ter verfraaiing van het gevelparement en een dakvenster boven de centrale, gekoppelde deurtraveeën Achteraan, eertijds alleenstaand gemeenschappelijk dienstgebouwtje (nok loodrecht op straat). Dergelijke voorbeelden komen voornamelijk in serie voor aan de Haltstraat (nummers 1-27) en ietwat verspreid aan de Voetbalstraat, zoals onder meer nummers 5-7. Analoge arbeiderswoningen zijn Kanaalstraat nummers 11-17 en Voetbalstraat nummers 1-3.

Type III : Eveneens drie traveeën brede, van een rechte muizentand voorziene enkelhuizen in spiegelbeeld, doch met deuren in de uiterste travee en aanleunend bijgebouwtje onder lessenaarsdak. Hier wordt het bakstenen parement verlevendigd door gecementeerde muurbanden. Dit eerder uitzonderlijk type komt blijkbaar alleen voor aan de noordzijde van de Hospitaalstraat (nummers 2-16).

Type IV : Gekoppelde bredere enkelhuizen met woningen van vier traveeën en aanpalend stalletje (?) onder doorlopend zadeldak. Aflijnende overhoekse muizentand. Voordeur en lagere staldeur in de uiterste zijtravee. Van dit type met landelijke inslag staan drie voorbeelden in de Hotelstraat nummers 13-15, 21-23 en 31-33.


Bron: PAUWELS D. 2005: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Maaseik, Kanton Neerpelt, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 19n2, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Pauwels, Dirk
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is deel van
    Overpelt

  • Is deel van
    Tuinwijk Overpelt-Fabriek


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Arbeiderswoningen Overpelt-Fabriek [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/122207 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.