Geografisch thema

Dranouter

ID
14159
URI
https://id.erfgoed.net/themas/14159

Beschrijving

Grensgemeente van 1130 ha met 723 inwoners (1989) sinds 1977 deeluitmakend van het Heuvelland. Gelegen in de Westhoek en de Zuidvlaamse Bergen, op de zuidhelling van de Kemmelberg en de Zwartemolenberg. Overwegend vruchtbare en goed gedraineerde zandleembodems onder meer doorkruist door de Zwarte Molenbeek en de Douve, aldaar vervoegd door de Polder- en de Lindebeek. Voornamelijk landbouwgemeente en woongebied voor pendelaars naar het Ieperse. Enige toeristische activiteit: onder meer de Volkssterrewacht Petrus Plancius (Hillestraat) en de landelijke herberg "De Speelberg" met volksspelenmuseum (Bellestraat); tot voor kort enkele bloeiende "frontièrewinkels", gelegen nabij de grens aan de Hillestraat en de Zwarte Molenstraat.

Archeologische vondsten uit het Neolithicum en uit de Romeinse periode, vnl. kruiken en munten, wijzen op een vroege bewoning. De oudste benaming Drawenoltra is waarschijnlijk afgeleid van een persoonsnaam en het woord altare of altaar. De parochie Dranouter bestond reeds vanaf 1113. Relatieve bloeiperiode van lichte draperie in de eerste helft van de 15de eeuw. In 1568 werd de inboedel van de kerk stukgeslagen door hervormingsgezinden, die tevens de kerken van Reningelst, Loker, Kemmel en Nieuwkerke hadden aangedaan. Bij de Zwarte Molen werden toen drie geestelijken terechtgesteld; ter nagedachtenis van deze martelaren werd in 1909 het Kalvariekruis op de Zwarte Molen gebouwd en wordt jaarlijks een bedevaart gehouden.

Geboorteplaats van de geleerde Pieter Platevoet (1552-1622), genaamd Petrus Plancius, vermaard mathematicus-aardrijkskundige en één van de organisatoren van de Indische compagnieën; uitgewoken omwille van zijn geloofsovertuigingen in 1585 naar Amsterdam zie gedenkteken achter de kerk (Plaats zonder nummer).

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd Dranouter volledig vernield zie militaire begraafplaatsen onder meer Brits kerkhof Dranouter Military Cemetery, aan de Lokerstraat en het oorlogsmonument, gelegen Plaats zonder nummer, voor de kerk.

Het dorp werd na de Eerste Wereldoorlog grosso modo wederopgebouwd naar vooroorlogse aanleg (zie Ferrariskaart 1770-1778) naar ontwerp van architect G. Debacker (Elsene). Dorpskom gevormd door een rechthoekig plein, de Plaats met de Sint-Jan-Baptistkerk en omliggend kerkhof als middelpunt, van waaruit uitvalswegen naar de vier windstreken. Geconcentreerde bebouwing in een typische dorpsarchitectuur rondom de kerk, en aan de uitvalswegen onder meer aan de Loker-, Hooghof-, Nieuwkerkestraat, overgaand in geïsoleerde hoevebouw naar de gemeentegrenzen toe.

Uit archiefonderzoek blijkt dat de wederopbouw van vele hoeven, woon- en handels - huizen gebeurde naar ontwerp van architect F. Tilley (E1sene); hij ontwierp ook onder meer de gemeenteschool, het gemeentehuis, de pastorie. De kerk is een ontwerp van architect J. Viérin (Brugge). Andere architecten als P. Verbruggen (Ukkel), O. Moerman (Poperinge), M. Dujardin (Komen), C. Schmidt (Poperinge), L. Verstraete (Izegem) waren sporadisch betrokken bij Dranouters wederopbouw.

  • Algemeen Rijksarchief, Dienst der Verwoeste Gewesten.
  • DIRIKEN P., Geogids Heuvelland, Toeristische-Recreatieve-Atlas van West-Vlaanderen, (St.-Truiden), (1988), p. 19-21.

Bron: DELEPIERE A.-M. & HUYS M. 1991: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Ieper, Kantons Mesen - Wervik - Zonnebeke, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 11n3, Brussel - Turnhout.
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    Belgische commandobunker uit de Koude Oorlog

  • Omvat
    Boerenwoning

  • Omvat
    Calvarieberg

  • Omvat
    Dranoutre Military Cemetery

  • Omvat
    Drie kaarspopulieren bij calvariekruis

  • Omvat
    Geknotte veldesdoorn als erfafsluiting

  • Omvat
    Gelegde gemengde veekeringshaag bij Hoeve Poorthof

  • Omvat
    Gemengde houtkant

  • Omvat
    Gemengde houtkant met hakhoutstoven

  • Omvat
    Gemengde houtkant met knotbomen op talud

  • Omvat
    Gemengde houtkant op talud

  • Omvat
    Gemengde houtkant op talud

  • Omvat
    Gemengde houtkant op talud

  • Omvat
    Gemengde houtkant op talud

  • Omvat
    Gemengde knotbomenrij

  • Omvat
    Herberg A ma Campagne

  • Omvat
    Herberg De Monteberg

  • Omvat
    Herenhoeve en brouwerij

  • Omvat
    Hoeve De Panele

  • Omvat
    Hoeve met losse bestanddelen

  • Omvat
    Hoeve Molenwalhof

  • Omvat
    Hoeve Poorthof

  • Omvat
    Hoeve Ter Cruusstraete

  • Omvat
    Houtkant met opgaande bomen op talud

  • Omvat
    Houtkant met opgaande bomen op talud

  • Omvat
    Houtkant op talud

  • Omvat
    Houtkant op talud

  • Omvat
    Houtkant van kastanje op talud

  • Omvat
    Kaphaag van meidoorn als erfafscheiding

  • Omvat
    Knotpopulier als hoekboom

  • Omvat
    Knotpopulier als hoekboom

  • Omvat
    Knotpopulier bij veedrinkpoel

  • Omvat
    Knotveldesdoorn als hoekboom

  • Omvat
    Knotveldesdoorn als hoekboom

  • Omvat
    Knotwilg als hoekboom bij veedrinkpoel

  • Omvat
    Knotwilgenrij

  • Omvat
    Knotwilgenrij

  • Omvat
    Meidoornhaag als veekering

  • Omvat
    Meidoornhaag als veekering

  • Omvat
    Neogotische kapel

  • Omvat
    Opgaande eik als hoekboom

  • Omvat
    Opgaande essenrij

  • Omvat
    Opgaande linde als hoekboom

  • Omvat
    Opgaande linde als kruispuntboom

  • Omvat
    Opgaande populier als hoekboom

  • Omvat
    Opgaande populierenrij

  • Omvat
    Pastorie, schoolmeesterswoning en schoolgebouw

  • Omvat
    Planciusplein

  • Omvat
    Standbeeld burgerlijke en militaire doden

  • Omvat
    Twee opgaande eiken als grensboom

  • Omvat
    Twee opgaande linden als welkomstboom

  • Omvat
    Tweegezinswoning

  • Omvat
    Verwilderde afsluitingshaag van hulst

  • Omvat
    Verwilderde afsluitingshaag van hulst

  • Omvat
    Vrij uitgegroeide meidoorn

  • Omvat
    Wederopbouwhoeve

  • Omvat
    Wederopbouwhoeve met beeldbepalende schuur

  • Omvat
    West-Vlaamse heuvels en omgeving

  • Omvat
    Winkel

  • Is deel van
    Heuvelland


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Dranouter [online], https://id.erfgoed.net/themas/14159 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.