erfgoedobject

Herenhuis verbouwd tot appartementen

bouwkundig element
ID
11008
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/11008

Juridische gevolgen

Beschrijving

Voormalig herenhuis in beaux-artsstijl naar een ontwerp door Emile Vereecken uit 1910. Opdrachtgever was John Jespers, een vishandelaar gevestigd in de Kuipersstraat, die in 1908 al met de architect had samengewerkt voor een vastgoedproject hoek Edward Pecherstraat en Pacificatiestraat op het Zuid. Het pand werd kort na de Tweede Wereldoorlog in opdracht van Louis Verwimp volledig verbouwd en opgedeeld in vier appartementen van hoge standing, met een conciërgewoning in het souterrain en garages in de Theophiel Roucourtstraat (gesloopt). Architect Karel Van Looy tekende in 1949 voor het ontwerp, en de werken werden uitgevoerd in 1950.

Emile Vereecken was als architect actief in Antwerpen van omstreeks 1890 tot midden jaren 1920. Hij startte zijn loopbaan op het architectenbureau van zijn vader Jean Baptiste Vereecken, en zette na zowat vijftien jaar samenwerking de succesvolle praktijk vanaf 1906 in eigen naam verder. Voorafgaand aan het hotel in de Prins Albertlei, had de architect voor John Jespers in 1908 al een complex van drie meergezinswoningen gerealiseerd op de hoek van Pacificatiestraat en Edward Pecherstraat, in 1909 gevolgd door een aanpalend burgerhuis. Tijdens het decennium voorafgaand aan de Eerste Wereldoorlog evolueerde Vereecken’s architectuur van een overladen eclecticisme, naar de Frans georiënteerde beaux-artsstijl die ook het hotel Jespers kenmerkt. Zijn belangrijkste creatie uit deze periode is het monumentale kantoorgebouw Bunge & C° in de Arenbergstraat. In de weinige projecten uit het vroege interbellum die van de architect gekend zijn, bevestigt hij zijn geloofsbelijdenis aan de klassieke, traditionele bouwkunst.

Oorspronkelijk omvatte het hotel met een gevelbreedte van vier traveeën, een souterrain en drie bouwlagen onder een plat dak. Tijdens de verbouwing van 1950 werden de niveaus van de twee bovenverdiepingen heringedeeld, en verhoogd met een extra etage. Het statige gevelfront met een parement uit witte natuursteen, onderging daarbij een sterke vereenvoudiging vanaf de eerste verdieping. Oorspronkelijk lag de klemtoon van de compositie op deze bel-etage, die centraal werd gemarkeerd door het huidige balkon en gebroken driehoekige frontons met cartouches, en in de zijtraveeën door entablementen en bewerkte borstweringen. De lage tweede verdieping was opgevat als attiek met steekboogvensters, cartouches en rankwerk op de penanten, en een monumentale attiekbalustrade met postamenten en klauwstukken boven de zware kroonlijst. Van deze opstand bleven de geboste pui en de bel-etage tot op halve hoogte bewaard, met ingekorte vensters onder een vereenvoudigd, gestrekt entablement. Deze ordonnantie werd doorgetrokken over de twee bovenste verdiepingen, met reproductie van de rankwerkpanelen op de borstweringen. Steekboogportaal gevat in een kwartholle omlijsting met voluten en een door putti geflankeerde cartouchesleutel; behouden smeedijzeren bovenlicht en traliewerk, de vleugeldeur werd ingekort voor het invoegen van een tussendorpel. Twee traveeën breed balkon op uitgelengde consoles voorzien van een door entrelacs geajoureerde borstwering en postamenten met guirlandes en chutes.

Volgens de oorspronkelijke bouwplannen van het hotel Jespers, besloeg een enfilade van salon, eetkamer, veranda en overdekt terras de rechterflank van de begane grond, onmiddellijk geflankeerd door de vestibule met trappenbordes, de traphal en de office, en door de koetspoort in de linker travee; de keuken bevond zich in het souterrain. Bij de opdeling en verbouwing in 1950, behield Van Looy voor het gelijkvloerse appartement de enfilade van ontvangstvertrekken, maar installeerde de nieuwe gemeenschappelijke inkom- en traphal met lift in de linkerflank, met in het verlengde twee slaapkamers, de badkamer en keuken. Deze indeling reproduceerde hij voor de drie flats op bovenverdiepingen, met een extra slaapkamer ter hoogte van de inkomhal.

  • Stadsarchief Antwerpen, bouwdossiers 956#3082 en 957#2079; foto GP#8843.
  • S.N. 1911: Hôtel de M. Jespers, Avenue Prince Albert, 12, Anvers, Album de la Maison Moderne 3, 143.

Auteurs: Braeken, Jo
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Lift

De personenlift in de gemeenschappelijke inkom- en traphal werd in 1950 door de Antwerpse liftenbouwer E. Thièry geïnstalleerd in een gesloten schacht. De elektrische lift met metalen ophangsysteem biedt plaats aan drie personen (nominale last: 240 kg) en ontsluit vijf niveaus. De bordesdeuren op de diverse niveaus zijn houten zwaaideuren met een verticaal glasraam van figuurglas. Bij alle bordesdeuren bevindt zich een identiek zwart plaatje met oproepknop en vermelding van ‘Thièry’ als constructeur. De liftkooi heeft een houten vloer, wanden en plafond. Centraal in het plafond steekt een origineel verlichtingselement. Een houten harmonicadeur met handgreep in messing sluit de kooi af. Het gegraveerde metalen bedieningsbord met vijf zendknoppen, een alarm- en een stopknop maakt ook melding van de constructeur ‘Ascenseurs Thièry N.V. Antwerpen’. Een naamplaatje vermeldt nogmaals de constructeur ‘S.A. Ascenseurs Thièry NV / Antwerpen Tel. 550 45’, net als een plaatje met de gebruiksaanwijzing. Ook op de nog bewaarde originele liftaandrijving in de machinekamer in het souterrain staat de herkomst, ‘E. Thièry Anvers’, vermeld.

  • Informatie verkregen via de eigenaar (26 juli 2023).
Auteurs: Becuwe, Frank
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Herenhuis verbouwd tot appartementen [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/11008 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Stad Antwerpen

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.