Geografisch thema

Widooie

ID
13826
URI
https://id.erfgoed.net/themas/13826

Beschrijving

Landbouwdorp (graan en suikerbieten), brongebied van de Mombeek. Kerndorp, waarvan de bebouwing een groot aantal hoeven van het gesloten type omvat.

De Romeinse weg Tongeren-Tienen en de antieke weg Tongeren-Heers-Gembloux doorkruisen het grondgebied. Waarschijnlijk behorend tot het domein van de H.-Adelardus, kleinzoon van Karel Martel, en circa 825 door hem geschonken aan de abdij van Corbie (Picardië). De bezittingen van deze abdij strekten zich uit over de gemeenten Widooie, Haren en Bommershoven. De administratie van de goederen en de uitoefening van de heerlijke rechten evenals het beheer van alle in het prinsbisdom Luik gelegen domeingoederen was in handen van de monnik-proost, die resideerde in de proostdij, een hoeve in 1250 vermeld als "domus de Widoy". Deze proostdij verdween waarschijnlijk begin 15de eeuw. De "curia de Widoy" wordt voor het eerst vermeld in 1177. De graven van Loon bezaten de voogdij over deze goederen. In 1559 werden alle abdijgoederen te Widooie, samen met de heerlijke rechten overgemaakt aan Godfried van Bocholt, heer van Grevenbroek. In 1585 worden een deel van deze bezittingen evenals de heerlijke rechten verkocht aan het Sint-Lambertuskapittel van Luik. In de 17de en 18de eeuw zijn de heerlijke rechten in bezit van de Tongerse familie Vaes.

Als deel van de stadsvrijheid Tongeren was Widooie onderworpen aan de stadsmagistraat; de Tongerse schepenbank sprak Luiks recht. Op het grondgebied bevonden zich twee belangrijke Loonse laathoven.

De Sint-Pancratiuskerk, waarschijnlijk circa 1100 van de moederkerk van Haren afgescheiden, was een filiaal van de Tongerse Onze-Lieve-Vrouwekerk; patronaatsrecht en tienden waren in bezit van het Onze-Lieve-Vrouwekapittel. In 1845 wordt de nieuwe kerk gebouwd.

In 1977 met Tongeren gefusioneerd. Oppervlakte: 334 hectare. Aantal inwoners (1970): 442.

  • BAUWENS-LESENNE M., Bibliografisch repertorium van de oudheidkundige vondsten in Limburg behoudens Tongeren-Koninksem (vanaf de vroegste tijden tot de Noormannen), Brussel, 1968, p.378-379.
  • GRAUWELS J., Prévôté de Widooie, in: Monasticon belge, vol.VI, Province de Limbourg, Liège, 1976, p.71-73.
  • PAQUAY J., De proostdij van Widooie, (Verzamelde Opstellen uitgegeven door den Geschied- en Oudheidkundigen Studiekring te Hasselt, 13, 1937, p.53-62).
  • SEVERIJNS P., Een greep uit de geschiedenis der kerkdorpen, in: 2000 jaar Tongeren. 15 vóór Chr. tot 1985, Hasselt, 1988, p.208-210.
  • THYS C., Le chapitre de Notre-Dame à Tongres, vol.III, Antwerpen, 1889, p.411-421.

Bron: SCHLUSMANS F. met medewerking van VANTHILLO C. 1990: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kantons Riemst - Tongeren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14n1, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Omvat
    19de-eeuws burgerhuis

  • Omvat
    Afsluitingshagen van meidoorn rond kasteel te Widooie

  • Omvat
    Bomenrijen van voornamelijk bruine beuk

  • Omvat
    Dwarsschuur

  • Omvat
    Gekandelaarde winterlinde

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoeve

  • Omvat
    Hoevegebouwen

  • Omvat
    Kasteel van Widooie

  • Omvat
    Ongelukskruis

  • Omvat
    Parochiekerk Sint-Pancratius

  • Omvat
    Romeins aquaduct

  • Omvat
    Schoolgebouw

  • Omvat
    U-Vormige hoeve

  • Omvat
    Veekeringshaag rond verdwenen boomgaard

  • Is deel van
    Tongeren


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Widooie [online], https://id.erfgoed.net/themas/13826 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.